«Մեղավորները» Հայոց ցեղասպանությունն ու Ֆ. Գյուլենն են
Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի բացարձակ միապետական իշխանության տարիներին Թուրքիայում անհանդուրժողական, նույնիսկ թշնամական մթնոլորտ է ձեւավորվել անկախ լրատվամիջոցների նկատմամբ: Միջազգային բազմաթիվ կազմակերպություններ, հատկապես վերջին տարիներին քանիցս կոչ են արել Եվրոմիության տարբեր ինստիտուտներին, որպեսզի պաշտպանվեն խոսքի ազատության եւ լրագրողների իրավունքները այդ երկրում: Սակայն վերջին դեպքերը ցույց են տալիս, որ այդ ուղղությամբ կատարված աշխատանքները ցարդ բավարար արդյունք չեն տվել:
Այսպես, ըստ «Politico.eu» գործակալության ստամբուլյան հաղորդագրության, Թուրքիայի իշխանությունները ի վերջո փակել են «Աչըք ռադիո» (բաց ռադիո) անկախ ռադիոկայանը: Երկրի ռադիոհեռուստատեսային հաղորդումները կարգավորող պետական խորհուրդը դեռ հուլիսին զրկել էր ռադիոկայանին եթեր դուրս գալու իրավունքից այն բանից հետո, երբ հաղորդումներից մեկի ժամանակ հրավիրված հյուրը անդրադարձել էր Ա. համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հայերի դեմ գործադրված բռնություններին` որակելով դրանք «ցեղասպանություն»: Թուրք բնապահպան-ակտիվիստ Օմեր Մադրայի աջակցությամբ հիմնադրված ռադիոկայանը գործել է մոտ 30 տարի եւ, համաձայն նախկինում թվիթերյան կայքով կատարված հետազոտությունների, ժամանակին ունեցել է 187 հազար ունկնդիր, որոնք նոր գաղափարակիցներով այժմ հզորացած՝ խստորեն քննադատել են կառավարության վճիռը:
«Միլիոնավոր ունկնդիրների անունից մենք կոչ ենք անում միջազգային հասարակությանը հստակ եւ աներկբա դիրքորոշում դրսեւորելով բարձրաձայնել ընդդեմ տպագիր մամուլի եւ ռադիոհեռուստատեսային ազատ հեռասփռումների իրավունքի կոպիտ խախտում համարվող այս որոշմանը: Համայնքային այս կայանը բաց է եղել բոլորի առաջ, բոլոր անցուդարձերի առաջ, անկախ դեպքերի կատարման վայրից, մասնակիցների մաշկի գույնից ու դավանած կրոնից: Այն հեռասփռել է ինչպես կլիմայի փոփոխության, շրջապատի աղտոտվածության, այնպես էլ սեռական հավասարության եւ տարբեր մշակույթների փոխհարաբերությունների վերաբերյալ հարցեր», ասված է «Աչըք ռադիոյի» հաղորդագրության մեջ, որը վերջանում է «մենք դարձյալ եթեր դուրս կգանք» բառերով:
Մյուս կողմից, «Հանուն ազատության ստոկհոլմյան կենտրոնը» դարձյալ Ստամբուլից տեղեկացնում է, որ հոկտեմբերի 21-ի նախ կալանավորվել է, ապա աշխատանքից ազատվել արեւմտյան Թուրքիայում գործող Այսին Կոմիտգանը` «Bursa da Bugün» (Այսօր Բուրսայում) լրատվական կայքի գլխավոր խմբագիրը, որ YouTube-յան ուղիղ եթերի հաղորդումներից մեկի ժամանակ հայտնել էր թուրք հայտնի ընդիմադիր Ֆեթհուլլահ Գյուլենի մահվան լուրը, վերջում ասելով. «Թող նա իր հանգիստը գտնի երկնքում»: Գյուլենը Մ. Նահանգներում էր ապրում 1999-ից ի վեր եւ 83 տարեկանում վախճանվել էր Փենսիլվանիայի հիվանդանոցներից մեկում: Գյուլենը Էրդողանի ոխերիմ թշնամին էր, եւ դեպքը ցույց է տալիս, թե որքան սատանայական են նրան ներկայացնում Թուրքիայում: Բուրսայի գլխավոր դատախազը նրան մեղադրել է «ահաբեկչական քարոզչություն կատարելու» մեջ, հաշվի առնելով, որ Գյուլենը իշխանությունների կողմից «ահաբեկիչ» է պիտակավորված: Լրատվական կայքը նրան ազատել է աշխատանքից «անթույլատրելի» բաներ եթերից հնչեցնելու համար:
Կոմիտգանը մերօրյա X-ում (նախկինում թվիթեր) ստիպված ներողություն է հայտնել իր խոսքերի համար: Իսկ «Թուրքիայի ժամանակակից լրագրողների ասոցիացիայի» Բուրսայի մասնաճյուղը դատապարտել է նրա դեմ հարուցված մեղադրանքը: Մինչդեռ բազմաթիվ կառավարամետ շրջանակներ տոնախմբության են վերածել Գյուլենի մահվան գույժը` խոստանալով շարունակել պայքարը նրա հետեւորդների դեմ:
Անգլ. բնագրից թարգմանեց` ՀԱԿՈԲ ԾՈՒԼԻԿՅԱՆԸ
(The Armenian Mirror-Spectator)