«Փաստ» օրաթերթը գրում է.Արկադի Տեր-Թադևոսյանը կենդանի լեգենդ է, զինվորական, ով կերտեց հայ ժողովրդի պատմության ամենափառավոր էջերից մեկը։ Կոմանդոսի անունն ասոցացվում է Շուշին ազատագրելու և հայ ժողովրդին Եռատոն նվիրողի հետ։ Վերջին օրերին հասկանալի պատճառներով ու պաթոսով շատ մարդիկ գրում են, որ մենք Կոմանդոսին Շուշի ենք պարտք, որ անպայմանորեն վերադարձնելու ենք Շուշին։
Ինչ խոսք, միանշանակ, որքան էլ Նիկոլ Փաշինյանը Շուշին դժբախտ ու դժգույն քաղաք համարի, որքան էլ իր՝ հայրենիքի զգացում և ընկալում չունեցող համակիրների ու հետևորդների հետ կասկածի տակ դնի Շուշին հայկական լինելու անհերքելի փաստը, միևնույնն է, դրանից պատմությունը չի խեղվում, դրանից հայ ժողովրդի հավաքական իղձերն ու ձգտումները չեն փոխվում։
Այդուհանդերձ, Շուշին վերադարձնել ցանկացողներին հարցեր ունեմ՝ իսկ ի՞նչ եք անում այդ նպատակի համար։ Ցավով եմ արձանագրում, որ արդեն 4 ամիս է անցել պատերազմի ավարտից, Շուշին ու բազմաթիվ այլ բնակավայրեր կորցնելուց, բայց մենք, որպես հավաքական ազգ, դեռ ապրում ու գործում ենք նույն այդ Շուշին հանձնողի թելադրած օրակարգով։
Ո՞նց ենք Շուշին վերադարձնելու, երբ այսօր ձվի գնի կամ խանութից 10 հատ ձու ավել գնելու շուրջ ստեղծված իրարանցումը մի քանի անգամ ավելի մեծ է, քան ամեն օր հայրենիքի ինչ-որ մի կտորը կորցնելը։ Կրկնակի ցավով ինքներս մեզ խոստովանենք, ինքներս մեզ չխաբենք, պատրանքներով չապրենք, թե Շուշին մերն է լինելու, եթե կառչել ենք մի կիսագործչից, մի մարդուց, ում գոյությունը Հայաստանի վարչապետի պաշտոնում միայն ու միայն պարտությունների շարքի շարունակում է երաշխավորում։
Ո՞ւմ հետ ենք Շուշին հետ բերելու։ Նիկոլ Փաշինյանի՞։ Տիկնայք և պարոնայք հայրենակիցներ, ո՞նց եք դա պատկերացնում։ Մարդն արդեն Հայաստանի սահմանների անվտանգությունն ու անձեռնմխելիությունը չի պաշտպանում, Սյունիքի գոյությունն է վտանգի տակ, մենք մտածում ենք մեր մեջքը շտկելու և մեր պատմական հայրենիքի կորսված մասը վերականգնելու մասի՞ն։ Եվ զավեշտն այն է, որ մինչ մեր հասարակության մի մասն ատամները կրճտացնելով ելքեր է փնտրում ստեղծված վիճակից դուրս գալու համար, Նիկոլն անցել է իր սիրած զբաղմունքին՝ հերթական ստի, կեղծիքի չափաքանակն է բաց թողնում շրջակա միջավայր, մեղավորներ նշանակում, խոստումներ տալիս, գայլեր խեղդում։
Երբեք չեմ մտածել, որ նման տողեր կգրեմ, բայց պետք է ասեմ, քանի որ մինչև մենք մեզ հետ ազնիվ չլինենք, մինչև մենք մեզ չքննադատենք, մենք որպես ազգ ու պետություն, ապագա չենք ունենալու։ Իհարկե, այն, ինչ կասեմ, վերաբերում է ոչ թե այն մարդկանց, որոնք պայքարում են Նիկոլի իշխանության դեմ, այլ, մեծ հաշվով, այն մարդկանց, ովքեր լոյալ են ամենի նկատմամբ, ինչ տեղի է ունենում Հայաստանի և Արցախի շուրջ և հետ։
Այսպես… Մի հավաքական ազգ, որը երեք տարի շարունակ հանդուրժում է այս ստի ու կեղծիքի իրականությունը, արդեն 6 ամիս հանդուրժում է տասնյակ հազարավոր զինվորների մահն ու հաշմանդամ դառնալը, հայրենիքի մի մասը թշնամուն նվիրելը, երկիրն այս վիճակին հասցնելը, ո՞նց է պատրանքներ հյուսում Շուշին վերադարձնելու մասին, ո՞նց է առհասարակ ուզում անվտանգ ու բարեկեցիկ ապրել, ո՞նց։ Մեր բոլորի աչքի առաջ, մեր լուռ համաձայնությամբ ու անտարբերությամբ Նիկոլը Հայկական երկու պետությունների հետ անում է այն, ինչ ուզում է։
Սա է իրականությունը, հակառակը պնդում ու համոզում են ինքն ու իր կողմնակիցները։ Նիկոլ Փաշինյանը խամրեցրել է հայ ժողովրդի բոլոր լուսավոր էջերը ու այն «ներկել» հազարավոր լուսավոր երիտասարդների, ազգի սերուցքի արյամբ։ Ամփոփենք. երբ կդադարենք սուպերմարկետներում ձվի կամ զուգարանի թղթի վրա հարձակվել, երբ ստամոքսը հայրենիքից կտարբերենք, երբ կռապաշտությունից ու անձի պաշտամունքից կձերբազատվենք, երբ հայրենիքի վրա ձեռք բարձրացնողի ձեռքը կկտրենք, երբ իսկապես կիրագործենք «հող հանձնողին կհանձնենք հողին» տարիներով բոլորիս շուրթերից հնչած թեզը, այդժամ մենք, որպես ազգ ու պետություն, արևի տակ տեղ կունենանք, եթե ոչ, ապա արդար ու օբյեկտիվ կլինի անվերջ խարխափել Նիկոլի կամ նրա նման մեկ ուրիշի ստեղծած խավար իրականությունում։
Նիկոլ Փաշինյանն ու իր իշխանությունը մեր ազգի ամոթն ու խայտառակությունն են, և նրանց վերարտադրությունը Հայաստանն ու այն, ինչ մնացել է Արցախից, ամենակարճ ճանապարհով ու ամենասեղմ ժամկետներում տանում և շարունակելու է տանել վերջնական կործանում։ Այն, ինչ ասում եմ, առանց պաթոսի է, փաստարկված ու այլևս ապացուցելու կարիք չունեցող։ Եվ վստահ եմ՝ շատերի քիմքին հաճո չեն լինելու այս տողերը, սակայն դա մեր իրականությունը ավելի լավը չի դարձնում, մեր ազգի և պետության գոյությունն ավելի անվտանգ չի դարձնում։
«Փաստ»