Այս նյութը քաղել ենք Կ. Պոլսո «Ակօս» շաբաթաթերթի մարտի 9-ի համարից, հրատարակվել է արեւմտահայերեն: Դա հետաքրքրական է Եվրոպական միության երկրներին ոչ միայն Մերձավոր Արեւելքի, մասնավորապես Սիրիայի վարձկաններով ահաբեկելու, նաեւ դա պետական ծառայությունների քայքայիչ գործողություններով համադրելու, ապա եվրոպացիներին իսլամաֆոբիայով մեղադրելու թուրքական չարանենգ նկրտումների բացահայտման առումով:
Նյութի հրապարակման համար «Ակօս»-ին որպես սկզբնաղբյուր ծառայել է «Էդիտոր ին-ֆո» միջազգային հանդեսը, որը հրատարակվում է անգլերենի կողքին նաեւ բազմաթիվ լեզուներով, ռուսերենը ներառյալ: Նյութը ներկայացնում ենք մասնակի կրճատումներով.
«Բելգիայի մայրաքաղաք Բրյուսելում հրապարակվեցին Եվրոպայի քուրդ գործիչներ Ռեմզի Քարթալի եւ Զուբեյիր Այդարի դեմ ձեռնարկված մահափորձի մանրամասնություները: Բրյուսելի մամուլի ակումբում հրավիրված հանդիպմանը առցանց մասնակցել են 2013-ին Փարիզում սպանված 3 քուրդ կին գործիչների իրավապաշտպանը, Գերմանիա ապաստանած լրագրողներ Հայկո Բաղդադն ու Էրք Աջարերը: Միջոցառման մասնակիցներին բաժանել են Եվրոպայում թուրքական պետության մասնակցությամբ իրականացված մահափորձերի, մահվան սպառնալիքների, լրտեսության ցանցերի ցուցակը: Դա ունի տեղեկագրի բնույթ, որի մեջ ներկայացվել են նաեւ թուրքական պետական կառույցների եվրոպական երկրների մեջ անպատժելիության մթնոլորտում ձեռնարկած ահաբեկչական գործողությունները:
Նշված 2 քուրդ գործիչների դեմ մահափորձի հարցով 2021-ին սկսել է դատաքննություն: Պարզվել է, որ Եվրոպայի տարածքում մահափորձերն ու լրտեսական ցանցի գործունեությունը համակարգել է Փարիզում Թուրքիայի նախկին դեսպան Իսմայիլ Հաքքըն: Մահափորձերն իրականացնողները մշտական կապի մեջ են եղել Անկարայի պետական որոշ կառույցների հետ, այդ թվում նախագահ Էրդողանի խորհրդական, «SADAT» կազմակերպության հիմնադիր Ադնան Թանրըվերդիի եւ նախագահի Անվտանգության քաղաքականությունների խորհրդի անդամ պրոֆ. Սեյիդ Սերթչելիքի հետ:
Դատաքննության ընթացքում հայտնի է դարձել, որ մահափորձի գործադրության կազմը խարսխված է Ֆրանսիայում, եւ ֆրանսիական իշխանությունները հրաժարվում են տվյալների փոխանակումը Բելգիայի արդարադատության մարմինների հետ: Հանդիպումը ելույթով բացել է մահափորձի թիրախ Զուբեյիր Այդարը: Նա միաժամանակ ներկաներին ցույց է տվել մահափորձի գործադրման կազմի պետ Յակուպ Քոչի կապը Փարիզում Թուրքիայի դեսպանատան եւ թուրքական պետական կառույցների հետ:
Իրավապաշտպան Ժան Ֆերմոնը ելույթում նշել է, որ դատաքննության գործով մեղադրվող 4 կասկածյաներից յուրաքնչյուրն ադամակցում է հանցագործ կազմակերպության եւ ահաբեկչական խմբերին: Նա ներկայացրեց նաեւ այդ խմբի անդամներից Իրֆան Յեշիլյուրթի լուսանկարը «SADAT»-ի հիմնադիր, Էրդողանի խորհրդական Ադանան Թանրըվերդիի հետ:
Հանդիպմանը տեսակապի միջոցով մասնակցել նաեւ թուրքահայ լրագրող Հայկո Բաղդադը: Բնութագրելով Էրդողանի վարչակարգը բռնատիրական, նա նշել է, որ Թուրքիան երկար տարիներ ի վեր Եվրոպայում քայքայիչ գործողություններ է ծավալում, ավելացնելով. «Թուրքական հասարակության մէջ տիրող բեւեռացումը փոխանցվել է Եվրոպա եւ այստեղ թուրքական համայնքի տարբեր հատվածներին ազգայնամոլ թուրք հրոսախումբերի միջոցով հանում են միմյանց դեմ»:
Հանդիպումն ավարտվել է Ռեմզի Քարթալի ելույթով: Նա նշել է, որ մոտավորապես 30 մլն. քուրդ է բնակվում Թուրքիայում, թուրքական պետությունը քրդական հարցը դիտում է լոկ որպես ահաբեկչական հարց, իսկ եվրոպական պետությունները դրան հանդուրժողականությամբ են վերաբերում»:
ՀԱԿՈԲ ՉԱՔՐՅԱՆ