Ապրիլի 21 – Այսօր Գերմանիայում արդարության շունչը վերահաստատվում է Աուշվիցի (կամ Օսվենցիմի) հրեա վերապրողների համար, որ արցունքն աչքերին մի ձեւակերպում ունենՙ «արդարության համար երբեք ուշ չէ». նախկին էսէս-ական Օսվենցիմի հաշվապահ Օսկար Գրյոնինգը 93 տարեկանում 300 հազար զոհերի կորստյան մեղքը ճանաչելով Լյունեբուրգի դատարանի առաջ, ասացՙ «ինձ համար կասկած չկաՙ բարոյապես մեղսակից եմ։ Ներում եմ հայցում»։ Լրատվամիջոցների շատ մեծ ուշադրությունը պայմանավորված է նաեւ նրանով, որ սա ամենայն հավանականությամբ կարող է նացիոնալ սոցիալիզմի վերջին դատավարությունը լինել։ 93-ամյա Գրյոնինգին սպառնում է նվազագույնը 3 տարվա ազատազրկում։
«Հայոց ցեղասպանությունից 100 տարի անց. ե՞րբ կլինի արդարադատություն հայերի համար», Բավարական ռադիոն այսօր կեսօրին իր մեկժամյա հաղորդումն հենց այսպես էր վերնագրել։ Մենք էլ նույն հարցի պատասխանն ենք որոնում, Հռոմի պապի ապրիլի 12-ին «20-րդ դարի առաջին ցեղասպանություն» բնորոշումից հետո, թվում է, այդ հարցի պատասխանը հենց Գերմանիա՛ն պիտի տաՙ դրա նախադեպն արդեն կիրառել է Թեհլիրյանի արդար դատավարությամբ, իսկ հիմա պաշտոնական Բեռլինը պատրաստվում է քննություն հանձնելՙ ապրիլի 24-ին Բունդեսթագում։ Բայց մինչ այդ ծանուցենք, որ ապրիլի 21-ի առավոտյան եթերում գերմանական հեռուստատեսության առաջին ալիքըՙ ARD-ն հակիրճ լուրերի բաժնում անդրադարձավ Դավութօղլուիՙ հայոց զոհերին կրոնական արարողությամբ հիշատակելու հայտարարությանը ՙ շեշտելով ՙ մի քայլ առաջ է, սակայն Թուրքիայի վարչապետը վարանում է հայերի կոտորածները ցեղասպանություն որակել։ Այնուհետ ARD ազդարարեց, թե այսօրՙ ապրիլի 21-ին, ժամը 22.00-22.30-ին WDR-ը կցուցադրի «Չմոռանալ, չներել. Հայաստան եւ Թուրքիա» Միշայել Հոյսենի ֆիլմը, որից մի հատված հանձնեց հեռուստադիտողներիս ուշադրությանը, որ հպանցիկ սղագրությամբ ներկայացնում ենք ստորեւ։ Երեւանում այնպես են հագնվում, որ հաստատում են շատերի բնութագրումըՙ սա Կովկասի Փարիզն է։ Made in Turkey-ն այստեղ, մեղմ ասած, հեռու է վանում կամ ինչպես տեսահոլովակի ռեժիսոր Արշակ Զաքարյանի ֆիլմի հերոսներն են բնորոշումՙ արյան հոտ է գալիս այդ պիտակից։ Երեւանում հանդիպում ենք երիտասարդ հայերի, որ ասում ենՙ թուրքի ձեռքը երբեք չենք սեղմի, Թուրքիա չենք գնա, նրանց ապրանքը չենք գնի։ Կան նաեւ ուրիշ հայեր, որ քիչ թե շատ ծածուկ Վրաստանի վրայով Թուրքիա են գնումՙ աշխատանք որոնելու։ Հայաստանն աղքատ է, միայն Թուրքիայի հետ չէ, մյուս մեծ հարեւանիՙ Ադրբեջանի հետ էլ թշնամացած է։ Այն քիչ հայերը, որոնց ընտանիքները Թուրքիայում են մնացել, Անկարայի կառավարության հետ «կարգավորել» են իրենց հարաբերություններըՙ Աթաթուրքի դիմանկարի ներքո քրիստոնեական տոներն են նշում։ «Մենք բոլորս Անատոլիայի զավակներն ենք», ասում է Ստամբուլի հայ եպիսկոպոսըՙ հավելելովՙ եւ այդ զավակները 100 տարի անց պիտի խոսեն միմյանց հետ։ Դիարբեքիրի քաղաքապետն առաջին քայլն արել էՙ քրդերի անունից ներում է հայցել հայերից, իր ռեպորտաժում պատմում է WDR-ի լրագրողը։
