Մ.Ս.
Լույս է տեսել «Երեւանի Էներգետիկան 110 տարեկան է» գրքույկը: Այն նվիրված է Երեւանի էներգետիկայի հիմնադրման 110 ամյակին: Գրքի հեղինակը էներգետիկայի բնագավառի անվանի գիտնական, տեխնիկական գիտությունների թեկնածու Ստեփան Պապիկյանն է: Այն երկար տարիների պրպտումների արդյունք է:
Գրքույկում ներկայացված է Երեւան քաղաքի էներգետիկան սկզբնավորումից մինչեւ մեր օրերը: Հիդրոէլեկտրակայաններին հաջորդում է ջերմային էլեկտրակայանի, ինչպես նաեւ Երեւան քաղաքի փողոցների լուսավորության պատմական անցյալի մասին պատմող հավաստի տեղեկատվություն:
Գրկույկում տեղ է գտել նաեւ Երեւան քաղաքում այլընտրանքային էներգիայի օգտագործման վերաբերյալ տվյալներ: Այն տպագրվել է սահմանափակ քանակով, նախատեսված է ընթերցող լայն շրջանների համար:
Հիշեցնենք, որ Երեւան քաղաքում առաջին հիդրոէլեկտրակայանը Երեւանի «Ամպեր» ընկերության հիդրոէլեկտրակայանն է, որը կառուցվել եւ շահագործման է հանձնվել 1907 թվականին: Կայանում սկզբնական շրջանում տեղադրվել են երկու «Ֆրենսիս» տեսակի հորիզոնական հիդրոտուրբին, որոնցից առաջինն ուներ 150 կՎտ հզորություն, 230 Վ լարում, 600 պտ/րոպ պտուտաթվերով, «Վոլտա» գործարանի եռաֆազ հոսանքի գեներատոր, իսկ մյուսըՙ 25 կՎտ հզորությամբ, 230 Վ լարման հաստատուն հոսանքի երկու գեներատոր:
Մինչեւ 20-րդ դարի սկզբները Երեւան քաղաքի փողոցների լուսավորումը կատարվում էր նավթային լապտերներով: 1870-ական թվականներին լուսավորության հարցերը տնօրինում էին քաղաքային իշխանությունները: Քաղաքի լուսավորությունը 1897 թ. սկսած տրվում էր կապալովՙ մեկ կամ երեք տարի ժամկետով: 1878 թ. Երեւան քաղաքի փողոցներում 74 լապտեր կար, 1880 թ.ՙ 85, 1881 թ.ՙ 100, 1906 թ.ՙ 722, 1913 թ.ՙ 228:
«Երեւանի արտաքին լուսավորության ցանցը շահագործման է հանձնվել դեռեւս 1954 թվականին: Մինչեւ 1992թ. այն գործել է 928 փողոցներում, մայրուղիներում, հրապարակներում եւ այգիներում: Նրանց ընդհանուր երկարությունը կազմում էր 795կմ: Տարբեր մակնիշի 49909 հատ լուսատուներ տեղակայված էին 31279 հենասյուններին», նշված է աշխատության մեջ:
Այս տարի լրանում է Երեւան քաղաքի հիմնադրման 2800 ամյակը: Նախատեսվում է տպագրության պատրաստել «Երեւանի էներգետիկան» աշխատությունը առանձին գրքով: Այն հնարավորություն կտա ծանոթանալու Երեւան քաղաքի էներգետիկայի պատմությանը, ջրաղացների, ինչպես նաեւ զարգացման հեռանակարների հետ: