Որո՞նք էին այս ցուցահանդեսի առանձնահատկությունները
«Մերիդիան» Էքսպո կենտրոնում ապրիլի 26-28-ը տեղի ունեցած «Արտադրված է Հայաստանում» (Made in Armenia) եռօրյա ցուցահանդեսը տարբերվեց մինչ այժմ Հայաստանում կազմակերպված բոլոր ցուցահանդեսներից մի շարք առումներով:
Առաջին հերթինՙ այդ ցուցահանդեսին մասնակիցների թիվը մեծ էր: Մեր արդյունաբերության գրեթե բոլոր ճյուղերը (սննդամթերք, բնական հյութեր, զովացուցիչ ըմպելիքներ, բնական եւ հանքային ջրեր, գինի, կոնյակ եւ գարեջուր, ծխախոտ, թեթեւ արդյունաբերություն, փայտամշակում, կենցաղային քիմիա, շինանյութ եւ ապակյա տարաներ, դեղագործություն, ոսկեգործություն, ադամանդագործություն եւ ժամագործություն, հանքարդյունաբերություն եւ մետալուրգիա, ճշգրիտ ճարտարագիտություն, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ, զբոսաշրջություն) ներկայացնում էին շուրջ 330 ընկերություններ : Նման քանակի ընկերությունների մասնակցությամբ դեռեւս ոչ մի ցուցահանդես տեղի չէր ունեցել Հայաստանում:
Երկրորդ` ցուցահանդեսին մասնակցում էին բացառապես տեղական արտադրողները եւ այն նախատեսված էր ներկայացնելու Հայաստանի արդյունաբերության ներուժը, զարգացման հնարավորությունները: Արտերկրի, այսինքն ներմուծման նպատակով իր արտադրանքը ցուցադրող ընկերություններ չկային:
Երրորդ` նախկինում կազմակերպված ցուցահանդեսներից ոչ մեկը չի անցակցվել նման մեծ տարածքում եւ նման պայմաններում: «Մերիդիան» ազատ տնտեսական գոտու տարածքը ցուցահանդեսին հնարավորություն էր տալիս լավագույնս ներկայացնելու ընկերությունների արտադրանքը: Հայկական խմիչքներ, բազամազան սննդատեսակներ, հագուստի տեսականի, շինանյութեր, ծրագրային եւ ինժեներական արտադրանք, ոսկերչական զարդեր, հուշանվերներ, դեղեր եւ այլ ապրանքներ այցելուներին ներկայանում էին ընդարձակ, լավ լուսավորված, ժամանակակից հարմարություններ ունեցող տաղավարներում:
Չորրորդ` «Արտադրված է Հայաստանում» (Made in Armenia) էքսպոն անց կացվեց այն ժամանակ, երբ Հայաստանում էին ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումներին մեր երկիր ժամանած բազմաթիվ օտարերկրյա հյուրեր, որոնց համար դա հնարավորություն էր ծանոթանալու Հայաստանի արտադրական հնարավորություններին:
Հինգերորդ` ցուցահանդեսն անց էր կացվում արտահանմանն ուղղած արդյունաբերական քաղաքականության պետական աջակցության ծրագրերի շրջանակում եւ հիմնական նպատակներից էր հայաստանյան ընկերությունների արտահանման հնարավորությունների խթանումը: Ցուցահանդես այցելեցին երկրի նախագահն ու վարչապետը: Այն կազմակերպել էին էկոնոմիկայի նախարարությունը եւ Հայաստանի զարգացման հիմնադրամը:
Միաժամանակ հարկ է նշել, որ միայն մեկ ցուցահանդեսով չեն լուծվի ոչ արդյունաբերության աջակցության, ոչ էլ արտահանման խրախուսման խնդիրները : Պարզապես այս ցուցահանդեսը պետք է դիտարկել արդյունաբերության զարգացման աջակցության պետական քաղաքականության քայլերից մեկը: Կարելի է ենթադրել, թե ինչ հեռանկարներ կբացվեին մեր արտադրողների համար, եթե հաջողվեր նմանատիպ ցուցահանդես կազմակերպել Ռուսաստանի, Չինաստանի, Մերձավոր Արեւելքի կամ այլՙ սպառման մեծ ներուժ ունեցող երկրների որեւէ խոշոր քաղաքում: Բնական է, որ մասնակիցների թիվը 300 չէր լինի եւ դրա անհրաժեշտությունն էլ չկա, քանի որ ոչ բոլորն են պատրաստ արտահանման, բայց գոնե 30-40` արտահանման որակական եւ քանակական չափանիշներ ապահովող ընկերությունների համար կարելի է նման միջոցառում կազմակերպել:
Այս ցուցահանդեսը կարող էր նաեւ ավելի մարդաշատ լինել, նկատի ունենալով վերեւում նշած բազմաթիվ հյուրերի առկայությունը Հայաստանում այդ օրերին: Թեեւ կազմակերպիչները նշել էին, որ ավտոբուսներով տեղափոխելու են ցուցահանդեսին այցելել ցանկացողներին, բայց այդ մասին բավարար իրազեկում չեղավ եւ քչերն իմացան: Ավելին, կարելի էր կազմակերպել Հայաստանում գտնվող օտարերկյա մեր հայրենակիցների եւ այլազգիների խմբերով այցելություններ : Ցուցահանդեսի արդյունավետությունը էապես ավելի բարձր կլիներ այդ դեպքում: Ինչեւէ: Հուսանք հաջորդ անգամ այս հանգամանքները հաշվի կառնվեն:
Ինչ մնում է բուն ցուցահանդեսին, ապա հիմնական տպավարությունն այն է, որ հակառակ հոռետեսական տրամադրություններին, մեր երկրում ստեղծվում են տեղական նորանոր արտադրություններ ամենատարբեր ոլորտներում: Որքան էլ զարմանալի կարող է թվալ, վաղուց ստեղծված եւ հայտնիների շարքում, բավականին շատ նոր արտադրական ընկերություններ կային Made in Armenia ցուցահանդեսում: