«Սեպտեմբերի 21-ին Հանրապետության հրապարակում տեղի է ունենալու մասշտաբային եւ գունագեղ տոնակատարություն: Այն, նախեւառաջ, նվիրված կլինի ՀՀ անկախության, անվտանգության, ինքնիշխանության եւ Արցախի համար իրենց կյանքը զոհած մեր նահատակների հիշատակին», սեպտեմբերի 9 կառավարության նիստում ծանուցեց վարչապետ Փաշինյանը: Նրա «գունագեղ տոնակատարություն» բառակապակցությունը աղ լցրեց 44- օրյա պատերազմում զոհվածների ընտանիքների բաց վերքին, որոնց համար «գունագեղն» ընդհատվել է, իսկ «բուռն ուրախություն, բերկրանք» նշանակությամբ տոնակատարություն բառը, շատերի ընկալմամբ, նաեւ Փաշինյանի ու նրա թիմի պատճառով, առօրյային, ներկա-ապագային էլ չի պատկանումՙ հոգեհանգիստ, յոթ, քառասունք… իսկ տարելիցըՙ ծանր, ծանրացող, հեղձուկ մոտենում է… Սա կառավարությունը, նրա «գունագեղ տոնակատարություն» հղացած թիմը, օրիգինալության մարմաջով տառապող հանրույթը, սիմֆոնիկ ու դասական երաժշտության քաջագիտակ մի շերտ դժվար ընկալի, քանզիՙ առաջնագծում չի եղել, զավակ չի կորցրել, Եռաբլուր չի բարձրացել, բանաստեղծություն անգիր գիտի, երգել, նվագելՙ նույնպես, բայց… բառի խորքը չի սուզվել, չի ճանաչում տառապանքը, լավ չգիտի հայոց ծիսակարգը, զոհերին ու մանավանդ Հերոսներին պատվելու իսկական կարգը, Պետություն, Ինքնիշխանություն պահել- պահպանելու արժանապատիվ եւ միակ ձեւը:Սեպտեմբերի 15-ին ԱԺ-ում կառավարության հարցուպատասխանի ժամանակ, ի պատասխան որդեկորույս Գեղամ Նազարյանի, Փաշինյանը նախ ներողություն խնդրեց «բոլոր այն մարդկանցից, ում զգացմունքները խոցել եմ նման ձեւակերպմամբ, բայց…» փորձեց սրբագրել իր արտաբերած «գունագեղի» մեր տպավորությունըՙ «պետական տոնը պիտի նշվի դրոշներով, տեսե՛ք, մեր դրոշների գույները վառ են, եւ ես չեմ կարծում, թե մենք պիտի չեղարկենք դրոշի գույները»:Փաշինյանը բանասիրական կրթություն ունի, հետեւաբարՙ չի կարող չիմանալ գունագեղ բառի նշանակությունըՙ գեղեցիկ գույներով, երանգներով: Հայոց պետականության խորհրդանշան դրոշը վերացարկված «գունագեղ» չէ, այլՙ հստակՙ եռագույն է, հորիզոնական կարմիր, կապույտ, ծիրանի, որ 44- օրյա պատերազմից հետո Եռաբլուրում փարվում է իր համար կյանքը չխնայած հերոսներին: Նրա՛նք են իրենց հոր եւ մոր, կնոջ ու ընկերների համար եղել այդ «գունագեղը», Երեւանն ու Ստեփանակերտը, Գյումրին ու Վանաձորը, հայոց բոլոր շեները, փողոցները գունազրկվել են այն պայծառ, վառ գույներից, որ 5000 անուն ունեն: Փաշինյանը բանասիրական կրթություն ունի եւ չի կարող չհասկանալ «դժգույն» բառի նշանակությունը, երբ Շուշի քաղաքի անվան կողքին էր դնում: Ինձ համար Շուշին գունեղ բառ ու բան լինելուց զատ մի հերոսավայր է, ուր զգացել եմ ազատություն բառի սահմանը, մի խորհրդանիշ, որը բարձր, անհաս, աննվաճ պահելու համար անմահացել են մեր հերոսները, մեր երկրի գալիքի գանգրահեր տղաները, Հայաստան մեր տան թանկ գույները:Հրաչյա Աճառյանի «Արմատական բառարանում» տոն բառի մեկնությունը «հասարակաց հանդեսն» է: Անշուշտ հասարակությանը համախմբող արժեք է երկրի անկախությունը, ինքնիշխանությունը, 30-ամյակը: Հասարակության մի մեծ հատված, որ իր տան լույսն ու գույնը զոհաբերել է այդ անկախության, ինքնիշխանության համար, որին ծանոթ չեն կառավարության անդամների ընտանիքների զոհաբերության համարժեք օրինակներ, ստիպված չէ ունկնդրել եւ կատարել հանդեսների սիրահար մյուս հատվածի բացատրությունը կամՙ այս դեպքում քարոզը, թե 30- ամյակը պիտի՛ նշենք «հավուր պատշաճի»: Դարձյալ բառից կառչենք. «Հավուր»ը հրամայում է հանո՛ւն այդ տոնի դուրս քշել մայիսի 12-ից ՀՀ ինքնիշխանությունը կասկածի տակ դնող, մեզ վրա զենքի փողը պահած ադրբեջանցիներին, ամրացնել մեր սահմանային հենակետերը, դիրքերը եւ տոնակատարությանը հատկացվող գումարները ծախսել բանակի, զինվորի անվտանգությունն ապահովելու համար:Հասարակությանը, քաղաքացուն լավ, անկեղծ գրված, խմբագրված մի խոսք ասել, որ ընկալելի, թարգմանելի կլինի ինքնիշխանություն ունեցող մյուս պետությունների համար էլ, որ հստակ կձեւակերպի մեր նախնյաց հավատամքըՙ սրով եկածին խաղաղ չենք դիմավորելու:Այլապեսՙ բառարանում ննջող մի ստույգ բառ հուշում է, որ սեպտեմբերի 21-ին կազմակերպված տոնակատարությունը «զոհախնջույք» է լինելու… |