Դժվար է միանշանակ պնդել, որ հոկտեմբերի 23-25-ն Ադրբեջանում կայանալիք թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները կարող են Հայաստանի վրա հարձակումով ավարտվել, սակայն այդ վտանգը միշտ գոյություն ունի։ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ էլ ականատես եղանք, թե ինչպես թուրքերն ու ադրբեջանցիները համատեղ զորավարժություններ անցկացրեցին, թուրքական զինտեխնիկան և բարձրաստիճան զինվորականները զորավարժությունների պատրվակով եկան և մնացին Ադրբեջանում, Azg.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը։
«Թուրքական զինուժն ու զինտեխնիկան Ադրբեջանում այսօր էլ կան, ավելին՝ այժմ Ադրբեջան ավելի շատ թուրքական զենք կարող է բերվել, և այո՛, Սյունիքի ու Վայոց Ձորի վրա հնարավոր հարձակման վտանգը կա։
Ո՞ւմ և ինչի՞ համար են արվում թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները։ Ընդհանրապես, ամբողջ աշխարհում նման գործողությունները նպատակ են ունենում։ Տեսեք, եթե պատերազմ է սկսված լինում, երրորդ երկրների տարածքով զենք տեղափոխելը դժվարանում է։ Մինչդեռ զորավարժությունների նպատակով զենք-զինամթերքի տեղափոխմանը ոչ ոք չի խանգարում, և այդ զինտեխնիկայի գործադրմամբ մի քանի օր անց պատերազմ է սկսվում։ Սա շատ ընդունված պրակտիկա է, որին ականատես եղանք 44-օրյա պատերազմի ժամանակ»,- ասաց Տիրան Լոքմագյոզյանը։
Թուրքագետի խոսքով՝ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի օրակարգում հերթն այժմ Սյունիքինն է, և եթե հայաստանցիների մի մասը, որ մտածում է՝ Արցախը թշնամուն հանձնելով՝ կարող են հանգիստ ապրել, չի էլ պատկերացնում, որ հերթի մեջ Սյունիքն է։
«Մի ստվար զանգված կմտածի, որ Արցախի հոգսը թոթափել է և կսկսի ուրախանալ, բայց մինչև ուրախանա, թուրքերն ու ադրբեջանցիները կհասնեն Երևան։ Կմտնեն, կվերցնեն Սյունիքը։ Այստեղ միակ խանգարող տարրն Իրանն է, բայց Իրանն այսօր ինքը վտանգված է։ Գազայի խնդիրն իրականում ոչ թե պաղեստինցիների հետ է, այլ շատ արագ կարող է ընդլայնվել դեպի Իրան։
Եթե, սակայն, պատերազմն ընդլայնվի դեպի Իրան, Թուրքիայի և Ադրբեջանի ձեռքերն ազատվելու են՝ Սյունիքի հետ իրենց ուզածն անելու։ Այս պահին «Զանգեզուրի միջանցքին» փաստացի դեմ է միայն Իրանը, բայց երբ այդ երկիրը իսրայելապաղեստինյան հակամարտության շրջանակներում կենաց-մահու խնդիր ունենա և զբաղված լինի իր հարցերով, թուրք-ադրբեջանական տանդեմի համար շատ հեշտ կլինի ներխուժել ՀՀ տարածք։
Բայց, կրկնում եմ, քանի դեռ Իրանն ուժեղ է, թուրքերի և ադրբեջանցիերի ծրագիրը չի իրականանա»,- ամփոփեց թուրքագետը։
Հիշեցնենք, որ Հոկտեմբերի 23-25-ին Ադրբեջանում տեղի կունենան թուրք-ադրբեջանական հերթական զորավարժություններ։ «Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք-2023» անունը կրող զորավարժությունները նվիրված են Թուրքիայի Հանրապետության 100-ամյակին, ինչի համար Ադրբեջան են բերվել նաև թուրքական F16-եր և ուղղաթիռներ։
Զորավարժությունները տեղի են ունենալու մի քանի ուղղություններով՝ այդ թվում Բաքվում, Նախիջևանում և Ադրբեջանի վերահսկողությանն անցած տարածքներում։