ՀԱԿՈԲ ԱՍԱՏՐՅԱՆ, Պրահա
Սեպտեմբերի 27-ից Արցախի ու Հայաստանի դեմ սանձազերծված պատերազմը լայն լուսաբանվեց չեխական մամուլում եւ հեռուստատեսությամբ: Եթե պատերազմի առաջին օրերին ձգտում կար հավասարության նշան դնել երկու կողմերի միջեւ, ապա մի քանի օր անց թե՛ մամուլում, եւ թե՛ հեռուստատեսությամբ հիմնականում հավասարակշռված հրապարակումներ ու հաղորդումներ էին թողարկվում:
Պետք է ասել, որ լայն դատապարտման արժանացավ ոչ միայն Սիրիայից վարձկանների օգտագործումը Թուրքիայի կողմից, այլեւ Ստեփանակերտի խաղաղ բնակչության հրթիռակոծումն ու Շուշիի եկեղեցու ռմբակոծումը: Սակայն մինչ օրս կառավարական մակարդակով որեւէ հայտարարություն չի եղել: Արտգործնախարարն է բանակցելու կոչ արել, իսկ նախագահ Զեմանի մոտ կայացած բարձրաստիճան պաշտոնյաների հանդիպման ժամանակ անդրադարձել են Արցախում տիրող իրավիճակին:
Իհարկե կորոնավիրուսի դեմ պայքարը եւ տեղական ու սենատի մասնակի ընտրություններն այդ ամենի վրա իրենց դերն ունեցան: Նույնիսկ խոհրդարանի երկու պալատների արտաքին հարաբերությունների կոմիտեների հայտարարություններում Թուրքիայի աջակցությունը դատապարտելու ոչ մի խոսք չկար: Ավելի կոնկրետ էր սենատորների որոշումը, որով կոչ էր արվում Չեխիայի կառավարությանը շտապ օգնություն ուղարկել ռմբահարումներից տուժած մայրերին ու երեխաներին, եւ ավելի ակտիվ կոչ անել Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներինՙ դադարեցնելու պատերազմը: Քրիստոնյա հայ ժողովրդին աջակցելու ու խաղաղության կոչերով հանդես եկան Չեխիայի հոգեւոր առաջնորդ, Պրահայի արքեպիսկոպոս կարդինալ Դոմինիկ Դուկան եւ Պրահայի փոխքաղաքապետ Յան Վուլֆը , որոնք հիշատակեցին նաեւ 100 տարի առաջ ցեղասպանված հայ ժողովրդի տառապանքները:
Չեխահայ համայնքն առաջին իսկ օրվանից կազմակերպեց դրամահավաք, որի արդյունքում Հայաստան հիմնադրամին ուղարվեց 21 հազար դոլար, եւ եւս 40 հազար դոլար ուղարկվեց ուղիղ փոխանցումների միջոցով: Դրամահավաքը շարունակվում է եւ ամսվա վերջին հավաքված գումարը կրկին կուղարկվի հիմնադրամին: Հայ համայնքի եւ անհատների անունից բազմաթիվ դիմումներ են ուղարկվել Չեխիայի ղեկավարներին եւ խորհրդարանականներին, միջազգային կառույցներին, որոնց ամենօրյա տեղեկատվություն է ուղարկում նաեւ Հայաստանի դեսպանությունը: Հայաստանին ու Արցախին իրենց աջակցությունն են հայտնել նաեւ նախկին պատգամավոր Ռոբին Բյոհնիշը եւ սենատոր Յարոմիր Շտետինան , նախկին արտգործնախարար Կարել Շվարցենբերգը , նշելով, որ ժամանակն է ճանաչել Արցախի անկախությունը:
Համավարակի պայմաններում հայտարարված արտակարգ դրությամբ իրավունք էր տրվում բացօթյա ակցիաներ անկացնել միայն 20 հոգու մասնակցությամբ: Ուստի մեծ ցույցի փոխարեն, հայ երիտասարդները Պրահայի կենտրոնական հրապարակում Չեխիայի իշխանություններին ուղղված լռության հսկում կազմակերպեցին, որը լուսաբանվեց նաեւ չեխական մամուլում: Ավելինՙ մի քանի օր անց նմանատիպ ակցիա կազմակերպեցին նաեւ Միլանի հայերը: Հայ համայքի ակտիվ անդամները հարցազրույցներով հանդես եկան չեխական մամուլում:
Ամեն դեպքում չեխահայերը շարունակում են իրենց բողոքի նամակներն ուղարկել ղեկավար մարմիններինՙ պահանջելով Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի վրա ազդեցությամբ վերջ տալ հայ ժողովրդի մի նոր ցեղասպանությանը: