ՍՏԵՓԱՆ ՊԱՊԻԿՅԱՆ, Տեխնիկական գիտությունների թեկնածու
Արեւային էներգիայի օգտագործումը կարեւոր նշանակություն ունի էներգետիկայի եւ տնտեսության տարբեր ոլորտների զարգացման գործում: Հայաստանն ունի արեւի էներգիայի ճառագայթման բավականին բարձր ցուցանիշ: Օրերս ՀՀ Վայոց ձորի մարզում շահագործման հանձնվեց «Վայոց Արեւ» արեւային էլեկտրակայանը: Կայանի հզորությունը կազմում է 993.6 ԿՎտ: Այն ներառում է իր մեջ «Վայոց Արեւ» 993.6 ԿՎտ պիկային հզորությամբ արեւային ֆոտոէլեկտրական կայանի (ԱՖԷԿ) տեղաբաշխման, ֆոտովոլտային մոդուլների դասավորվածության, հաստատուն եւ փոփոխական լարման էլեկտրական համակարգերի եւ ընդհանուր էլեկտրական ցանցին միացման սխեմաները:
Կայանի գեներատորային մասը կառուցվել է մոնոբյուրեղային ֆոստվոլտայիկ մոդուլներով, որոնք 10 հատ 100 կՎտ ելքային հզորությամբ ինվերտորների փոփոխական լարման ելուստներից, մալուխներով միանում են ենթակայանի 0.4 կՎ գլխավոր ընդունիչ վահաններին:
Ֆոտոէլեկտրական կայանի զբաղեցրած մակերեսը կազմում է 1.8 հեկտար: Կայանը տարեկան կարող է արտադրել 1.6 միլիոն կՎտԺ էլեկտրական էներգիա: Այսքան էներգիա ջերմային էլեկտրակայաններում արտադրելու դեպքում կծախսվեր 510 տոննա օրգանական վառելիք եւ, հետեւաբար, շրջակա միջավայր արտանետել ավելի քան երեք տոննա ազոտի օքսիդներ, թունավոր այլ նյութեր:
Կայանի նախագծային փաստաթղթերի տեխնիկական փորձաքննությունը կատարվել է տողերիս հեղինակի կողմից:
Տարածքի լուսավորության համար տեղադրվել են ԼԵԴ տեսակի 14 լուսարձակներ: Կայանի տարածքը ցանկապատված է 2մ բարձրությամբ Ճաղաշարերով: Ենթակայանի տարածքում նախատեսված է հակահրդեհային տվիչներ: Տարածքն ամբողջությամբ գտնվում է տեսահսկման գոտում: Նախատեսվում է տեղակայել օդերեւութաբանական կայան:
Ներկայումս ավարտման փուլում են գտնվում ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի Շորժայի տարածքում գտնվող արեւային էլեկտրակայանների շինարարական աշխատանքները: Հուսանք, որ Հայաստանը կդառնա արեւի էներգիայի օգտագործման հզոր երկիր: