Հաղորդում հանցագործության մասին
Հարգելի տիկին Վարդապետյան
Սա արդեն իմ երրորդ հաղորդումն է նույն հանցագործության մասին, որը վերաբերվում է ՀՀ Գիտությունների Ազգային ակադեմիայի համակարգում գործող «Փորձաքննությունների Ազգային բյուրո» ՊՈԱԿ-ի կողմից դատարաններին տրամադրվող փորձագիտական կեղծ եզրակացություններին: Որպես օրինակ կարող եմ բերել իմ տրամադրության տակ հայտնված ՊՈԱԿ-ի Հմ՝15-0406դ փորձագիտական ակնհայտ կեղծ եզրակացությանը՝ ըստ թիվ ԵԿԴ/3442/02/15 քաղաքացիական գործի: ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Ա. Հովսեփյանը ոչ միայն չուղղեց ՊՈԱԿ-ի սխալը՝ դատարանից ետ կանչելով սխալ եզրակացությունը եւ փոխարինելով ճիշտով, նաեւ պատժելով մեղավորներին ու ներողություն խնդրելով թույլ տված սխալի համար, այլ իր պատասխան նամակով սպառնաց պատժել ինձ՝ ՊՈԱԿ-ի հեղինակության հետ խաղալու համար:
Ասեմ, որ խաղալու ժամանակ ու տրամադրություն չունեմ, նմանների պատճառով մեր պետությունն է քայքայվում: Նույն օբյեկտի վերաբերյալ կա փորձագիտական եւս երկու եզրակացություն՝ տրված 10/12/2013թ. «Անիկոմ» ՍՊԸ ( 26/13/Լ) եւ 10.03.2023 թ. «Քաղաքաշինական ծրագրերի փորձագիտական կենտրոն» ԲԲԸ ( 01/11) կողմից, որոնք տրամագծորեն տարբերվում են ՊՈԱԿ-ի տվածից, սակայն դատարանի կողմից ընդունելի է համարվում ՊՈԱԿ-ի ակնհայտ սխալը: Ի՞նչն է պատճառը, որ դատավորներ Ռուբեն Ներսիսյանի եւ Էդուարդ Ամալյանի համար, որոնք վարել եւ վարում են ԵԿԴ/3442/02/15 քաղաքացիական գործը, ընդունելի է դարձել ՊՈԱԿ-ի տված փորձագիտական սխալ եզրակացությունը, միգուցե դա բխում է դատարանների ներքին «խոհանոցի» պահանջների՞ց: Ո՞րն է կեղծ եզրակացություններն առաջնություն տալու բուն նպատակը, երբ երեքից ընտրվում է սխալը՝ մի կողմ թողնելով երկու ճիշտը: Նման դեպքերում պահանջվում է փորձագիտական նոր ուսումնասիրություններ կատարել կամ փորձագետին հրավիրել, որպեսզի դատարանի առաջ տա իր բացատրությունները, դա էլ չի արվում: Իմ դիտարկումներով, այստեղ գործ ունենք կոռուպցիոն մի սխեմայի հետ, երբ դատարան են բերվում ակնհայտ կեղծ փորձագիտական եզրակացությունները՝ որպես «փաստ» եւ «ապացույց» ներկայացնելու համար:
Նման իրավիճակներում հնարավոր չէ հավատալ դատավորների անկաշառ լինելուն եւ դատական արդարադատությանը, չի ստացվում: Հատկանշանական է, որ ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Ա. Հովսեփյանը գործում է անկաշկանդ, հակաօրինական գործունեության մեջ օգտվում է իր շուրջը ձեւավորված անպատժելիության մթնոլորտից, ինչը գալիս է հանցավոր գործերով զբաղվելու հարցերում անձամբ ՀՀ ԳԱԱ նախագահի, ոստիկանության «Մալաթիայի» բաժնի եւ Մալաթիայի դատախազության անթաքույց աջակցությունից: Այս հարցում ՊՈԱԿ-ի կողքին է նաեւ դատավորական հանրությունը. որոշ դատավորներ անհանգստացած են կոռուպցիոն սխեմայի իմ բացահայտումներից ու հրապարակումներից: Այստեղ դատավորներն անհանգստանալու իրենց հիմքերն ունեն, վտանգները շատ են: Ի՞նչ կլինի, եթե հանկարծ ՀՀ հակակոռուպցիոն մարմինները կամ դատախազությունը ուսումնասիրություններ սկսեն եւ ջրի երես հանեն ՊՈԱԿ-ի կողմից վերջին տարիներին տրված փորձագիտական կեղծ եզրակացությունները՝ դրանք համադրելով դատական որոշումների հետ, դժվար չէ պատկերացնել, թե Հայաստանի Հանրապետության անունից քանի-քանի դատական սխալ ակտեր ու կաշառակեր դատավորներ կբացահայտվեն ու կպատժվեն՝ ընդամենը մեկ հասարակ համակարգչային ծրագրի միջոցով:
Այսպիսի մի աննախադեպ դեպք. դատարաններում օգտագործվող կոռուպցիոն սխեման փրկելու համար դատավոր Էդուարդ Ամալյանը որոշել էր սահմանափակել ազատ խոսքի իմ սահմանադրական իրավունքը: Իր վարույթում գտնվող քաղաքացիական գործով հայցվորին ուղղորդել էր թերթի խմբագրություն՝ մեկ առաջադրանքով, որ այլեւս երբեք չտպագրեն Վահան Համազասպյանի հոդվածները: Դատավորին անհանգստացնում է, որ սիրողական մակարդակի իմ բացահայտումների հանրայնացման դեպքում դատական համակարգը կզրկվի կաշառակերության կարեւոր գործիքակազմից: Հույս ունեմ, որ ՀՀ նոր դատախազն իր վճռական խոսքը կասի եւ վերջ կդնի դատարանների համար «փաստեր» եւ «ապացույցներ» գեներացնող պետական կառույցի հանցավոր գործունեությանը:
Հ.Գ. Ի թիվս բացասական այլ երեւույթների, կոռուպցիան կործանարար ազդեցություն է թողնում երկրի տնտեսության վրա, կոռուպցիան (հատկապես դատաիրավական համակարգում հաստատվածը) եւ ժամանակակից գիտության ու տնտեսության զարգացումը անհամատեղելի են: Դրա համար երկու պատճառ կա, որոնք բացակայում են մեր հանրային ընկալումներում:
1.Կոռուպցիայի բարձր մակարդակ ունեցող երկրներում արտադրված արտադրանքին հատուկ են սպառողական ցածր հատկանիշները (ցածր որակ, ցածր հուսալիություն եւ բարձր ինքնարժեք), ինչի պատճառով կոռումպացված երկրների արդյունաբերական ու գյուղատնտեսական ապրանքները դառնում են անմրցունակ ու դուրս են մղվում միջազգային շուկաներից: Հայաստանի նման փոքր ներքին շուկա ունեցող երկիրը՝ ունենալով նաեւ շատ վատ կոմունիկացիաներ, միջազգային շուկաներում կարող է իր տեղն ապահովել միայն էժան ու բարձրորակ արտադրանքով՝ համագործակցելով սփյուռքի հետ: Միջազգային շուկաներում լավագույն արդյունքներ գրանցելու համար պետք է վերջ տալ կոռուպցիոն երեւույթներին, հատկապես դատաիրավական համակարգում: Կաշառակեր դատավորների պատճառով արգելափակվում է Հայաստանի տնտեսության զարգացումը:
2.Կոռուպցիայի պայմաններում խիստ ռիսկային է դառնում ներդրումներ ապահովելը եւ արհեստականորեն առաջ է գալիս հայկական նախագծերը Հայաստանից դուրս տանելու տարբերակը: Այստեղից է գալիս Հերունի-Համազասպյան արեւային երկրաստեղծ ծրագիրը Սիրիա, Բուլղարիա, Ֆրանսիա, ԱՄՆ եւ այլ երկրներ տեղափոխելու իմ եւ Վահագն Հերունու բանակցությունները, քաջ գիտակցելով սակայն, որ դրանք մշակվել են բացառապես Հայաստանի եւ Արցախի տնտեսությունները զարգացնելու, նաեւ մեր երկրի միջազգային հեղինակությունը բարձրացնելու համար, ինչն այսօր հույժ կարեւոր կլիներ միջազգային հարթակներում բանակցելիս: Եթե Բաքվի համար կարեւորը նավթն է, ապա մեզ համար կարեւորն արեւն է, հայկական արեւային տեխնիկան ու տեխնոլոգիաները աշխարհով մեկ տարածելը, հայրենիքում եւ սփյուռքում ապահովելով միլիոնավոր աշխատատեղեր ու բազմամիլիարդ եկամուտներ, բայց սկզբում պետք է լուծվի կոռուպցիայի խնդիրը:
Հարգանքով՝ՎԱՀԱՆ ՀԱՄԱԶԱՍՊՅԱՆ
Երկրների հելիոֆիկացիայի ծրագրի հեղինակ, տեխնիկական գիտությունների դոկտոր
Երեւան, Մոսկովյան 21,բն 9 Հեռ. 093-35-95-53 21/03/2023թ.