Շվեդական «Ռուին» հրատարակչությունն օրերս լույս է ընծայել հայ գրականության դասական գործերից Րաֆֆու «Խենթը»՝ Լուսիա Ադամյանի թարգմանությամբ, ՀՀ ԿԳՄՍ աջակցությամբ եւ Շվեդիայի թագավորությունում ՀՀ նախկին դեսպան Արտակ Ապիտոնյանի ջանքերով: Հատորի նախաբանը գրել են Սթեֆան Վալքվիսթը եւ Կառլ Էհրենքրունան, որի մեջ ներկայացված են Րաֆֆու կյանքը եւ գործը, պատմական ակնարկ վեպում նկարագրված ժամանակաշրջանի մասին եւ ստեղծագործության նշանակությունը ժամանակի հայ ազգային-ազատագրական շարժման համար: Հատորում առկա է նաեւ քարտեզ եւ մեկնաբանություններ, որոնք կարևոր են հայոց պատմությունից եւ իրականությունից անտեղյակ շվեդ ընթերցողի համար:
Ինչպես նշել է թարգմանչուհին Դիմագրքի իր էջում՝ «Ահա՛ թարգմանությունս, որը կատարեցի գրեթե հինգ տարի առաջ, երբ Արցախում ահավոր պատերազմ էր: «Խենթն» անցած ժամանակների մասին է, եւ ես թարգմանության մեջ խորասուզված լինելով՝ մտածում էի, թե հիմա իսկապե՞ս ճիշտ ժամանակն է այն թարգմանելու: Կան շատ ուրիշ բաներ, որոնք կցանկանայի ներկայացնել շվեդ ընթերցողին: Բայց 1870-ականների տեքստի վրա աշխատելը եւ այսօր պատերազմների ու ցեղասպանության մասին հաղորդագրություններ կարդալն ինձ ստիպեց հասկանալ, թե որքա՜ն կարևոր է «Խենթի» պատմությունը»:
Լուսիա Ադամյանը ծնվել է Թեհրանում, բնակվում է Ուփսալայում (Շվեդիա), 1984-1988 թթ. ուսանել է Երեւանի պետական համալսարանի հայ բանասիրության բաժանմունքում: Շվեդիայում երկար տարիներ աշխատում է գրադարանավարության բնագավառում: Նրա թարգմանությամբ լույս են տեսել հայերենից շվեդերեն 20-21-րդ դարերի 26 հայ արձակագիրների պատմվածքներն ընդգրկող «Բաց երկնքի տակ հին լեռներ» ժողովածուն (2020), իսկ շվեդերենից հայերեն՝ Աստրիդ Լինդգրենի «Ավազակի դուստր Ռոնյան» վիպակը (2023, համաթարգմանիչ՝ Աշխեն Բախչինյան):
Ավելացնենք, որ մինչ այժմ Րաֆֆու «Խենթը» թարգմանաբար հրատարակվել է նաեւ ռուսերեն, թուրքերեն, վրացերեն, մոլդավերեն, չեխերեն, գերմաներեն, իսպաներեն, ֆրանսերեն, անգլերեն (ամբողջական, հաճախ՝ մի քանի թարգմանություններով), ռումիներեն (հատվածաբար):
Ա. Բ.
