ՀՀ ԳԱԱ Վ. Համբարձումյանի անվան Բյուրականի աստղադիտարանի գիտաշխատողներն ապացուցել են, որ RNO 54 աստղային օբյեկտում գտնվող աստղը շատ ծեր Ֆուօր է, որի բռնկման տարիքը գերազանցում է 1000 տարին: Ֆուօր տիպի աստղերն ամենահայտնի եւ հազվադեպ հանդիպող երիտասարդ աստղեր են, որոնք ժամանակ առ ժամանակ ցույց են տալիս կտրուկ եւ երբեմն չափազանց երկարատեւ պայծառության աճ: Այս օբյեկտներն իրենց անվանումը ստացել են Օրիոնի համաստեղության FU Ori աստղից, որը մոտավորապես իննսուն տարի առաջ պայծառացել է 100 անգամ եւ պահպանում է պայծառության այս մակարդակը մինչ օրս: Որոշ տեսական գնահատականներով նրանց պայծառության փուլը կարող է տեւել մոտ 1000 տարի:
Բյուրականի աստղադիտարանում հայտնաբերված RNO 54 ֆուօրը եզակի օբյեկտ է, քանի որ հանդիսանում է մինչ այժմ հայտնաբերված ամենածեր ֆուօրը: Այս օրինակով կարելի է եզրակացնել, թե ինչ տեսք կարող են ունենալ ֆուօր տիպի օբյեկտները բռնկումից շատ տարիներ անց: Դա կարեւոր է այս օբյեկտների մոդելավորման եւ վաղ փուլերում աստղային էվոլյուցիայի տեսության զարգացման համար:
Ուսումնասիրությունն իրականացվել է ՀՀ ԳԱԱ Բյուրականի աստղադիտարանի երիտասարդ աստղային օբյեկտներ բաժնի ընդհանուր գիտահետազոտական ուղղության շրջանակներում, ՀՀ Բարձրագույն կրթության եւ գիտության կոմիտեի կողմից տրամադրված «Էքստրեմալ արտաժայթքային ակտիվությամբ երիտասարդ աստղային օբյեկտներ» թեմատիկ դրամաշնորհային ծրագրի աջակցությամբ: Աշխատանքն իրականացվել է Ռուսաստանի Դաշնության Գիտությունների ակադեմիայի Հատուկ Աստղաֆիզիկական Աստղադիտարանի եւ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Կոլորադոյի համալսարանի գործընկերների մասնակցությամբ:
Աշխատանքի արդյուքները տպագրվել են հեղինակավոր աստղագիտական «Astronomy & Astrophysics» ամսագրում:
ՍՏԵՓԱՆ ՊԱՊԻԿՅԱՆ
