Ո՞ւմ դիմել
Հունվարի 23-ից հետո մի տեսակ անպաշտպան էի դարձել։ Վախեցած էի, որ եթե հանկարծ խաթրիս դիպչեն, պոչս տրորեն, կամ գլխիս սարքեն, ի՞նչ եմ անելու։ Եթե, օրինակ, պետական մարմինների կողմից իմ իրավունքները ոտնահարվեին, ո՞ւմ էի դիմելու։
Հունվարյան այդ ճակատագրական օրը, երբ մեր խորհրդարանի միջնորդությամբ նշանակված պետական մարմինների կողմից մարդու խախտված իրավունքների ու ազատությունների պաշտպանությունն իրականացնող օմբուտսմենն «այլ աշխատանքի անցնելու» կապակցությամբ հրաժարական տվեց, հասկացա, որ դարձել եմ կատարյալ անպաշտպան։
Եթե պետական պաշտոնյան, ասենք՝ ինձ թթու խոսք ասեր, կամ՝ մեղա՜ քեզ տեր Աստված, թքեր երեսիս, ո՞ւմ էի դիմելու, գլխավոր դատախազի՞ն, թե՞ արդարադատության նախարարին, մենակ չասեք՝ ներքին գործերի նախարարին։
Գլխավոր դատախազին դիմելն անիմաստ է, քանի որ նա կին է, եւ ամենաշատն իր աշխատանքային նեղ շրջապատի կանանց իրավունքներով կարող է զբաղվել։ Բացի այդ, նա վերադասին զեկուցելու հատկանիշներով է օժտված։ Իսկ զեկուցելուց հետո, մինչեւ վերադասից հրահանգ ստանալը, երեսիս թուքը կարող է չորանալ, ու ես զրկվեմ իրեղեն ապացույցներից։
Արդարադատության նախարարին դիմելն էլ էր անիմաստ, քանի որ, եթե նա հարց լուծող լիներ, եղբոր՝ Միշիկի հարցը կլուծեր։
Ոստիկանությունն էլ առայժմ միայն բերման ենթարկելու արագացված դասընթացների է մասնակցում, եւ ժամանակ չունի զբաղվելու իմ ու քո հարցերով։
Պետական մարմինների կողմից ոտնահարված քո իրավունքները վերականգնելու համար, քիչ թե շատ, լուրջ փաստաբանի էլ չես հանդիպի, քանի որ նրանք բոլորն էլ լծված են դատարաններում նախկինների շահերի պաշտպանության հարցերով։
Առաջին ատյանի Ընդհանուր իրավասության դատարանը, կամ Վճռաբեկ դատարանը նույնպես դարդիդ դարման չեն անի։ Ճիշտ է, դատավորները նախկինի պես «վնգստացող» չեն, բայց դատական գործընթացները երկարաձգելու գենետիկորեն հաստատված խասիաթ ունեն։
Սահմանադրական դատարան դիմելուց առաջ էլ պետք է մտածել, որովհետեւ այդ բարձր ատյանն առայժմ խիստ զբաղված է Պուտինին ձերբակալելու կամ մասնակիորեն ձերբակալելու հարցերով։
ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարան դիմելն էլ է անիմաստ։ Ճիշտ է, մենք դիմեցինք Բերձորի միջանցքը բացելու հարցով, դատն էլ շահեցինք։ Բայց ի՞նչ ստացանք, ընդամենը մեր չարակամ հարեւանների երազած անցակետը։
Դարդիդ դարման անելու համար Մայր Աթոռին դիմելուց առաջ էլ մտածել է պետք, քանի որ մեր եկեղեցու եւ Աստծո ջրերը, ինչպես Պողոս Առաքյալն է վկայում, մի առվով չեն գնում։
Զուտ տեղեկատվություն տրամադրելու, այլ ո՛չ խորհուրդ տալու համար եմ ասում, որ տարօրինակ զուգադիպությամբ, Հայաստանում չի գործում նաեւ «Կենդանիների պաշտպանության կենտրոն» հասարակական կազմակերպությունը (ՀԿ), որի գործունեությունը կասեցվել է նախկինների օրոք՝ դեռեւս 2014 թվականի հունվարի 25-ին։
Բայց պետք չէ վհատվել, քանի որ գրեթե եռամսյա անորոշությունից հետո, Ազգային ժողովի ջանքերի շնորհիվ, վերջապես աշխատանքի է անցել մեր նոր՝ 6-րդ օմբուդսմենը, որը խոստացել է որոշ մոլորյալ սահմանախախտների կենցաղային պայմանները ճշգրտելուց հետո, նաեւ մեր դատին հասնել։
ԳՐԻԳՈՐ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ