Մարտունեցի արտագնա աշխատավորների սոցիալական ընդվզումն ավարտվեց գոռոցներով, անիմաստ մեղադրանքներով և մի երկու ժամ ճանապարհը փակելու բեմադրությամբ։
Հատկապես ծիծաղելի էր՝ բա թե մենք քաղաքական պահանջ չունենք։
Ընդվզմանը նախորդել էր ՀՀ ՊԵԿ կողմից արտագնա աշխատավորների հարկային պարտավորությունների հաշվարկումը և վճարման պահանջը։
ՌԴ տարածքում բանկային հատուցում, աշխատավարձ ստացած խոպանչիների տվյալները ՌԴ հարկային մարմինների կողմից ռեեստրի ձևով փոխանցվել էին ՀՀ ՊԵԿ –ին, որի համապատասխան ստորաբաժանումը հաշվարկել էր ՌԴ -ում հարկի 13 տոկոսադրույքի և ՀՀ եկամտահարկի գործող դրույքի տարբերությունը, համապատասխան գործառույթ սկսել չվճարված հարկի գումարը գանձելու ուղղությամբ։
Ֆորմալ իմաստով ՀՀ ՊԵԿ դիրքորոշումը տեղավորվում է ՀՀ հարկային օրենսդրության պահանջների մեջ, բայց դա չի նշանակում, որ կարելի էր ցինիկ պատասխաններ և էլ ավելի գարշելի որակումներ լսել ՀՀ ՊԵԿ ղեկավարից, առավել ևս ՀՀ կառավարության գլխից։
Մասնավորապես ՀՀ ՊԵԿ ղեկավարը նուրբ ցինիզմով նշեց, որ իրեն հասկանալի չէ խոպանչիների էմոցիոնալ գնահատականն ու ընդվզումը, իսկ վարչապետ կոչվածը կառավարության (բիսեդկա) տաղավարում թեմայի մասին զրո գիտելիքներով մեղադրական ճառ կարդաց, ընթացքում ՀՀ աշխատավոր քաղաքացիներին հեգնեց՝ չօգտվել երկրի ճանապարհներից, հնձել ճանապարհի մերձակայքի եղեգնուտները։
Ինչո՞վ են մեղավոր մարտունեցի խոպանչիները։
1.Խոպանչի մարտունեցիների մեղքը օրենքներ չիմանալն է և վստահությունը, որ ՌԴ-ում բանկային աշխատավարձ ստանալու պարագայում չեն ունենալու հարկային խնդիրներ, քանի որ գործատուն կատարել է հարկային բազայի հաշվառումը և որպես հարկային գործակալ՝ ՌԴ բյուջե հարկային վճարումներ է կատարել։
Իմիջիայլոց, առանց գրանցման, կանխիկով գումար ստացող խոպանչիները փաստացի հայտնվել են ավելի շահավետ վիճակում։
2. ՀՀ կառավարության գլուխը և ՊԵԿ ղեկավարը փորձում են հենվել մի օրենսդրական ակտի վրա, որն ընդունվել է դեռ նախկինների օրոք՝ 2016 թվականին, այսինքն՝ գիտեին խոպանչի աշխատավորների վրա լարված թակարդի մասին և լռում էին:
3 Եկամտային հարկի պահանջները գործել են՝ սկսած 2016 թվականից, բայց տարիներ շարունակ հարցի վրա ուշադրություն չեն դարձրել, ընդ որում՝ վերջին երեք տարում ևս այդ ուղղությամբ ոչինչ չի կատարվել։ Ակնհայտ է, որ եղել է քաղաքական որոշում թեման անուշադրության մատնելու մասով։
3. Տարիներ շարունակ իշխանություններն իրազեկում չեն իրականացրել, ինչը վկայում է, որ գործ ունենք «մարդը տուգանքի մատերիալ է» ձեւակերպման սկզբունքի հետ։
4. Որքանո՞վ է իրավաչափ առանց ապացույցների, առանց վարչական իրավախախտման քննության, առանց դատարանի վճիռների, մարդկանց հորդորել չօգտվել ՀՀ ճանապարհներից կամ կառուցել առանձին ճանապարհ։
5. Կառավարությունը հենվում է եկամտահարկի կիրառման դրույթի վրա, որտեղ մարդու կենսական շահերի կենտրոն համարվում է նրա տունը, նույնիսկ 183 օր երկրից բացակայելու պարագայում։ Փաստացի ունենք օրենսդրական կարգավորում, որ ՌԴ-ում տուն և ընտանիքի անդամ ունեցող անձը կարող էր չհամարվել եկամտահարկի պարտավորություններ կրող։
6. Կառավարության գլուխը չգիտե և չի էլ կարող հասկանալ, որ այլ երկրում և ՀՀ հարկերի վճարման սկզբունքների միջև որոշակի իմաստով լուրջ հակասություն կա։ Եթե խոպանչի աշխատավորը որեւէ երկրում վճարեր քառասուն տոկոս եկամտահարկ, ապա նա իրավունք կունենա՞ր ՀՀ բյուջեից ետ պահանջել իր կողմից վճարված քառասուն տոկոսի և ՀՀ գործող դրույքի տարբերությունը։
Հարգելի աշխատավորներ, փորձեք լինել իրազեկված և մյուս ընտրություններին իշխանությունից հեռացրեք ներկա հակահայ, հակաժողովրդական, հակաաշխատավորական խունտային։
Հրայր Կամենդատյան, տնտեսագետ