Նախորդ շաբաթ կայացած ՀՀ վարչապետի հարցազրույցում պատասխանողի կողմից հաճախ հնչեցվեց աշխատանք ու աշխատել միտքը: Թե ինչ է այն նշանակում, գիտի յուրաքանչյուրն ու նաեւ… յուրովի, քանզի կան ոչ սակավ դեպքեր ու փաստեր, երբ աշխատանք ասելիս նկատի է առնվում ինչ-որ վայր ներկայանալը, որը աշխատատեղ է դիտարկվում: Հայաստանյան հանրության որոշակի հատվածը վերջիններիս շարքին է դասում հարյուր հազարների հասնող պետական ապարատը, հենց բուն վարչապետի խոսքերով ասած` բարեփոխումների հիմնական խոչընդոտը: Բոլորովին պարտադիր չէ, որպեսզի ինչ-որ միջին ու հերթական աստիճանի պաշտոնյա բացահայտ հայտարարի, որ ինքը դեմ է վարվող գործընթացներին, որին շուք տալու նպատակով այն պետական քաղաքականություն է հայտարարվում: Գիտենք, չէ՞, որ որեւէ պետական պաշտոնյայի մտքով էլ չի անցնի քննարկել հենց նույն վարչապետի ութը ժամից ավելի տեւած հարցազրույցի նպատակահարմարությունը, որի ոչ պարտադրված, սակայն պարտադիր ունկնդիրն էր պետական ապարատի հիմնական մասը, նկատենք` աշխատանքային օրվա ընթացքում:
Իսկ հիմա` առավել կոնկրետ: Հոմանիշների բառարանում աշխատանք բառի դիմաց նշված է նաեւ ջանք, ճիգ իմաստները, նաեւ… զբաղմունք ու վաստակ ձեւերը: Հիմա ինքներս մեզ հարց տանք` նշվածներից որո՞նք են մեզ բնորոշ, առաջիննե՞րը, որոնց պարագայում ենթադրվում է ինչ-որ բան անել, արդյունք ցուցադրել, թե՞ զբաղմունքի տրվելով վաստակի սպասել, պարգեւավճարն էլ չէր խանգարի:
Անվերջ է խոսվում բարձր վարձատրումների միջոցով նախարարներին ու տեղակալներին իրենց վստահված ոլորտներում տեսանելի արդյունքների հասնելու խնդրից: Նպատակը ցանկալի է, թող ամիսը 1-2 մլն դրամը ստանան, միայն թե 3-4 ամիսներ անց շարքային շահառուներն էլ ինչ-որ դրական փոփոխություն զգան, ասենք` գները կարգավորվեն, կայունանան: Սակայն ինչպե՞ս, երբ նախորդ շաբաթ ասվեց, որ Լարս անցակետում հայկական համարանիշներով 1000 բեռնատար էր կանգնած, ընթացիկ շաբաթվա սկզբին հայտարարվեց արդեն 1500 մեքենաների մասին, յուրաքանչյուրը 12-14 մետր երկարության: Արդեն նշել եմ, որ դրանց մի զգալի մասում հացահատիկ ու այլուր է բեռնավորված, որի առումով որեւէ մեկն իրեն հարց չի տալիս, թե ինչո՞ւ: Եղել են, չէ՞, ժամանակներ, երբ ցորենով ինքնաբավությունը մինչեւ 60 տոկոս է կազմել, որը ներկայում հազիվ 20 տոկոսի է իջեցվել:
Որպես խնդրով շահառու մեկը նշեմ պատճառներից մի քանիսը: Մարզերից յուրաքանչյուրում գործում էին գյուղատնտեսության աջակցության մարզային կենտրոններ, ԳԱՄԿ-եր, որի մասնագետները լավից-վատից այցելում էին գյուղական համայնքներ, խորհրդատվություններ էին իրականացնում, ուղեցույցեր էին տպագրում, հավաք-զրույցներ էին անցկացնում: ԳԱՄԿ-երը արդեն 3-րդ տարին է վերացվել են: Գյուղնախարարությանը կից կային հասարակական հիմունքներով գործող հանձնաժողովներ, որոնց գործունեությունը աշխուժացնելու կարիք կար, բայց ոչ` վերացնելու, որը օրեր առաջ պարզեցի, փաստ է: Դե ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարությունը լուծարելու թե վերացնելու մասին բոլորս գիտենք, իսկ ահա էկոնոմիկայի նախարարություն այն խցկելու դրդապատճառը պարզ չէ, քանզի գյուղական համայնքների հետ առավել անմիջական կապի մեջ են տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակիցները: Եվ հարցը` դեպի ո՞ւր է ընթանում ՀՀ տնտեսությունը, հնչում է յուրաքանչյուր պահի, յուրաքանչյուր շահառուի կողմից:
Հանկարծ ու վաղը, մյուս օրը չհայտարարեք, որ Լարսում կուտակված հայկական համարանիշներով բեռնատարների քանակը գերազանցել է 2000-ը, որը լավագույն ցուցիչը չէ ՀՀ տնտեսության առումով: Հենց միայն արդեն նշված հացահատիկի ու ալյուրի առումով համեմատաբար սակավահող Եվրոպայում մեկ բնակչի հաշվով մոտ 500 կգ տարեկան արտադրանք են ստանում, երբ մեր ցուցանիշը հազիվ 50 կգ է: Ինչո՞ւ ենք այսչափ անզորի ու անօգնականի վիճակում հայտնվել, որը փորձում ենք կոծկել ինչ-ինչ տոկոսների ու թվերի հրապարակումներով, այն յուրօրինակ աշխատանք հայտարարելով:
Ուր է թե այս ամենը նշված ոլորտի շուրջ ծավալվեր, այլ ոչ` նոր ճյուղեր ընդգրկեր:
ԳԵՂԱՄ ՔՅՈՒՐՈՒՄՅԱՆ