Արցա՞խ, թե՞ Ղարաբաղ. Խաղաղության սադրանք

Հայկական ReOpen Media-ի ադրբեջանական ծառայության մեկնաբան Դիանա Կարապետյանը, որ «Բաքվի հակահայ օրակարգը» հաղորդաշարի հեղինակն է եւ վարողը, հարցազրույց է տվել ադրբեջանական REAL TV-ին:

Դեկտեմբերի 3-ին The Azeri Times-ը X-ի հարթակում 23 րոպեանոց հարցազրույցը  գնահատում է «պատմական» եւ շարունակում՝ «ուղիղ հեռուստակամուրջ Բաքվի եւ Երեւանի տաղավարների միջեւ՝ նույն էկրանին, նույն ժամին: Ադրբեջանցի և հայ լրագրողները խաղաղության գործընթացը քննարկեցին ուղիղ եթերում Հայաստանի հանրային հեռուստատեսության հետ»: (Historic first: Live telebridge between Baku and Yerevan studios on the same screen, same time! Azerbaijani and Armenian journalists discussed the peace process live with Armenia s Public Television).

 The Azeri Times-ի գրառումը նույն օրը վերահրապարակում է Բեռլինում Ադրբեջանի դեսպան Աղաեւը: Հանրային հեռուստատեսության կայքում որեւէ տեղեկություն չենք գտնում, թե ուղիղ եթեր է տրամադրվել հայ եւ ադրբեջանցի լրագրողներին, որ քննարկել են խաղաղության գործընթացը, ինչպես ծանուցում է The Azeri Times-ը, իսկ նրանց գրառման համար ավելի լայն տեսադաշտ ապահովում Բաքվի՝ Բեռլինում պաշտոնավարող դիվանագետը:

Նույն X-ի հարթակում ավելի ուշ պարզաբանող գրառում է անում Անկարայի քաղաքականության կենտրոնի Հարավային Կովկասի հարցերի փորձագետ Քյոնյուլ Շահինը: «Դա Հայաստանի Հանրային հեռուստատեսությունը չէ, այլ՝ մասնավոր առցանց մեդիա: Նրանց YouTube-ի ադրբեջաներեն բաժինը լի է Ադրբեջանի դեմ քարոզչությամբ»:  Դիանա Կարապետյանի վերլուծությունների մասին Շահինի վերոբերյալ կարծիքը դեռ ավելի թունդ գնահատականներ չի հավաքել իր շուրջ:

Ադրբեջաներեն հարցազրույցը չունի այլալեզու տարբերակ, ուստի հենվենք ReOpen Media-ի թարգամանած տարբերակի վրա: Ինչի՞ մասին է եղել զրույցը:« Կարապետյանը ներկայացրել է ադրբեջանական ծառայության բացման նպատակն ու առաքելությունը, անդրադարձել այն խնդիրներին, որոնց բախվում են տեղական եւ ադրբեջանական մեդիայի շրջանակներում, ինչպես նաեւ մանրամասնել է եթերի քաղաքականությունն ու բովանդակությունը»:

«Ադրբեջաներենով հեռարձակում սկսելու մեր որոշումը ոչ թե տեխնիկական, այլ խոր ռազմավարական մտածողության արդյունք էր: Ադրբեջանական լրատվականի մեկնաբան Վաֆա Համզաեւայի այն հարցին, թե արդյոք իրենց ռեպորտաժներն ազդո՞ւմ են ադրբեջանական հասարակության վրա, Դիանա Կարապետյանը պատասխանել է՝ իհարկե: Որոշ թեմաների շուրջ, օրինակ մարդասիրական հարցերը, տարածաշրջանային տնտեսական կապերը եւ այլ թեմաներով հրապարակված նյութերն իսկապես ընկալելի են եղել ադրբեջանական հանրության կողմից: Իրատեսական չէ բոլոր թեմաներում նույն արդյունքն ակնկալել: Կան հարցեր, որոնց շուրջ նույնիսկ երկու երկրների ղեկավարները համաձայնության չեն եկել, դա բացարձակապես նորմալ է: Հակամարտությունն ունի խոր արմատներ, եւ մենք, որպես մեդիա, չենք կարող միանգամից փոխել այդ բոլոր կարծիքները»:

-Կոնկրետ ո՞ր թեմաների մասին է խոսքը, հարցնում է Վաֆա Համզաեւան:

-Օրինակ՝ Արցախի հարցը եւ այլն, պատասխանում է Դիանա Կարապետյանը:

Վ.Հ.-Արցախի, թե՞ Ղարաբաղի: Որովհետեւ Հայաստանի կառավարությունն արդեն պաշտոնապես ճանաչել է Ղարաբաղը Ադրբեջանի տարածք:

Դ.Կ.-Մեզ համար՝ Արցախի, մյուսների համար՝ Ղարաբաղի:

Վ.Հ.-Տեսե՛ք, դուք ասում եք Արցախ: Ինչպե՞ս կարող ենք խաղաղության գնալու մասին խոսել: Հայաստանի վարչապետը Ղարաբաղը ճանաչել է Ադրբեջանի մաս: Այսինքն՝ սա Հայաստանի պետական դորքորոշումն է:

Դ.Կ.-Իմ կարծիքով, իրական երկխոսությանը խոչընդոտող գործոններից պատմական հիշողությունն է, երկու հասարակությունն էլ՝ թե՛ ադրբեջանական, թե՛ հայկական, դեռ չեն կարողանում հաշտվել հակամարտության ստեղծած այս ծանր պատմական բեռի հետ: Եւ սա ուղղակիորեն ազդում է նաեւ լրագրողների աշխատանքի վրա: Բացի այդ, լրագրողը կամ մեկնաբանը երբեմն լիովին կարող է համաձայն չլինել պետական մակարդակով վարվող քաղաքականության հետ»:

Գնահատելով մեր գործընկերուհի Դիանա Կարապետյանի աշխատանքը, կարծում ենք, որ պատմական հիշողության մասին նրա արտահայտած միտքը հապճեպ է ձեւակերպված: Հակամարտության ստեղծած ծանր բեռը կարող է թեթեւանալ միայն այն պարագայում, երբ պատմական արդարությունը, ճշմարտությունը դառնան ելակետ: Լրագրողներս փաստի պահապաններն ենք:

ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ