Երեքշաբթի, Հուլիսի 15, 2025
Ազգ
Wildberries
Wildberries-ը նվազեցնում է միջնորդավճարը այն վաճառողների համար, ովքեր ապահովում են արագ առաքում մինչև գնորդ
  • Նորություններ
    • Պաշտոնական
    • Տեղական
    • Միջազգային
    • Տնտեսական
    • Տարածաշրջանային
    • Սոցիալական
    • Մշակութային
    • Հոգևոր
    • Իրավունք
    • ՌԱԿ մամուլ
  • Վերլուծություն
    • Քաղաքականություն
    • Տնտեսական
    • Հրապարակախոսություն
  • Մշակույթ
    • Ազգային
    • Կերպարվեստ
    • ToTo
    • Երաժշտություն
      • Դասական
      • Պոպ
      • Ջազ
      • Ռոք
  • ՌԱԿ մամուլ
  • «ԱԶԳ» Շաբաթաթերթ
    • Հոդվածներ
    • «ԱԶԳ» շաբաթաթերթ, տպագիր
    • Տպագիր արխիվ 1991-2025
    • Արխիվ
  • Տեսադարան
  • Մամուլ
  • Մեր հեղինակները
Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները
Ազգ
Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները

ԻՆՉՈ՛Ւ ԵՆՔ ՍՏՈՐԱԴԱՍՈՒՄ ՄԵՐ ՊԵՏԱԿԱՆ ԼԵԶՈՒՆ

19/08/2021
- 19 Օգոստոսի, 2021, ԱԶԳ շաբաթաթերթ
Կիսվել ՖեյսբուքումԿիսվել ԹվիթերումՈւղարկել Տելեգրամով

Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն հայերենն է: Օրենքի եւ իրավունքի ուժով գերակա է պետական լեզուն: Այս օրենսդրական նորմը, որը հուլիսի 9-ի իր հույժ տեղին հաղորդագրությունում հիշեցրեց ՀՀ լեզվի կոմիտեն, ըստ ամենայնի հաճախ կրկնելու կարիք կա մեր տնտեսվարողների ու նույնիսկ տարբեր պետական կառույցների համար:

Ինչպես հիշյալ հաղորդագրությունում նշվում էր, հուլիսի 7-ին մայրաքաղաքում աշխատանքը սկսած նոր կառույցիՙ պարեկային ծառայության ավտոմեքենաների եւ պարեկների համազգեստի վրա զետեղված տեղեկույթում գերակայում է օտար լեզուն, ինչը չի բխում Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 20-րդ հոդվածից եւ «Լեզվի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքից:

Դժվար է ասելՙ օտարների դարեդար տիրապետությա՞ն, թե՞ հատկապես անկախության այս տարիներին սերմանվածի հետեւանքով մեզանում տեղ գտած հոգեբանությամբ այսօր հաճախ ենք ականատես լինում մեր իսկ կողմից մեր ազգային արժեքների թերագնահատմանն ու ստորադասմանը օտար արժեքներին, այդ թվումՙ լեզվին: Ժամանակին շատ է խոսվել, օրինակ, մայրաքաղաք Երեւանի, հանրապետության մյուս քաղաքների ու այլ բնակավայրերի խանութների, տարբեր հաստատությունների, հասարակական եւ այլ օբյեկտների անվանումների, դրանց ցուցանակների լեզվի մասին, բայց օտարալեզու, օտարատառ եւ օտարաբառ անունների տարածվածությունը պետական ոչ բավարար հսկողության պատճառով ավելի է խորացել: Այնքան, որ կարծես սկսել է սովորական դառնալ: Ի դեպ, պետական վերահսկողության հարցում միայն Լեզվի կոմիտեի իրավասությունները բավարար չեն:

Պատահում են անգամ այնպիսի ցուցանակներ, որոնցում հայերենն ընդհանրապես բացակայում է: Մեծ խումբ են կազմում այնպիսիք, որտեղ հայերենը կա, բայց այս կամ այն կերպ գերիշխողը, առավել աչքի ընկնողը օտարատառ-օտարալեզուն է, հատկապես անգլերենը: Կան եւ հայատառ օտարաբառ ցուցանակներ… Չգիտեմ ինչ «Օկայ» ու «գարդեն», ինչ-որ «Ֆուդ սթայլ քորտ» ու եսինչգիտեմ ինչ… Որ փորձենք թվարկումը շարունակել, երեւի թերթի էջը չի բավականացնի: Բանն այնտեղ է հասել, որ Կումայրի-Գյումրիում, օրինակ, միայն լատինատառ է գրված քաղաքի կենտրոնի մի գողտրիկ խանութի… «Մեծ Հայք» անունը:

Ո՞ւմ համար են այսպիսի ցուցանակները: Ակնհայտորենՙ ո՛չ հայ հաճախորդի: Գուցե օտարերկրացիները հե՞րթ են կանգնել, որ գան մեր խանութները, սրճարաններն ու սպասարկման այլ օջախներն այցելեն, օգտվեն, հիանան մեր հրավերով, մեր ցուցանակներում մեր ազգային դեմքի բացակայությամբ…

Չկա՛ նման բան: Առեւտուրն ու սպասարկումն իրենց տեղը, էլի թող լինեն, բայց եկեք նախ մի քիչ էլ ինքներս մե՛զ համար ապրենք: Օտարալեզու ցուցանակներն էլ, իհարկե, պետք են, բայց հայերենից հետո: Որովհետեւ հարկ է մի քիչ էլ մեր ազգային արժանապատվության մասին մտածել: Դրսից եկող օտարը գալիս է նաեւ մեր արժեքները, մեր ազգային դեմքն ու դիմագիծը տեսնելու: Երբ նա թեկուզ այդ ցուցանակներում մեր ազգային արժանապատվության բացակայությունը տեսնի, մեր լեզուն ստորադասված տեսնի, մի՞թե մեզ կհարգի:

Լեզուն ազգի գլխավոր հատկանիշն է: Եվ մեր լեզուն ուրիշներինին ստորադասելովՙ մենք ակնհայտորեն նաեւ մեզ ենք ստորադասում որպես ազգի:

…Եվ մեր պաշտոնական լեզուն

Եթե ՀՀ պետական լեզուն հայերենն է ընդհանրապես, ապա պաշտոնական լեզուն ԳՐԱԿԱ՛Ն հայերենն է: Սա նույնպես օրենսդրական նորմ է, որը սակայն, գուցե ամենից շատ է խախտվում: Եթե ոչինչ չլինի, այդ միջավայրում գրեթե համատարած ա-ախոսությունը բավական է այդպես պնդելու համար:

Թվում էՙ կա՞ ավելի պաշտոնական մի վայր Հայաստանում, քան երկրի խորհրդարանն էՙ Ազգային ժողովը: Այստեղ խոսվող լեզուն ընդհանուր առմամբ պետք է ուշադիր ուսումնասիրվի եւ կարծում ենքՙ ավելի պատասխանատու դառնա: Եթե հիշում ենք, Գերագույն խորհրդի ժամանակ, արդեն 90-ականների սկզբին, այնտեղ պատգամավոր էր նաեւ անվանի լեզվաբան, բանասեր համալսարանականների ոչ մեկ սերնդի սիրելի դասախոսներից Ռաֆայել Իշխանյանը , որն իր հեղինակությամբ կարողանում էր ինչ-որ չափով ուղղել պատգամավորների պաշտոնական խոսքի որոշ սխալներ: Մինչդեռ այն ժամանակ Հայաստանի խորհրդարանում խոսվող լեզուն անհամեմատելի է մեր այս տարիների խորհրդարաններում խոսվող լեզվի հետ, որը ոչ սակավ դեպքերում ավելի կենցաղային մակարդակի է եւ այդպիսի մտածողություն հիշեցնող:

Ներկա Ազգային Ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը առաջին նիստերից մեկում, օրինակ, օրենսդիր մարմնի նախագահությունից ռեպլիկի կարգով դիմելով ելույթ ունեցող պատգամավորին, ասաց. «Պարոն (այսինչ), նենց չի, որ դուք պետք ա ասեքՙ ինքը խոսի, հետո դուք խոսեք»: Հուսով ենքՙ պրն. Սիմոնյանն այս բառապաշարն ուղղելու հնարավորություն եւս կունենա: Կամ նույնիսկ գեղեցիկ գրական հայերենով խոսքը սկսած մի պատգամավորուհի ի վերջո ասաց. «Սե՞նց էիք որոշում կայացրել»…

Մինչդեռ երեւի ակնհայտ է, որ օրենսդիրն ինքը ոչ միայն պարտավոր է օրենքի պահանջը կատարել եւ հրապարակային պաշտոնական խոսքի օրինակ տալ, այլ նաեւ հարկ եղած դեպքում քննարկել, ուղղորդել գոնե, ասենք, հանրային հեռուստաեթերում հնչող խոսքը…

ShareTweetShare
Նախորդ գրառումը

ՀԱՅ ԳԻՏՆԱԿԱՆԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՋՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հաջորդ գրառումը

ԶԱՐՄԻՆԷՆ

Համանման Հոդվածներ

11 հուլիսի, 2025

Տխմարություն է Եկեղեցու դեմ սուր ճոճելը

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

Նույն գետը՝ երկրորդ անգամ

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

«Հայաստանն ու Ադրբեջանը ունեն նույն նպատակը՝ դուրս մղել Ռուսաստանին Հարավային Կովկասից»

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

Հայաստանը՝ նաեւ իր դեմ ծրագրի մասնակի՞ց

11/07/2025
Հաջորդ գրառումը

ԶԱՐՄԻՆԷՆ

Արխիվ

Երկ Երք Չրք Հնգ Ուր Շբթ Կիր
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  

Վերջին լուրեր

Նորություններ

Նոր էջ է բացվում, բայց Հայաստանի վիլայեթացման. Էդուարդ Շարմազանով

15/07/2025

Քաղաքական գործիչ Էդուարդ Շարմազանովը գրում է. «Մակրոնի կողմից Նիկոլին քաջալերելը շատ ծանր է նստում Հայաստանի ու հայ ժողովրդի վրա։ 2022-ի...

ԿարդալDetails

Քաղաքական դաշտը կրկին զտվում է. պատեհապաշտները տարանջատվում են նվիրյալներից, թուլամորթները՝ պայքարողներից. Հրանտ Մելիք-Շահնազարյան

14/07/2025

Կասկած չունեմ, որ առաջիկայում «միջանցքի» թեմայով կլինեն նոր զարգացումներ. Վարուժան Գեղամյան

14/07/2025

ԱՄՆ-ն ու ՆԱՏՕ-ն Ուկրաինային զենք կմատակարարեն՝ Եվրոպայի հաշվին

14/07/2025

Միացյալ Նահանգները առաջարկել է 100 տարով  վերահսկել Զանգեզուրի միջանցքը. դեսպան

14/07/2025
logo-white1
“Վահան Թեքեյան” Սոցիալ-Մշակութային Հիմնադրամ
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են։ Կայքի նյութերը տարածելիս հղումը կայքին պարտադիր է։

©2024 «ԱԶԳ» վերլուծական

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները
  • Նորություններ
    • Պաշտոնական
    • Տեղական
    • Միջազգային
    • Տնտեսական
    • Տարածաշրջանային
    • Սոցիալական
    • Մշակութային
    • Հոգևոր
    • Իրավունք
    • ՌԱԿ մամուլ
  • Վերլուծություն
    • Քաղաքականություն
    • Տնտեսական
    • Հրապարակախոսություն
  • Մշակույթ
    • Ազգային
    • Կերպարվեստ
    • ToTo
    • Երաժշտություն
      • Դասական
      • Պոպ
      • Ջազ
      • Ռոք
  • ՌԱԿ մամուլ
  • «ԱԶԳ» Շաբաթաթերթ
    • Հոդվածներ
    • «ԱԶԳ» շաբաթաթերթ, տպագիր
    • Տպագիր արխիվ 1991-2025
    • Արխիվ
  • Տեսադարան
  • Մամուլ
  • Մեր հեղինակները

© 2025 «ԱԶԳ» վերլուծական