Բաքվում ապօրինի պահվում են տասնյակ հայ գերիներ։ Ստորագրահավաք է ուղղվել ԵԱՀԿ-ին՝ Մոսկվայի մեխանիզմը գործարկելու՝ հետաքննություն անցկացնելու և Ադրբեջանի վրա ճնշում գործադրելու համար։ Խնդիրը վերաբերում է արդարության, խաղաղության և մարդու իրավունքների պաշտպանության։
Միջազգային ուշադրությունը Հարավային Կովկասից աստիճանաբար շեղվելով, մի հարց մնում է խիստ մտահոգիչ մարդու իրավունքների պաշտպանների համար։ Դա Ադրբեջանում ապօրինաբար պահվող հայ գերիների ճակատագիրն է՝ ինչպես քաղաքացիական անձանց, այնպես էլ նախկին զինծառայողների, ովքեր գերեվարվել են 2023 թ աշնանը Ադրբեջանի իրականացրած ռազմական գործողություններից հետո։ Այս հրեշավոր իրավիճակը փոխելու համար «Հայ Դատի» կենտրոնական գրասենյակը կազմել է Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպությանը (ԵԱՀԿ) ուղղված ծավալուն ստորագրահավաք՝ խնդրագիր, Ադրբեջանի վրա ճնշում գործադրելու և այդ երկրում հետաքննություն անցկացնելու նպատակով «Մոսկվայի մեխանիզմը» ակտիվացնելու համար ։ Մինչ օրս խնդրագրի տակ ստորագրությունների թիվը հասել է 3807-ի, մինչդեռ նախատեսված նպատակը 5500 էր։ Այլ կերպ ասած՝ գրեթե 70 տոկոսն արդեն ապահովված է։
Ադրբեջանը ԵԱՀԿ լիիրավ անդամ է և պարտավոր է հարգել մարդու հիմնարար իրավունքներն ու ազատությունները։ Սակայն, ինչպես պնդում են ստորագրահավաքի նախաձեռնողները, հայազգի գերիների նկատմամբ վարվող քաղաքականությունը՝ մասնավորապես Արցախի՝ Լեռնային Ղարաբաղի, նախկին բնակչության ներկայացուցիչների նկատմամբ, բացահայտորեն հակասում է այդ սկզբունքներին։
Նախադեպ գոյություն ունի. Մոսկվայի մեխանիզմը
Ինչպես նշեցինք, ստորագրահավաքը՝ հասցեագրված ԵԱՀԿ բարձրաստիճան պաշտոնյաներին, կոչ է անում գործի դնել Մոսկվայի փաստաթղթի Մոսկվայի մեխանիզմը։ Այն ընդունվել է 1991 թ և թույլ է տալիս անկախ փորձագիտական առաքելություն ուղարկել որևէ անդամ պետություն՝ մարդու իրավունքների ծանր խախտումները փաստելու և համապատասխան հանձնարարականներ մշակելու նպատակով։
Մեխանիզմի կիրառման համար անհրաժեշտ է առնվազն տասը ԵԱՀԿ անդամ պետության նախաձեռնությունը։ Այդ դեպքում ստեղծվում է անկախ փորձագիտական խումբ, որը կարող է այցելել տվյալ երկիր, փաստահավաք աշխատանք իրականացնել և զեկույց հրապարակել՝ իրավական և քաղաքական գնահատականներով։
Վերջին տարիներին Մոսկվայի մեխանիզմը կիրառվել է մի շարք ճգնաժամային իրավիճակներում, մասնավորապես Ուկրանիայում և Բելառուսում, ապացուցելով իր արդյունավետությունն այն դեպքերում, երբ ներպետական արդարադատությունը խաթարված է կամ կողմնակալ։
Ստորագրահավաքի հեղինակները վստահ են՝ Ադրբեջանում ստեղծված իրավիճակը միանշանակորեն համապատասխանում է նման միջամտության պայմաններին։ «Հայ դատի հանձնախմբերի ու գրասենյակների աշխարհասփյուռ ցանցի աշխատանքի լեգիտիմության, անխոցելիության ու հաջողությունների հիմքը հայ ժողովուրդն է», — նշում են ստորագրահավաքի նախաձեռնողները։ «Մեր արածը հաճախ այլ բան չէ, քան մեր ժողովրդի քաղաքական պահանջների արտահայտումն ու դրան համապատասխան հարաբերական աշխատանք իրականացնելը։ Որպես կանոն, յուրաքանչյուր կարևոր ձեռնարկից առաջ Հայ դատի հանձնախմբերը դիմում են համայնքներին՝ վերջիններիս զորակցությունը ստանալու համար։ Այժմ Հայ դատի կենտրոնական գրասենյակն է դիմում մեր ժողովրդին՝ Հայրենիքում և սփյուռքում.
Սիրելի՛ հայրենակիցներ, Ադրբեջանում ապօրինի պահվող հայ մեր գերիների ազատ արձակման հնարավորությունը, կեղծ դատավարական գործընթացների արդյունքում, անհնար է։ Ադրբեջանում ո՛չ արդարադատություն կա, ո՛չ՝ օրինականություն և ո՛չ էլ իրավունքի գերակայություն։ Այս պարագայում, Ադրբեջանի վրա միջազգային ճնշման շարունակական մեծացումը չափազանց կարևոր է։ Ուստի, ՀՅԴ Բյուրոյի Հայ Դատի Կենտրոնական Գրասենյակը մեկնարկել է առցանց խնդրագրի ստորագրման գործընթաց՝ ուղղված ԵԱՀԿ առանցքային պաշտոնյաներին», — բացատրում են ստորագրահավաքի կազմակերպիչները։
ԵԱՀԿ-ն ունի մի քանի գործիքներ, որոնց միջոցով հնարավոր է որևէ անդամ երկրում իրականացնել անկախ մասնագիտական փաստահավաք առաքելություն, ինչը, տվյալ դեպքում՝ Ադրբեջանի պարագայում, թույլ կտա մոնիթորինգի ենթարկել դատավարությունների օրինականությունը, հայ գերիների պահման պայմանները ու նրանց առողջական վիճակը, և հանդես գալ համապատասխան մասնագիտական անկախ դիրքորոշմամբ, ինչն էլ հետագայում հիմք կծառայի ԵԱՀԿ քաղաքական դիրքորոշման համար։
Ներկայումս, Հայ Դատի հանձնախմբերն ու գրասենյակներն աշխատանքներ են իրականացնում, որ ԵԱՀԿ պատկան մարմինները կարճ ժամանակահատվածում, համապատասխան ԵԱՀԿ 1991 թվականի Մոսկվայի մեխանիզմի, մասնագիտական փաստահավաք առաքելություն գործուղեն Բաքու։ Մինչ այժմ, ԵԱՀԿ Մոսկվայի մեխանիզմը նախընթաց գործադրման 19 փորձ ունի՝ տարբեր երկրներում։
Իր հերթին, Հայ Դատի կենտրոնական գրասենյակը հրապարակված խնդրագրով նախատեսում է հնարավորինս մեծ քանակի ստորագրություններ հավաքել՝ ուղղված ԵԱՀԿ համապատասխան պաշտոնյաներին», — ընդգծում են խնդրագրի նախաձեռնողները։
«ՈՒստի, խնդրո՛ւմ ենք, Հայ Դատի կենտրոնական գրասենյակի armeniancause.net կայքում կամ սույն հղումով ստորագրե՛լ խնդրագիրն ու ձեր ներդրում ունենալ արդարության մեր հավաքական արժանապատվության վերականգնման գործում։
ԵԱՀԿ-ն, որին, դեմս Մինսկի խմբի, մշտապես ընդունել է Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության լեգիտիմությունն ու վերջինիս հետ տասնամյակներ շարունակ բանակցություններ է վարել, չի կարող անմասն մնալ և հստակ դիրքորոշում չհայտնել՝ ԵԱՀԿ գործունեության տարածքում մարդու իրավունքների և կազմակերպության հիմնարար արժեքների այս կարևորագույն խախտումների վերաբերյալ։ Առաջիկա շաբաթների ընթացքում, Հայ դատի կենտրոնական գրասենյակը հասարակությանը պարբերաբար կիրազեկի այս գործընթացի արդյունքների վերաբերյալ», — հայտարարում են ստորագրահավաքի կազմակերպիչները։
Ժամանակն է, որ ԵԱՀԿ-ն գործի անցնի
Ստորագրահավաքի հեղինակները հստակ ուղերձ են հղում․ լռությունն այլևս արդարացու չէ։ Հայ գերիների համար ժամանակը որոշիչ է՝ կյանքի և մահվան հարց։ Իսկ միջազգային հանրության համար լռությունն այլևս չի կարող դիտարկվել որպես չեզոքություն։ Լռությունը համարվելու է մեղսակցություն։
Խոսքը նաև էթնիկ հիմքով հետապնդումների մասին է, որոնք դիտարկվում են որպես ատելության և խտրականության քաղաքականություն, և որոնք լիովին անհամատեղելի են հաշտության և կայուն խաղաղության որևէ հեռանկարի հետ։
Ովքե՞ր են Ադրբեջանում ապօրինաբար պահվող հայ գերիները
Ադրբեջանական կալանքի ներքո հյուծվող 23 հայ ձերբակալվածներից 8-ը Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության մասն են կազմում, 6-ը՝ գերեվարված քաղաքացիական անձինք են և 9-ը՝ հայ ռազմագերիներ։
Առկա է հայ բանտարկյալների ճակատագիրը Հայաստանի Հանրապետությունից խաղաղության բանակցությունների շրջանակներում պահանջած քաղաքական զիջումների հետ կապելու Ադրբեջանի ցինիկ մանևր՝ այս մարդկանց ներկայացնելով մի շարք լուրջ և անհեթեթ մեղադրանքներ։ Ըստ էության, նրանք բոլորն էլ պատանդ են, որոնց Բաքուն օգտագործում է այս կամ այն նպատակին հասնելու համար։
Քաղաքական բանտարկյալներ
Դավիթ Բաբայանը հայ քաղաքական և պետական գործիչ է, քաղաքագետ՝ պատմական գիտությունների դոկտորի կոչումով։
2021-2023 թվականներին նա զբաղեցրել է Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնը։ Ծնվել է 1973 թվականի ապրիլի 5-ին Ստեփանակերտում, Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզում (ԽՍՀՄ), Արցախի պահպանողական կուսակցության հիմնադիր նախագահն է և ունի արտակարգ և լիազոր դեսպանի դիվանագիտական կոչում։
2023 թվականի սեպտեմբերի 28-ին նա պատանդ է վերցվել Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից։
Դավիթ Իշխանյան
Դավիթ Իշխանյանը քաղաքական և պետական գործիչ է, որը զբաղեցրել է Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) Ազգային ժողովի նախագահի պաշտոնը 2023 թվականի օգոստոսից ի վեր՝ ադրբեջանական ագրեսիայից մեկ ամիս առաջ։
Դավիթ Իշխանյանը ծնվել է 1968 թվականի դեկտեմբերի 27-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի (ԽՍՀՄ) Մարտունու շրջանի Աշան գյուղում։ Նախկինում նա զբաղեցրել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության առաջին գումարման Գերագույն խորհրդի պատգամավորի պաշտոնը։ 2015 թվականին Դավիթ Իշխանյանն ընտրվել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Ազգային ժողովի անդամ։ Իշխանյանը Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն (ՀՅԴ) կուսակցության Բյուրոյի անդամ է։
2023 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Դավիթ Իշխանյանը Ստեփանակերտում առևանգվել է ադրբեջանական զորքերի կողմից և տարվել Բաքու։
Արկադի Ղուկասյանը հայ քաղաքական և պետական գործիչ է, Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) երկրորդ նախագահը (1997-2007):
Արկադի Ղուկասյանը ծնվել է 1957 թվականի հունիսի 22-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի (ԽՍՀՄ) Ստեփանակերտ քաղաքում։ Նա Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարն էր և ՀՀ նախագահի նախկին հատուկ հանձնարարություններով դեսպանը։
2023 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Արկադի Ղուկասյանը Ստեփանակերտում առևանգվել է ադրբեջանական զորքերի կողմից և տարվել Բաքու։
Արայիկ Հարությունյանը հայ քաղաքական և պետական գործիչ է, Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) նախկին նախագահը (2020-2023 թթ):
Արայիկ Հարությունյանը ծնվել է 1973 թվականի դեկտեմբերի 14-ին, Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի (ԽՍՀՄ) Ստեփանակերտ քաղաքում։ Ունի տեխնիկական գիտությունների դոկտորի կոչում։ Նախկինում՝ Ազգային ժողովի պատգամավոր, «Ազատ Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը զբաղեցրել է պետական նախարարի պաշտոնը (2017-2020)։
Արայիկ Հարությունյանը պատանդ է վերցվել և առևանգվել Բաքու Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից 2023 թվականի հոկտեմբերի 3-ին։
Դավիթ Մանուկյանը գեներալ-մայորի կոչումով հայ զինվորական է։
Դավիթ Մանուկյանը ծնվել է 1971 թվականի հոկտեմբերի 15-ին Ջերմուկում (Հայկական ԽՍՀ) (ԽՍՀՄ)։ ՀՀ զինված ուժերում և Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) Հանրապետության պաշտպանության բանակում (1992-2022) զբաղեցրել է տարբեր զինվորական պաշտոններ։ Որպես Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին առաջին հրամանատարի տեղակալ՝ նա թոշակի է անցել զինվորական ծառայությունից 2022 թվականին։
Դավիթ Մանուկյանը առևանգվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից՝ Արցախի այլ քաղաքացիների հետ Հայաստան մուտք գործելիս՝ Հակարիի կամրջի վրա գտնվող անօրինական անցակետում, որը Ադրբեջանի կողմից տեղադրվել էր Բերձորի (Լաչինի) միջանցքի անօրինական շրջափակումից հետո։
Լյովա (Լևոն) Մնացականյանը հայ զինվորական է, Պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) պաշտպանության նախարար (2015-2018) և գեներալ-լեյտենանտ։
Լևոն Մնացականյանը ծնվել է 1965 թվականի սեպտեմբերի 14-ին, Ստեփանակերտում, Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզում (ԽՍՀՄ)։ Եղել է պաշտպանության բանակի հրամանատար և շտաբի պետի առաջին տեղակալ։ Լևոն Մնացականյանը 2023 թվականի սեպտեմբերի 29-ին առևանգվել է ադրբեջանական ուժերի կողմից Արցախի այլ քաղաքացիների հետ Հայաստան մուտք գործելիս՝ Հակարիի կամրջի վրա գտնվող անօրինական անցակետում, որը Ադրբեջանի կողմից տեղադրվել էր Բերձորի (Լաչինի) միջանցքի անօրինական շրջափակումից հետո։
Բակո Սահակյանը հայ քաղաքական և պետական գործիչ է։ Սահակյանը Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) երրորդ և ամենաերկար պաշտոնավարած նախագահն է՝ 2007 հուլիսից մինչ 2020 մայիս։ Կրում է Հայաստանի զինված ուժերի գեներալ-մայորի կոչում։ Նա ծնվել է 1960 թվականի օգոստոսի 30-ին Ստեփանակերտում, Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզում (ԽՍՀՄ): Արցախի Հանրապետության ներքին գործերի նախկին նախարար և Արցախի Հանրապետության ազգային անվտանգության ծառայության նախկին տնօրեն։
Բակո Սահակյանը առևանգվել է Ստեփանակերտում և 2023 թվականի հոկտեմբերի 3-ին ադրբեջանական ուժերի կողմից տեղափոխվել Բաքու։
Ռուբեն Վարդանյանը հայ գործարար, բարերար, հասարակական և քաղաքական գործիչ է։ Ծնվել է 1968 թվականի մայիսի 25-ին Երևանում, Հայկական ԽՍՀ (ԽՍՀՄ): 2022 թվականի նոյեմբերի 4-ից մինչև 2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ը Վարդանյանը զբաղեցրել է Արցախի Հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղի) պետական նախարարի (վարչապետի) պաշտոնը։ Ռուբեն Վարդանյանը «Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնության համահիմնադիրն է։
Ռուբեն Վարդանյանը առևանգվել է Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից 2023 թվականի սեպտեմբերի 27-ին, երբ նա, արցախցի այլ քաղաքացիների հետ, մտնում էր Հայաստան Հակարի կամրջի վրա գտնվող անօրինական անցակետով, որը տեղադրվել էր Ադրբեջանի կողմից Բերձորի (Լաչին) միջանցքի անօրինական շրջափակումից հետո։
Քաղաքացիական կալանավորներ
Մադաթ Բադայան
Ծնվել է 15 սեպտեմբեր 1952 թ
71 ամյա հովիվը 2023 թ սեպտեմբերի 19-ի հարձակումից հետո հայտարարված էր որպես անհետ կորած։ 2023 թ նոյեմբերի 2-ին Բաքուն հայտարարեց նրա կալանավորման մասին։
Ռաշիդ Բեգլարյան
Ծնվել է 2 նոյեմբեր 1962 թ
Կալանավորվել է 2023 թ օգոստոսի 1-ին, Արցախի ադրբեջանական պաշարման ընթացքում, երբ ոտքով անցնում էր Աղավնո գյուղով, որը նախորդ տարի անցել էր ադրբեջանական վերահսկողության տակ։
2024 թվականի հուլիսի 12-ին Բաքվի զինվորական դատարանում տեղի ունեցած ձևական դատավարության ժամանակ Բեգլարյանը մեղավոր է ճանաչվել 1990-ականների սկզբին Արցախյան առաջին պատերազմին մասնակցելու համար ռազմական հանցագործությունների մեջ և դատապարտվել 15 տարվա ազատազրկման։
Դավիթ Դավթյան
Ծնվել է 5 փետրվար 1993 թ
Մարդասիրական օժանդակության աշխատակիցն առևանգվել է (իր համախոհ Գևորգ Սուջյանի հետ) 2020 թ նոյեմբերի 11-ին (նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հրադադարի մասին հայտարարությունից հետո) Արցախի Բերձոր-Շուշի ճանապարհին։
2021 թ հուլիսի 28-ին Բաքվի ծանր հանցագործությունների դատարանում տեղի ունեցած ձևական դատավարության ժամանակ Դավթյանն ու Սուջյանը դատապարտվել են լրտեսության մեջ և դատապարտվել 15 տարվա ազատազրկման։
Վիգէն Էօլճեքճեան
Ծնվել է 12 հուլիս 1979 թ
2020 թ նոյեմբերի 10-ին, 2020 թ պատերազմի հրադադարի ուժի մեջ մտնելուց ժամեր անց, լիբանանում ծնված ՀՀ քաղաքացի Էօլճեքճեանն առևանգվել է Արցախի Շուշի քաղաքում իր հետ ճամփորդող լիբանանահայ ընկերոջ՝ Մարալ Նաջարյանի հետ։
2021 թ հունիսի 14-ին Յասամալի շրջանային դատարանում կայացած ձևական դատավարության ժամանակ Էուլջեքյանը մեղադրվոր է ճանաչվել ահաբեկիչ և վարձկան լինելու մեջ և դատապարտվել 20 տարվա ազատազրկման։
Գևորգ Սուջյան
Ծնվել է 21 հունվարի 1989 թ
Մարդասիրական օժանդակության աշխատակիցն առևանգվել է (իր համախոհ Դավիթ Դավթյանի հետ) 2020 թ նոյեմբերի 11-ին (նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հրադադարի մասին հայտարարությունից հետո) Արցախի Բերձոր-Շուշի ճանապարհին։
2021 թ հուլիսի 28-ին Բաքվի ծանր հանցագործությունների դատարանում տեղի ունեցած ձևական դատավարության ժամանակ Սուջյանն ու Դավթյանը դատապարտվել են լրտեսության մեջ և դատապարտվել 15 տարվա ազատազրկման։
Վագիֆ Խաչատրյան
Ծնվել է 28 հոկտեմբեր 1955 թ
Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի կողմից Խաչատրյանին տարհանում էին Արցախից՝ ՀՀ-ում շտապ բուժօգնություն ստանալու նպատակով, երբ 2023 թվականի հուլիսի 29-ին ադրբեջանցի սահմանապահները նրան առևանգեցին Լաչինի միջանցքի անցակետից։
Նրա ձևական դատավարությունը իրականացվել է Յասամալի շրջանային դատարանում՝ Բաքվի ռազմական դատարանի դատավոր Ջամալ Ռամազանովի նախագահությամբ, 2023 թ հոկտեմբերի 13-ին, որտեղ նրան անհիմն մեղադրանք է առաջադրվել 1990-ականներին Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ Խոջալուի շրջանի Մեշալի գյուղում «ցեղասպանություն» կատարելու մեջ։ Նոյեմբերի 7-ին նա դատապարտվել է 15 տարվա ազատազրկման։ Հետագա բողոքարկումը մերժվել է։
Ռազմագերիներ
Դավիթ Ալավերդյան
Տարիք՝ 36 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023 թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Լևոն Բալայան
Տարիք՝ 46 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023 թ Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Վասիլի Բեգլարյան
Տարիք՝ 31 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023 թ Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Էրիկ Ղազարյան
Տարիք՝ 39 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023 թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Ալյոշա Խոսրովյան
Տարիք՝ 56 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ 3 հոկտեմբեր 2020 թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Նրա (և Լյուդվիգ Մկրտչյանի) ձևական դատավարությունը տեղի է ունեցել 2021 թ հունիսին Յասամալի շրջանային դատարանի վարչական շենքում։ Խոսրովյանը դատապարտվել է 1990-ականներին Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ գերեվարված ադրբեջանցի պատանդներին խոշտանգելու մեղադրանքով և 2021 թ օգոստոսի 2-ին դատապարտվել 20 տարվա ազատազրկման։
Գարիկ Մարտիրոսյան
Տարիք՝ 52 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023 թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Լյուդվիգ Մկրտչյան
Տարիք՝ 54 տ
Ձերբակալման ժամանակ 20 հոկտեմբեր 2020թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Նրա (և Ալյոշա Խսորովյանի) ձևական դատավարությունը տեղի է ունեցել 2021 թ հունիսին Յասամալի շրջանային դատարանի վարչական շենքում։ Մկրտչյանը դատապարտվել է 1990-ականներին Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ գերեվարված ադրբեջանցի պատանդներին խոշտանգելու մեղադրանքով և 2021 թ օգոստոսի 2-ին դատապարտվել 20 տարվա ազատազրկման։
Մելիքսեթ Փաշայան
Տարիք՝ 53 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Գուրգեն Ստեփանյան
Տարիք՝ 37 տ
Ձերբակալման ժամանակ՝ սեպտեմբեր 2023թ
Ձերբակալման վայր՝ Արցախ
Իրավական և քաղաքական խնդիր՝ միջազգային ուշադրության կենտրոնում
Ադրբեջանը իրականացնում է ապօրինի կալանքներ, համակարգված խտրականություն է ցուցաբերում՝ հատկապես ազգությամբ հայ անձանց նկատմամբ, և խախտում է արդար դատաքննության իրավունքը։
Խնդիրն առնչվում է ոչ միայն առանձին դեպքերին։ Այն հարցականի տակ է դնում Ադրբեջանի՝ միջազգային կառույցների հանդեպ ստանձնած պարտավորությունների կատարումը։ Նախագահ Իլհամ Ալիևի երկարամյա իշխանության պայմաններում երկիրը բազմիցս քննադատության է արժանացել ընդդիմության նկատմամբ ճնշումների, անկախ մամուլի դեմ գործողությունների և դատարանների՝ որպես քաղաքական գործիք գործածման համար։
Մարիամ Խաթլամաջյան
Azerbaijan is under increasing international pressure over the issue of Armenian Detainees in Baku: a petition condemning the silence has been created and is gaining more signatures
Dozens of Armenian prisoners are being held illegally in Baku. A petition urges the OSCE to trigger the Moscow Mechanism to investigate and pressure Azerbaijan. Justice, peace, and human rights are at stake.
While the attention of the international community is gradually being diverted away from the South Caucasus, one issue remains of serious concern to human rights defenders. This is the fate of the Armenian prisoners of war illegally held in Azerbaijan, both civilians and former servicemen, who were captured in 2023 after the military operations conducted by Azerbaijan in the autumn. Thus, it is necessary to send a large-scale petition to the OSCE to activate Moscow’s mechanism to investigate and put pressure on Azerbaijan. As of today, the number of signatures has reached 3,807 against the planned 5,500. In other words, almost 70 per cent have already been collected.
The petition is circulated among civil society networks and is addressed to senior officials of the Organisation for Security and Cooperation in Europe (OSCE). It calls for the activation of a rarely used diplomatic tool: the Moscow Mechanism. This 1991 OSCE agreement allows independent fact-finding missions to investigate serious human rights violations in member states.
The Moscow Mechanism: A Precedent for Accountability
The petition urges OSCE member states to invoke the Moscow Mechanism, which can be triggered by at least ten participating states. The mechanism enables the dispatch of a team of independent experts to assess human rights conditions on the ground and report back with non-binding but influential recommendations.
The mechanism has been used in several recent crises—including in Ukraine and Belarus—demonstrating its relevance in contexts where national systems fail to provide accountability. The petitioners argue that the situation in Azerbaijan now meets the threshold for such intervention, particularly as traditional diplomatic pressure has yielded little progress.
The signatories hope to bring international scrutiny to what they describe as arbitrary detention, discriminatory treatment and due process violations against Armenian prisoners held in Azerbaijan.
The initiators of the petition note that Azerbaijan infringes on fundamental freedoms by regularly conducting illegal detentions, systematic discrimination, especially against ethnic Armenians, and violating the right to a fair trial. ‘The basis for the legitimacy, invulnerability and success of the worldwide network of Armenian National Committees and offices is the Armenian people,” the initiators of the petition note. ‘The activities we carry out are often nothing more than the realisation of work in line with the political demands of our people. Before every significant event, the Armenian National Committee network committees reach out to Armenian communities for support.Today, the Central Bureau of the Armenian National Committee network addresses our entire nation, both in the homeland and in the Diaspora:
Dear compatriots, the possibility of freeing our Armenian prisoners held in Azerbaijan is impossible because of the sham trials. There is no justice in Azerbaijan, no fair trial, and no strict application of the law. In this case, the constant intensification of international pressure on Azerbaijan is of great importance. Therefore, the Central Office of the Armenian National Committee network has launched the process of collecting signatures for an online petition addressed to the OSCE’s top officials’, – explain the initiators of the signature collection.
The OSCE has a number of tools at its disposal that would enable it to carry out an independent professional fact-finding mission in any Member State. In the case of Azerbaijan, this would make it possible to conduct an independent professional investigation to verify the legality of the trials, the conditions of the Armenian prisoners and their state of health. This will make it possible to obtain a professionally independent and appropriate position, which will then serve as the basis for the OSCE’s political position.The Armenian National Committee network committees and offices are currently working to ensure that the relevant OSCE bodies send a professional fact-finding mission to Baku as soon as possible, in accordance with the 1991 OSCE Moscow Mechanism. To date, the OSCE Moscow Mechanism has had 19 preliminary experiences of implementation in different countries’ the initiators of the petition underline.
‘The petition, published by the Central Office of the Armenian National Committee network, aims to collect as many signatures as possible and send them to the relevant OSCE officials.
Therefore, we ask you to sign the petition on the website of the Central Office of The Armenian National Committee network – armeniancause.net or at this link and contribute to the restoration of our collective dignity and justice.
The OSCE, which through the Minsk Group has always recognised the legitimacy of Artsakh’s military-political leadership and negotiated with it for decades, cannot stand aside and fail to take a clear position on these serious violations of human rights and the organisation’s fundamental values in the OSCE area of operation. The Central Office of the Armenian National Committee network will regularly update the public on the outcome of this process’ the initiators of the petition state.
Time for the OSCE to Step Up
While the Nagorno-Karabakh conflict is gradually fading from Europe’s diplomatic agenda, the signatories of the petition are trying to rekindle attention. They insist that every day counts. If no pressure is brought to bear, they warn, normalisation could set in against a backdrop of neglect of fundamental rights.
In their view, the OSCE, as a multilateral forum dedicated to security and cooperation, must demonstrate the same firmness that it has mobilised elsewhere. What is at stake, they say, is its credibility. And beyond that, the fate of dozens of men who have become the silent symbols of a conflict that is not yet over.
With this petition, the signatories are sending a clear message: the time for passive diplomacy is over. The OSCE, as a forum committed to peace, dialogue and human rights, must act decisively if it is to retain its credibility. The same standards applied to other crises in the OSCE area should be applied here.
For the detainees themselves, time is a matter of survival, not symbolism. And for the international community, silence is not neutrality, it is complicity.
Who are the Armenian prisoners held illegally in Azerbaijan?
Of the 23 Armenian prisoners languishing in Azerbaijani jails, 8 are members of Artsakh’s military-political leadership, 6 are captured civilians and 9 are Armenian prisoners of war.
Azerbaijan, while presenting these people with a number of serious and absurd accusations, is cynically manipulating them by linking their fate to the political concessions that the Azerbaijani authorities are demanding from the Republic of Armenia as part of the peace negotiations. Fundamentally, these prisoners are hostages, being used by Baku to achieve one or other of its objectives.
Political prisoners
Davit Babayan is an Armenian politician and statesman, a political scientist with a doctoral degree in History.
Davit Babayan served as the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Artsakh/Nagorno-Karabakh from 2021 to 2023 and is an associate professor. Born on 5 April 1973, in Stepanakert, int he autonomous region of Nagorno-Karabakh (formerly part of the Soviet Union), he is the founding president of the Conservative Party of Artsakh and holds the diplomatic rank of Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary. Davit Babayan was taken hostage on 28 September 2023 by the Azerbaijani authorities.
Davit Ishkhanyan is a politician and statesman who has been serving as the President of the National Assembly of the Artsakh Republic since August 2023, a month before the Azerbaijani aggression.
Davit lshkhanyan was born on 27 December 1968, in the village of Ashan, Martuni region, Nagorno-Karabakh autonomous region (USSR). Hepreviously held the position of deputy in the Supreme Council during the first convocation of the Nagorno-Karabakh Republic. In 2015, Davit lshkhanyan was elected as a deputy of the Nagorno-Karabakh Republic National Assembly. Ishkhanyan is a member of the Bureau of the ARF ‘Dashnaktsutyun’ political party. On 3 October 2023, Davit lshkhanyan was kidnapped by Azerbaijani forces in Stepanakert and abducted to Baku.
Arkady Ghukasyan is an Armenian politician and statesman. Arkady Ghukasyan is the second President of the Republic of Artsakh (1997-2007).
Arkady Ghukasyan was born on 22 June 1957 in Stepanakert, Nagorno-Karabakh autonomous region (USSR). He was Minister of Foreign Affairs of the Republic of Nagorno-Karabakh, former Ambassador in charge of Special Missions of the President of the Republic of Armenia. On 3 October 2023, Arkady Ghukasyan was kidnapped by Azerbaijani forces in Stepanakert and abducted to Baku.
Arayik Harutyunyan is an Armenian politician and statesman, the former President (2020-2023) of the Republic of Artsakh/Nagorno Karabakh.
Arayik Harutyunyan was born on 14 December 1973, in Stepanakert in Nagorno-Karabakh autonomous region (Soviet Union). He holds a doctorate in Technical Sciences. Previously adeputy in the National Assembly, he served as the Minister of State (2017-2020) and is the Chairman ofthe Azat Hayrenik Party. Arayik Harutyunyan was kidnapped and abducted to Baku by the Azerbaijani authorities on 3 October 2023.
Davit Manukyan is an Armenian military officer holding the rank of Major General.
Davit Manukyan was born on 15 October 1971, in Jermuk (Armenian SSR, Soviet Union). He held various military positions within the Armed Forces of the Republic of Armenia and the Defense Army of the Republic of Artsakh/Nagorno Karabakh (1992-2022). As the Former First Deputy Commander of the Artsakh Defense Army, he retired from the military in 2022. Davit Manukyan was kidnapped by the Azerbaijani authorities on September 27, 2023 while entering Armenia with other Artsakh civilians at the illegal checkpoint on the Hakari Bridge, established following the illegal blockade of the Berdzor (Latchin) corridor by Azerbaijan.
Lyova (Levon) Mnatsakanyan is an Armenian military officer, a former commander of the Defense Army, Minister of Defense of the Republic of Artsakh / Nagorno Karabakh (2015-2018), and a lieutenant general.
Levon Mnatsakanyan was born on 14 September 1965, in Stepanakert, in the autonomous region of Nagorno-Karabakh (formerly part of the Soviet Union). Serving as the commander of the Defense Army and the first deputy chief of staff, Levon Mnatsakanyan was kidnapped by Azerbaijani forces on 29 September 2023 while entering Armenia with other Artsakh civilians at the illegal checkpoint on the Hakari Bridge, established following the illegal blockade of the Berdzor (Latchin) corridor by Azerbaijan.
Bako Sahakyan is an Armenian politician and statesman. Sahakyan is the third and longest-serving President of the Republic of Artsakh/Nagorno Karabakh, having held this position from July 2007 to May 2020. He holds the rank of Major General in the Armenian Armed Forces.
Bako Sahakyan was born on 30 August 1960,in Stepanakert, in the autonomous region of Nagorno-Karabakh (formerly part of the Soviet Union), he held the position of Minister of the Interior of the Republic of Artsakh after serving as the Director of the National Security Service of the Republic of Artsakh. He was kidnapped in Stepanakert by the Azerbaijani authorities and was abducted to Baku on 3 October 2023.
Ruben Vardanyan is an Armenian businessman, philanthropist, public figure and politician. He was born on 25 May 1968 in Yerevan, Armenian SSR (Soviet Union). Vardanyan was Minister of State (Prime Minister) of the Republic of Artsakh from 4 November 2022 to 27 September 2023. Ruben Vardanyan is co-founder of the Aurora humanitarian initiative.
Ruben Vardanyan was abducted by the Azerbaijani authorities on 27 September 2023 as he was entering Armenia with other Artsakh civilians at the illegal checkpoint on the Hakari Bridge, set up following Azerbaijan’s illegal blockade of the Berdzor (Latchin) corridor.
Civilian prisoners
Madat Badayan
Born September 15, 1952
The 71-year-old shepherd was reported missing after the September 19, 2023 attack. On November 2, 2023, Baku announced his arrest.
Rashid Beglaryan
Born on 2 November 1962.
Arrested in 2023. On 1 August, during the Azerbaijani blockade of Artsakh, while walking in the village of Aghavno, which had passed under Azerbaijani control a year earlier.
On 12 July 2024, in a show trial at the Baku military court, Beglaryan was found guilty of war crimes for his participation in the first Artsakh war in the early 1990s and sentenced to 15 years in prison.
David Davtyan
Born on 5 February 1993.
The humanitarian worker was kidnapped (along with his associate Gevorg Sujyan) in 2020. 11 November (after the announcement of a trilateral ceasefire on 9 November) on the Berdzor-Shushi road in Artsakh.
On 28 July 2021, Davtyan and Sujyan were found guilty of espionage and sentenced to 15 years’ imprisonment in a mock trial at the Baku Court of Grave Crimes.
Vicken Euljekjian
Born on 12 July 1979.
On 10 November 2020, hours after the 2020 ceasefire agreement entered into force, Eolchekjian, an Armenian citizen of Lebanese origin, was abducted in Shushi, Artsakh, along with his girlfriend of Lebanese Armenian origin, Maral Najarian, who was travelling with him.
Le 14 juin 2021, lors d’un simulacre de procès au tribunal de district de Yasamal, Eolchekjian a été reconnu coupable de terrorisme et de mercenariat et condamné à 20 ans d’emprisonnement.
Gevorg Sujyan
Born on 21 January 1989
This aid worker was abducted (along with his partner David Davtyan) on 11 November 2020 (after the announcement of a trilateral ceasefire on 9 November) on the Berdzor-Shushi road in Artsakh.
On 28 July 2021, in a show trial at the Baku Serious Crimes Court, Sujyan and Davtyan were found guilty of espionage and sentenced to 15 years in prison.
Vagif Khachatryan
Born on 28 October 1955.
Khachatryan was evacuated from Artsakh by the International Committee of the Red Cross to receive emergency medical treatment in Armenia when Azerbaijani border guards abducted him from the Lachin Corridor checkpoint on 29 July 2023.
His formal trial took place in the Yasamal District Court, presided over by Judge Jamal Ramazanov of the Baku Military Court, on 13 October 2023, where he was groundlessly accused of committing ‘genocide’ in the village of Meshali, Khojaly district, during the First Artsakh War in the 1990s. On 7 November, he was sentenced to 15 years’ imprisonment. A subsequent appeal was rejected.
Prisoners of war
David Alaverdyan
Age : 36 years
Time of arrest : September 2023
Place of arrest : Artsakh
Levon Balayan
Age: 46 years
Time of arrest: September 2023 Place of arrest: Artsakh
Vasily Beglaryan
Age: 31 years
Time of arrest: September 2023 Place of arrest: Artsakh
Eric Ghazaryan
Age: 39
Date of arrest: September 2023
Place of arrest: Artsakh
Alesha Khosrovyan
Age: 56
Time of arrest: 3 October 2020
Place of arrest: Artsakh
His (and Ludvig Mkrtchyan’s) mock trial took place in June 2021 at the administrative building of the Yasamal District Court. Khosrovyan was found guilty of torturing Azerbaijani hostages taken during the First Artsakh War in the 1990s and sentenced to 20 years’ imprisonment on 2 August 2021.
Garik Martirosyan
Age: 52 years
At the time of his arrest: September 2023.
Place of arrest: Artsakh
Ludwig Mkrtchyan
Age: 54
At the time of his arrest on 20 October 2020.
Place of arrest: Artsakh
His (and Alesha Hsoroyan’s) mock trial took place in June 2021 at the administrative building of the Yasamal District Court. Mkrtchyan was found guilty of torturing Azerbaijani hostages taken during the first Artsakh war in the 1990s and is due to be sentenced in 2021. On 2 August, he was sentenced to 20 years in prison.
Melikset Pashayan
Age: 53 years
At the time of arrest: September 2023.
Place of arrest: Artsakh
Gurgen Stepanyan
Age: 37 years
At the time of his arrest: September 2023.
Place of arrest: Artsakh
A Legal and Ethical Challenge to Baku’s Commitments
The appeal goes beyond individual cases. It raises broader concerns about the state of civil and political liberties in Azerbaijan, long governed by President Ilham Aliyev, who has been in power since 2003. Under his rule, the country has frequently been criticised for its suppression of dissent, curbing of independent media, and the instrumentalisation of the judiciary to silence opposition.
Azerbaijan is, however, a signatory to several international frameworks—including within the OSCE—which require adherence to fundamental human rights norms. According to the petitioners, the treatment of Armenian prisoners flagrantly breaches these obligations.
There are also accusations of ethnic animosity underpinning the detention policies. Human rights observers warn that these acts are not isolated but form part of a broader narrative of ethnic discrimination, particularly targeting individuals of Armenian origin from the former Nagorno-Karabakh region.
Main source:
© ArmActu
18/04/2025
Main source:
Les pressions internationales sur l’Azerbaïdjan concernant le problème des prisonniers arméniens à Bakou s’intensifient : une pétition condamnant le silence a été créée et recueille de plus en plus de signatures
Les prisonniers de guerre arméniens en Azerbaïdjan sont traités comme des pions politiques par les autorités de Bakou. L’événement, organisé par Christian Solidarity International au Conseil des droits de l’homme des Nations unies à Genève, s’est déroulé dans un contexte où les appels à la libération immédiate des personnes détenues illégalement – dirigeants militaires et politiques du Haut-Karabagh, prisonniers de guerre et civils capturés – se multiplient.
Tandis que l’attention internationale se détourne progressivement du Caucase du Sud, une question continue de préoccuper les défenseurs des droits de l’homme. Il s’agit du sort des prisonniers de guerre arméniens illégalement détenus en Azerbaïdjan, qu’il s’agisse de civils ou d’anciens militaires, qui ont été capturés en 2023 à la suite d’opérations militaires menées par l’Azerbaïdjan à l’automne. Afin de changer cette odieuse situation, une pétition a été rédigée par le Bureau central la Cause arménienneà l’intention de l’Organisation pour la sécurité et la coopération en Europe (OSCE) pour activer le « mécanisme de Moscou » afin d’enquêter et pour faire pression sur l’Azerbaïdjan en menant une enquête dans ce pays. À ce jour, le nombre de signatures de la pétition a atteint 3807, alors que l’objectif prévu était de 5500. En d’autres termes, près de 70 % des signatures ont déjà été obtenues.
Comme nous l’avons déjà mentionné, la pétition adressée aux hauts responsables de l’OSCE, appelle à l’activation d’un levier diplomatique peu utilisé, mais potentiellement décisif : le Mécanisme de Moscou, outil d’enquête internationale adopté en 1991, conçu pour documenter les violations graves des droits humains dans l’espace OSCE.
Un précédent existe : le Mécanisme de Moscou
Le Mécanisme de Moscou, mentionné dans la pétition, a été activé à plusieurs reprises ces dernières années — notamment dans le cadre des crises en Ukraine ou en Biélorussie. Il permet, à la demande d’au moins dix États membres de l’OSCE, de dépêcher une mission indépendante sur le terrain, chargée de documenter les faits et de produire un rapport public. Les recommandations formulées n’ont pas de valeur contraignante mais peuvent peser politiquement, notamment dans les enceintes diplomatiques européennes.
Les auteurs de la pétition appellent donc les États « respectueux des principes de la dimension humaine » de l’OSCE à sortir de leur réserve. Ils estiment que la situation actuelle en Azerbaïdjan, marquée par des violations graves et systématiques, justifie pleinement le recours à ce dispositif.
Les initiateurs de la pétition notent que des détentions illégales sont effectuées en Azerbaïdjan, que la discrimination est systématique, particulièrement à l’encontre des Arméniens de souche, et que le droit à un procès équitable est violé. « La base de la légitimité, de l’invulnérabilité et du succès du réseau mondial des comités et bureaux de la Cause arménienne est le peuple arménien », notent les initiateurs de la pétition. « Nos activités que nous menons ne sont souvent rien d’autre que la réalisation d’un travail conforme aux revendications politiques de notre peuple. Avant chaque événement majeur, les comités de la Cause arménienne sollicitent le soutien des communautés arméniennes. Aujourd’hui, c’est le Bureau central de la Cause arménienne s’adresse à l’ensemble de notre Nation, tant dans la Patrie qu’au sein de la Diaspora :
Chers compatriotes, la possibilité de libérer nos prisonniers arméniens détenus en Azerbaïdjan est impossible en raison des simulacres de procès. Il n’y a pas de justice en Azerbaïdjan, il n’y a pas de procès équitable et il n’y a pas d’application stricte de la loi. Dans ce cas, l’intensification constante de la pression internationale sur l’Azerbaïdjan est d’une grande importance. C’est pourquoi le Bureau central de la Cause arménienne a lancé le processus de collecte de signatures pour une pétition en ligne adressée aux hauts responsables de l’OSCE », – expliquent les initiateurs de la collecte de signatures.
« Or, l’OSCE dispose de plusieurs outils lui permettant de mener une mission d’enquête professionnelle indépendante dans n’importe quel État membre. Dans le cas de l’Azerbaïdjan, cela permettrait de mener une enquête professionnelle indépendante pour vérifier la légalité des procès, les conditions des prisonniers arméniens et leur état de santé. Cela permettra d’obtenir un positionnement professionnellement indépendant et approprié, lequel servira ensuite de base à la position politique de l’OSCE », soulignent les initiateurs de la pétition. « Les comités et les bureaux de la Cause arménienne s’efforcent actuellement de faire en sorte que les organes compétents de l’OSCE envoient dès que possible une mission d’enquête professionnelle à Bakou, conformément au mécanisme de Moscou de l’OSCE de 1991. Jusqu’à présent, le Mécanisme de Moscou de l’OSCE a connu 19 expériences préliminaires de mise en œuvre dans différents pays.
La pétition, publiée par le Bureau central de la Cause arménienne, vise à recueillir le plus grand nombre possible de signatures et à les envoyer aux fonctionnaires compétents de l’OSCE», soulignent les initiateurs de la pétition.
« C’est pourquoi nous vous demandons de signer la pétition sur le site du Bureau central de la cause arménienne – armeniancause.net ou sur ce lien et de contribuer à la restauration de notre dignité collective et de la justice.
L’OSCE, qui par le biais du Groupe de Minsk a toujours reconnu la légitimité de la direction militaro-politique de l’Artsakh et négocié avec elle pendant des décennies, ne peut rester à l’écart et ne pas prendre une position claire sur ces graves violations des droits de l’homme et des valeurs fondamentales de l’organisation dans la zone couverte par les opérations de l’OSCE. Le Bureau central de la Cause arménienne informera régulièrement le public des résultats de ce processus », affirment les initiateurs de la collecte de signatures.
Il est temps pour l’OSCE d’agir
Alors que le conflit du Haut-Karabagh s’efface peu à peu des priorités diplomatiques européennes, les signataires de la pétition s’efforcent de raviver l’attention. Ils insistent : chaque jour compte. En l’absence de pression, préviennent-ils, la normalisation pourrait s’installer sur fond d’oubli des droits fondamentaux.
À leurs yeux, l’OSCE, en tant qu’enceinte multilatérale dédiée à la sécurité et à la coopération, doit faire preuve de la même fermeté qu’elle a su mobiliser ailleurs. Il en va, disent-ils, de sa crédibilité. Et au-delà, du sort de dizaines d’hommes, devenus les symboles silencieux d’un conflit non encore refermé.
Avec cette pétition, les signataires envoient un message clair : le temps de la diplomatie passive est révolu. L’OSCE, en tant que forum engagé en faveur de la paix, du dialogue et des droits de l’homme, doit agir de manière décisive si elle veut conserver sa crédibilité. Les mêmes normes que celles appliquées à d’autres crises dans l’espace de l’OSCE devraient être appliquées ici.
Pour les détenus eux-mêmes, le temps est une question de survie, pas de symbole. Et pour la communauté internationale, le silence n’est pas une neutralité, c’est une complicité.
Qui sont les prisonniers arméniens détenus illégalement en Azerbaïdjan ?
Sur les 23 prisonniers arméniens qui croupissent dans les geôles azerbaïdjanaises, 8 font partie des dirigeants militaro-politiques de l’Artsakh, 6 sont des civils capturés et 9 sont des prisonniers de guerre arméniens.
L’Azerbaïdjan, tout en présentant à ces personnes un certain nombre d’accusations graves et absurdes, manipule cyniquement en liant leur sort aux concessions politiques que les autorités azerbaïdjanaises exigent de la République d’Arménie dans le cadre des négociations de paix. Au fond, ces prisonniers sont des otages, Bakou les utilisant pour atteindre l’un ou l’autre de ses objectifs.
Prisonniers politiques
Davit Babayan est un homme politique et un homme d’État arménien, politologue, titulaire d’un doctorat en Histoire, ancien ministre des Affaires étrangères de la République d’Artsakh (2021-2023)et professeur associé.
Davit Babayan est né le 5 avril 1973 à Stepanakert, dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Président fondateur du Parti conservateur d’Artsakh, il possède le grade diplomatique d’Ambassadeur extraordinaire et plénipotentiaire.
Davit Babayan est arrêté le 28 septembre2023 en Artsakh par les forces azerbaïdjanaises.
Davit Ishkhanyan est un homme politique et unhomme d’État arménien. Il est le Président de l’Assemblée nationale de la République d’Artsakh depuis août 2023, un mois avant l’agression azerbaïdjanaise.
Davit Ishkhanyan est né le 27 décembre 1968 dans le village d’Ashan, dans la région de Martouni,dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Député du Conseil suprême de la première circonscription de la République du Haut-Karabagh, il est élu député à l’Assemblée nationale de la République du Haut-Karabagh en 2015. Membre du Bureau mondial du parti FRA Dachnaktsoutioun.
David Ishkhanyan a été kidnappé le 3 octobre 2023 à Stepanakert et transféré à Bakou par les forces azerbaïdjanaises.
Arkady Ghukasyan est un homme politique et un homme d’État arménien. Il est le deuxième président de la République d’Artsakh (1997-2007).
Arkady Ghukasyan est né le 22 juin 1957 à Stepanakert, dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Premier ministre des Affaires étrangères de la République du Haut-Karabagh, ancien Ambassadeur chargé des Missions spéciales du président de la République d’Arménie.
Arkady Ghukasyan est arrêté à Stepanakert et transféré à Bakou le 3 octobre 2023 par les forces azerbaïdjanaises.
Arayik Harutyunyan est un homme d’État et un homme politique arménien, ancien président de la République d’Artsakh (2020-2023).
Arayik Harutyunyan est né le14 décembre 1973 à Stepanakert, dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Ancien ministre d’État de la République d’Artsakh (2017-2020), ancien député de l’Assemblée nationale de la République d’Artsakh, président du parti « Azat Hayrenik », il est titulaire d’un doctorat en Sciences techniques.
Arayik Harutyunyan est arrêté à Stepanakert et transféré à Bakou le 3 octobre2023 par les forces azerbaïdjanaises.
Davit Manukyan est un militaire arménien ayant le grade de général de division.
Davit Manukyan est né le 15 octobre1971 à Djermouk, dans la RSS d’Arménie (URSS). Il occupe divers postes militaires au sein des forces armées de la République d’Arménie et de l’armée de Défense de la République d’Artsakh (1992-2022). Premier commandant adjoint de l’armée de Défense d’Artsakh, il prend sa retraite de l’armée en 2022.
Il est kidnappé par les autorités azerbaïdjanaises le 27 septembre 2023 au poste-frontière du pont de Hakari, établi à la suite du blocage illégal du corridor de Berdzor (Latchine) par les forces azerbaïdjanaises, alors qu’il le traversait vers l’Arménie avec d’autres civils de l’Artsakh.
Lyova (Levon) Mnatsakanyan est un militaire arménien, ancien commandant-ministre de la Défense de la République d’Artsakh (2015-2018), et lieutenant-général.
Levon Mnatsakanyan est né le 14 septembre 1965 à Stepanakert, dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Commandant de l’armée de Défense et premier chef d’état-major adjoint.
Levon Mnatsakanyan est arrêté les forces azerbaïdjanaises le 29 septembre 2023 alors qu’il traversait vers l’Arménie avec d’autres civils de l’Artsakh au poste-frontière du pont de Hakari, établi à la suite du blocage illégal du corridor de Berdzor (Latchine).
Bako Sahakyan est un homme politique et un homme d’État arménien. Il est le troisième président de la République d’Artsakh, ayant occupé ce poste de juillet 2007 à mai 2020. Il a le grade de général de division des forces armées arméniennes.
Bako Sahakyan est né le 30 août 1960 à Stepanakert, dans la région autonome du Haut-Karabagh (URSS). Ancien ministre de l’Intérieur de la République d’Artsakh et ancien directeur du Service de sécurité nationale de la République d’Artsakh. Il a été enlevé à Stepanakert par les autorités azerbaïdjanaises et emmené à Bakou le 3 octobre 2023.
Ruben Vardanyan est un homme d’affaires, un philanthrope, une personnalité publique et un homme politique arménien. Il est né le 25 mai 1968 à Erevan, RSS d’Arménie (URSS). De 2022 à 2023, il occupe le poste de ministre d’État de la République d’Artsakh. Ruben Vardanyan est cofondateur de l’initiative humanitaire Aurora.
Ruben Vardanyan est arrêté le 27 septembre 2023 au poste-frontière du pont de Hakari, établi à la suite du blocage illégal du corridor de Berdzor (Latchine) par les forces azerbaïdjanaises.
Civilian prisoners
Madat Badayan
Né le 15 septembre 1952.
Ce berger de 71 ans a disparu après une attaque le 19 septembre 2023. Le 2 novembre 2023, Bakou annonce son arrestation.
Rashid Beglaryan
Né le 2 novembre 1962.
Arrêté en 2023. Le 1er août, pendant le blocus azerbaïdjanais de l’Artsakh, alors qu’il marchait dans le village d’Aghavno, qui était passé sous contrôle azerbaïdjanais un an plus tôt.
Le 12 juillet 2024, lors d’un simulacre de procès au tribunal militaire de Bakou, Beglaryan est reconnu coupable de crimes de guerre pour sa participation à la première guerre de l’Artsakh au début des années 1990 et condamné à 15 ans de prison.
David Davtyan
Né le 5 février 1993.
Le travailleur humanitaire a été enlevé (avec son associé Gevorg Sujyan) en 2020. Le 11 novembre (après l’annonce d’un cessez-le-feu trilatéral le 9 novembre) sur la route Berdzor-Shushi en Artsakh.
Le 28 juillet 2021, Davtyan et Sujyan sont reconnus coupables d’espionnage et condamnés à 15 ans d’emprisonnement lors d’un simulacre de procès au tribunal de Bakou chargé des crimes graves.
Vicken Euljekjian
Né le 12 juillet 1979.
Le 10 novembre 2020, quelques heures seulement après l’entrée en vigueur de l’accord de cessez-le-feu de 2020, Eolchekjian, citoyen arménien d’origine libanaise, a été enlevé à Chouchi, dans l’Artsakh, ainsi que sa petite amie d’origine libano-arménienne, Maral Najarian, qui voyageait avec lui.
2021 Le 14 juin, lors d’un simulacre de procès tenu au tribunal de district de Yasamal, Euljekjian a été reconnu coupable de terrorisme et de mercenariat et condamné à 20 ans d’emprisonnement.
Gevorg Sujyan
Né le 21 janvier 1989.
Ce travailleur humanitaire a été enlevé (avec son associé David Davtyan) le 11 novembre 2020 (après l’annonce d’un cessez-le-feu trilatéral le 9 novembre) sur la route Berdzor-Shushi en Artsakh.
Le 28 juillet 2021, lors d’un simulacre de procès au tribunal de Bakou chargé des crimes graves, Sujyan et Davtyan ont été reconnus coupables d’espionnage et condamnés à 15 ans de prison.
Vagif Khachatryan
Né le 28 octobre 1955.
Vagif Khachatryan a été évacué de l’Artsakh par le Comité international de la Croix-Rouge pour recevoir un traitement médical d’urgence en Arménie lorsque des gardes-frontières azerbaïdjanais l’ont enlevé au poste de contrôle du corridor de Lachine le 29 juillet 2023.
Son procès officiel a eu lieu le 13 octobre 2023 devant le tribunal du district de Yasamal, présidé par le juge Jamal Ramazanov du tribunal militaire de Bakou, où il a été accusé sans fondement d’avoir commis un « génocide » dans le village de Meshali, dans le district de Khojaly, pendant la première guerre de l’Artsakh dans les années 1990. Le 7 novembre, il a été condamné à 15 ans d’emprisonnement. L’appel interjeté par la suite a été rejeté.
Les prisonniers de guerre
David Alaverdyan
Âge : 36 ans
Date de l’arrestation : septembre 2023
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Levon Balayan
Âge : 46 ans
Date de l’arrestation : septembre 2023 Lieu de l’arrestation : Artsakh
Vasily Beglaryan
Âge : 31 ans
Date de l’arrestation : septembre 2023 Lieu de l’arrestation : Artsakh
Eric Ghazaryan
Âge : 39 ans
Date de l’arrestation : septembre 2023
Lieu d’arrestation : Artsakh
Alesha Khosrovyan
Âge : 56 ans
Date de l’arrestation : 3 octobre 2020
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Son procès fictif (et celui de Ludvig Mkrtchyan) a eu lieu en juin 2021 dans le bâtiment administratif du tribunal de district de Yasamal. Khosrovyan a été reconnu coupable d’avoir torturé des otages azerbaïdjanais capturés pendant la première guerre de l’Artsakh dans les années 1990 et condamné à 20 ans d’emprisonnement le 2 août 2021.
Garik Martirosyan
Âge : 52 ans
Au moment de son arrestation : septembre 2023.
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Ludwig Mkrtchyan
Âge : 54 ans
Au moment de son arrestation, le 20 octobre 2020.
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Son procès fictif (ainsi que celui d’Alesha Hsoroyan) a eu lieu en juin 2021 dans le bâtiment administratif du tribunal de district de Yasamal. Mkrtchyan a été reconnu coupable d’avoir torturé des otages azerbaïdjanais capturés pendant la première guerre de l’Artsakh dans les années 1990 et doit être condamné en 2021. Le 2 août, il a été condamné à 20 ans de prison.
Melikset Pashayan
Âge : 53 ans
Au moment de l’arrestation : Septembre 2023.
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Gurgen Stepanyan
Âge : 37 ans
Au moment de son arrestation : septembre 2023.
Lieu de l’arrestation : Artsakh
Le droit international mis à l’épreuve
L’appel lancé ne se contente pas de dénoncer la situation des prisonniers arméniens ; il s’inscrit dans une critique plus large de la politique intérieure de l’Azerbaïdjan. Sous le régime du président Ilham Aliev, en poste depuis 2003, le pays est régulièrement pointé du doigt pour sa répression des voix dissidentes, le musellement des médias indépendants, et l’usage du système judiciaire à des fins de contrôle politique.
Or, l’Azerbaïdjan, tout en entretenant une rhétorique de modernisation et de partenariat stratégique avec l’Occident, est aussi signataire de plusieurs engagements internationaux, notamment au sein de l’OSCE, qui comportent des obligations précises en matière de droits fondamentaux, de traitement des prisonniers et de justice équitable.
Dans le cas des prisonniers d’origine arménienne, capturés lors ou après les combats, les signataires de la pétition estiment que ces principes sont violés de manière flagrante. Ils dénoncent des détentions arbitraires, des procès expéditifs, des actes de mauvais traitements, et surtout, un climat de haine ethnique entretenu par le discours d’État, incompatible avec toute volonté affichée de réconciliation.
© ArmActu18/04/2025
Source principale : https://armactu.fr/2025/03/19/18828/
Международное давление на Азербайджан в связи с проблемой армянских заключенных в Баку усиливается. Создана петиция, осуждающая молчание, которая набирает всё больше подписей
Петиция, составленная центральным офисом «Ай дат», призывает ОБСЕ активировать так называемый Московский механизм для расследования случаев армянских заключённых, которые продолжают незаконно удерживаться Азербайджаном, и для давления на Баку в этом вопросе. На кону стоят справедливость, мир и права человека.
По мере того, как международное внимание постепенно отвлекается от Южного Кавказа, одна проблема по-прежнему вызывает серьёзнейшую обеспокоенность у правозащитников. Это судьба незаконно удерживаемых в Азербайджане армянских военнопленных, как гражданских лиц, так и бывших военнослужащих, попавших в плен в 2023 году в результате военных операций, проведенных Азербайджаном осенью того же года. Чтобы изменить эту чудовищную ситуацию, центральным офисом «Ай дат» составлена петиция, адресованная Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе (ОБСЕ) для активизации «механизма Москвы» по проведению расследования и оказанию давления на Азербайджан. На сегодняшний день количество подписей под петицией достигло 3807, тогда как запланированная цель составляла 5500. Другими словами, уже обеспечено почти 70 процентов.
Прецеденты есть: Московский механизм в действии
Петиция призывает страны-члены ОБСЕ использовать Московский механизм, который может быть инициирован десятью государствами-участниками. В этом случае формируется независимая экспертная группа, проводящая оценку ситуации на месте и представляющая рекомендации.
Такой механизм уже применялся в недавнем прошлом — в контексте событий в Украине и Беларуси — и доказал свою актуальность в ситуациях, где внутренние механизмы правосудия оказываются неэффективными. По мнению подписантов, ситуация в Азербайджане вполне соответствует критериям, при которых механизм должен быть активирован.
Подписанты настаивают на необходимости такого вмешательства, утверждая, что речь идёт о произвольных арестах, этнически мотивированных преследованиях и нарушениях фундаментальных прав армянских заключённых, удерживаемых на территории Азербайджана.
Инициаторы петиции отмечают, что Азербайджаном осуществляются незаконные задержания, систематически осуществляется дискриминация, особенно в отношении этнических армян, нарушается право на справедливое судебное разбирательство. «Основой легитимности, неуязвимости и успешности работы всемирной сети комитетов и офисов комитетов и офисов «Ай дат» АРФ «Дашнакцутюн» (АРФД) является армянский народ», — отмечают инициаторы петиции. «Деятельность, которую мы проводим, часто является не более чем реализацией работы в соответствии с политическими требованиями нашего народа․ Как правило, перед каждым важным событием комитеты «Ай дат» обращаются к общинам с просьбой о поддержке. Сегодня Центральное бюро «Ай дат» обращается ко всему нашему народу, как на Родине, так и в Диаспоре:
Дорогие соотечественники, из-за фиктивных судебных процессов возможность освобождения наших армянских заключенных, содержащихся в Азербайджане, невозможна. В Азербайджане нет правосудия, нет справедливых судебных процессов, нет строгого применения закона. В этом случае постоянное усиление международного давления на Азербайджан имеет огромное значение. Поэтому Центральное бюро «Ай дат» начало сбор подписей под
онлайн-петицией, адресованной должностным лицам ОБСЕ», — поясняют инициаторы сбора подписей.
В распоряжении ОБСЕ есть ряд инструментов, которые позволили бы ей провести независимую профессиональную миссию по установлению фактов в любом государстве-члене. В случае с Азербайджаном это позволило бы ОБСЕ реализовать независимое профессиональное расследование для проверки законности судебных процессов, условий содержания армянских заключенных и состояния их здоровья. Это позволило бы получить профессионально независимую и адекватную оценку, которая затем послужит основой для политической позиции ОБСЕ.
В настоящее время комитеты и офисы «Ай дат» работают над тем, чтобы соответствующие органы ОБСЕ в кратчайшие сроки направили в Баку профессиональную миссию по установлению фактов в соответствии с Московским механизмом ОБСЕ 1991 года. На сегодняшний день Московский механизм ОБСЕ использовался 19 раз в разных странах», — подчеркивают инициаторы петиции.
«Данная петиция, опубликованная Центральным офисом «Ай дат», направлена на сбор как можно большего количества подписей и отправку их соответствующим должностным лицам ОБСЕ.
Поэтому мы просим вас подписать петицию на сайте Центрального офиса «Ай дат» armeniancause.net или по этой ссылке и внести свой вклад в восстановление нашего коллективного достоинства и справедливости.
ОБСЕ, которая в лице Минской группы всегда признавала легитимность военно-политического руководства Арцаха и десятилетиями вела с ним переговоры, не может оставаться в стороне и не высказать четкой позиции относительно этих серьезных нарушений прав человека и основополагающих ценностей организации в зоне деятельности ОБСЕ. Центральный офис «Ай дат» будет регулярно информировать общественность о результатах этого процесса», — заявляют инициаторы сбора подписей.
Время действовать: вызов для ОБСЕ
Несмотря на это, Азербайджан остаётся участником международных соглашений, включая обязательства в рамках ОБСЕ, предполагающие соблюдение норм международного гуманитарного и правозащитного права. В случае с армянскими заключёнными, по мнению авторов петиции, эти обязательства грубо нарушаются.
Особую обеспокоенность вызывает этнический характер преследований. Правозащитники подчёркивают, что речь идёт не о единичных случаях, а о целенаправленной политике, подпитываемой риторикой вражды в официальных заявлениях, что несовместимо с курсом на мир и нормализацию.
Подписанты петиции направляют чёткий сигнал: пассивная дипломатия больше недопустима. Для самих заключённых время — это вопрос выживания. А для международного сообщества — это вопрос совести. Молчание в такой ситуации становится формой соучастия.
Кем являются армянские заключенные, незаконно содержащиеся в Азербайджане?
Среди 23 армянских заключенных, томящихся в азербайджанских тюрьмах, 8 являются членами военно-политического руководства Арцаха, 6 человек — захваченные гражданские лица и 9 — армянские военнопленные.
Азербайджан, предъявляя этим людям целый ряд одиозных надуманных обвинений, цинично манипулирует, связывая их судьбу с политическими уступками, которые власти Азербайджана требуют от Республики Армения в мирных переговорах. По сути, эти пленные являются заложниками, поскольку Баку использует их для достижения тех или иных своих целей.
Политзаключенные
Давид Бабаян — армянский политический и государственный деятель, политолог со степенью доктора исторических наук.
В 2021-2023 годах занимал пост министра иностранных дел Республики Арцах/Нагорного Карабаха, является доцентом. Родился 5 апреля 1973 года в Степанакерте, в автономной области Нагорный Карабах (бывшая часть Советского Союза), является председателем-учредителем Консервативной партии Арцаха и обладает дипломатическим рангом Чрезвычайного и Полномочного Посла.
28 сентября 2023 года был взят в заложники азербайджанскими властями.
Давид Ишханян — политический и государственный деятель, с августа 2023 года, за месяц до азербайджанской агрессии, занимающий пост председателя Национального Собрания Республики Арцах.
Давид Ишханян родился 27 декабря 1968 года в селе Ашан Мартунинского района Нагорно-Карабахской автономной области (СССР). Ранее занимал должность депутата Верховного Совета первого созыва Нагорно-Карабахской Республики. В 2015 году Давид Ишханян был избран депутатом Национального Собрания Нагорно-Карабахской Республики. Ишханян является членом Бюро политической партии АРФ «Дашнакцутюн» (АРФД).
3 октября 2023 года Давид Ишханян был похищен азербайджанскими войсками в Степанакерте и увезен в Баку.
Аркадий Гукасян — армянский политик и государственный деятель, второй президент Республики Арцах (1997-2007).
Аркадий Гукасян родился 22 июня 1957 года в городе Степанакерт Нагорно-Карабахской автономной области (СССР). Был министром иностранных дел Нагорно-Карабахской Республики, экс-послом по особым поручениям президента Республики Армения.
3 октября 2023 года Аркадий Гукасян был похищен азербайджанскими войсками в Степанакерте и вывезен в Баку.
Араик Арутюнян — армянский политический и государственный деятель, бывший президент (2020-2023) Республики Арцах/Нагорный Карабах.
Араик Арутюнян родился 14 декабря 1973 года в городе Степанакерт Нагорно-Карабахской автономной области (СССР). Имеет степень доктора технических наук. Ранее был депутатом Национального Собрания, занимал пост государственного министра (2017-2020) и является председателем партии «Азат Айреник».
Араик Арутюнян был взят в заложники и вывезен в Баку азербайджанскими властями 3 октября 2023 года.
Давид Манукян — армянский военнослужащий в звании генерал-майора.
Давид Манукян родился 15 октября 1971 года в г. Джермук (Армянская ССР). Занимал различные воинские должности в Вооруженных силах Республики Армения и Армии обороны Республики Арцах (Нагорного Карабаха) (1992-2022). Будучи первым заместителем командующего Армией обороны Арцаха, он вышел на пенсию в 2022 году.
Давид Манукян был похищен властями Азербайджана 27 сентября 2023 года при въезде в Армению вместе с другими гражданами Арцаха на незаконном контрольно-пропускном пункте на мосту Хаккари, который был установлен Азербайджаном после незаконной блокады Бердзорского (Лачинского) коридора.
Лёва (Левон) Мнацаканян — армянский военный офицер, бывший командующий-министр обороны Республики Арцах (2015-2018) и генерал-лейтенант.
Левон Мнацаканян родился 14 сентября 1965 года в Степанакерте, в Нагорно-Карабахской автономной области (СССР). Командующий Армией обороны и первый заместитель начальника Генерального штаба.
Левон Мнацаканян был арестован азербайджанскими войсками 29 сентября 2023 года при въезде в Армению вместе с другими гражданскими лицами Арцаха на незаконном контрольно-пропускном пункте на мосту Хакари, установленном после незаконной блокады Бердзорского (Латчинского) коридора.
Бако Саакян — армянский политик и государственный деятель. Является третьим и самым продолжительным президентом Республики Арцах, занимавший этот пост с июля 2007 года по май 2020 года. Имеет звание генерал-майора Вооруженных сил Армении. Бако Саакян родился 30 августа 1960 года в Степанакерте, в Нагорно-Карабахской автономной области (НКАО, СССР). Бывший министр внутренних дел Республики Арцах и бывший директор Службы национальной безопасности Республики Арцах.
Бако Саакян был похищен в Степанакерте и перевезен в Баку азербайджанскими войсками 3 октября 2023 года.
Рубен Варданян — армянский бизнесмен, филантроп, общественный деятель и политик. Родился 25 мая 1968 года в Ереване, Армянская ССР (СССР). С 4 ноября 2022 года по 27 сентября 2023 года Варданян занимал пост государственного министра (премьер-министра) Республики Арцах. Рубен Варданян является соучредителем гуманитарной инициативы «Аврора».
Рубен Варданян был похищен азербайджанскими властями 27 сентября 2023 года, когда он вместе с д
…
[Показана часть сообщения] Показать полностью
Один прикрепленный файл • Просканировано системой Gmail
Aumenta la pressione internazionale sull’Azerbaigian per la questione dei prigionieri armeni a Baku: è stata creata una petizione che condanna il silenzio e che sta raccogliendo sempre più firme
Decine di prigionieri armeni sono detenuti illegalmente a Baku. Una petizione chiede all’OSCE di attivare il Meccanismo di Mosca per indagare e fare pressione sull’Azerbaigian. In gioco ci sono giustizia, pace e diritti umani.
Aumenta la pressione internazionale sull’Azerbaigian per la questione dei prigionieri armeni a Baku: è stata creata una petizione che condanna il silenzio e che sta raccogliendo sempre più firme
Decine di prigionieri armeni sono detenuti illegalmente a Baku. Una petizione chiede all’OSCE di attivare il Meccanismo di Mosca per indagare e fare pressione sull’Azerbaigian. In gioco ci sono giustizia, pace e diritti umani.
Mentre l’attenzione della comunità internazionale viene gradualmente distolta dal Caucaso meridionale, una questione continua a preoccupare seriamente i difensori dei diritti umani. Si tratta del destino dei prigionieri di guerra armeni illegalmente detenuti in Azerbaigian, sia civili che ex militari, catturati nel 2023 dopo le operazioni militari condotte dall’Azerbaigian in autunno. È quindi necessario inviare una petizione su larga scala all’OSCE per attivare il meccanismo di Mosca per indagare e fare pressione sull’Azerbaigian. Ad oggi, il numero di firme ha raggiunto 3.807 contro le 5.500 previste. In altre parole, quasi il 70% è già stato raccolto.
Come già accennato, la petizione recentemente diffusa tra le reti della società civile e indirizzata agli alti funzionari dell’Organizzazione per la sicurezza e la cooperazione in Europa (OSCE) chiede l’attivazione di uno strumento diplomatico raramente utilizzato: il Meccanismo di Mosca. Questo accordo OSCE del 1991 consente a missioni d’inchiesta indipendenti di indagare su gravi violazioni dei diritti umani negli Stati membri.
Il Meccanismo di Mosca: un precedente da seguire
Il Meccanismo di Mosca può essere attivato su richiesta di almeno dieci Stati membri dell’OSCE. Permette di inviare una missione indipendente incaricata di raccogliere informazioni, documentare eventuali abusi e formulare raccomandazioni, anche se non vincolanti.
Negli ultimi anni, questo strumento è stato utilizzato con efficacia in contesti come l’Ucraina e la Bielorussia, dove si sono verificate gravi crisi politiche e umanitarie. I firmatari della petizione sostengono che anche la situazione attuale in Azerbaigian richiede un simile livello di attenzione internazionale.
I firmatari accusano Baku di detenzioni arbitrarie, discriminazioni su base etnica e sistematiche violazioni del diritto a un processo equo, chiedendo l’intervento urgente della comunità internazionale. I promotori della petizione rilevano che in Azerbaigian si effettuano detenzioni illegali, si praticano sistematicamente discriminazioni, soprattutto nei confronti dell’etnia armena, e si viola il diritto a un processo equo. “La base della legittimità, dell’invulnerabilità e del successo della rete mondiale dei comitati e degli uffici della Causa armena è il popolo armeno”, sottolineano i promotori della petizione. “Le attività he intraprendiamo spesso non sono altro che la realizzazione di un lavoro in accordo con le richieste politiche del nostro popolo. Prima di ogni evento significativo, i comitati della Causa armena cercano il sostegno delle comunità armene. Oggi l’Ufficio centrale della Causa armena si rivolge a tutta la nostra nazione, sia in patria che nella diaspora:
Cari compatrioti, la possibilità di liberare i nostri prigionieri armeni detenuti in Azerbaigian è impossibile a causa dei processi farsa. In Azerbaigian non c’è giustizia, non ci sono processi equi e non c’è una rigorosa applicazione della legge. In questo caso, la costante intensificazione della pressione internazionale sull’Azerbaigian è di grande importanza. L’OSCE dispone di una serie di strumenti che le consentirebbero di svolgere una missione d’inchiesta professionale indipendente in qualsiasi Stato membro. Nel caso dell’Azerbaigian, ciò consentirebbe di condurre un’indagine professionale indipendente per verificare la legalità dei processi, le condizioni dei prigionieri armeni e il loro stato di salute. Ciò consentirà di ottenere una posizione professionalmente indipendente e appropriata, che servirà poi da base per la posizione politica dell’OSCE”, spiegano i promotori della petizione.
“I comitati e gli uffici della Causa armena stanno attualmente lavorando per garantire che gli organi OSCE competenti inviino al più presto una missione d’inchiesta professionale a Baku, in conformità con il Meccanismo di Mosca dell’OSCE del 1991. Ad oggi, il Meccanismo di Mosca dell’OSCE ha avuto 19 esperienze preliminari di attuazione in diversi Paesi.
La petizione, pubblicata dall’Ufficio centrale per la causa armena, mira a raccogliere il maggior numero possibile di firme e a inviarle ai funzionari OSCE competenti”, spiegano gli iniziatori dell’unità di firma.
“Vi chiediamo quindi di firmare la petizione sul sito dell’Ufficio Centrale della Causa Armena armeniancause.net o a questo link e di contribuire al ripristino della nostra dignità collettiva e della giustizia.
L’OSCE, che attraverso il Gruppo di Minsk ha sempre riconosciuto la legittimità della leadership politico-militare dell’Artsakh e ha negoziato con essa per decenni, non può restare in disparte e non prendere una posizione chiara su queste gravi violazioni dei diritti umani e dei valori fondamentali dell’organizzazione nell’area operativa dell’OSCE. L’Ufficio centrale della Causa armena aggiornerà regolarmente il pubblico sull’esito di questo processo”, affermano i promotori della petizione.
Un appello all’OSCE: agire è un dovere
Mentre il conflitto del Nagorno-Karabakh sta gradualmente scomparendo dall’agenda diplomatica europea, i firmatari della petizione cercano di riaccendere l’attenzione. Insistono sul fatto che ogni giorno è importante. Se non si esercitano pressioni, avvertono, la normalizzazione potrebbe avvenire in un contesto di negligenza dei diritti fondamentali.
A loro avviso, l’OSCE, in quanto forum multilaterale dedicato alla sicurezza e alla cooperazione, deve dimostrare la stessa fermezza che ha mobilitato altrove. La posta in gioco, dicono, è la sua credibilità. E oltre a questo, il destino di decine di uomini che sono diventati i simboli silenziosi di un conflitto che non è ancora finito.
Con questa petizione, i firmatari inviano un messaggio chiaro: il tempo della diplomazia passiva è finito. L’OSCE, in quanto forum impegnato per la pace, il dialogo e i diritti umani, deve agire con decisione se vuole mantenere la sua credibilità. Gli stessi standard applicati ad altre crisi nell’area OSCE dovrebbero essere applicati in questo caso.
Per i detenuti stessi, il tempo è una questione di sopravvivenza, non di simbolismo. E per la comunità internazionale il silenzio non è neutralità, è complicità.
Chi sono i prigionieri armeni detenuti illegalmente in Azerbaigian?
Dei 23 prigionieri armeni che languono nelle carceri azere, 8 sono membri della leadership politico-militare di Artsakh, 6 sono civili catturati e 9 sono prigionieri di guerra armeni.
L’Azerbaigian, pur presentando a queste persone una serie di accuse gravi e assurde, le sta cinicamente manipolando collegando il loro destino alle concessioni politiche che le autorità azere chiedono alla Repubblica d’Armenia nell’ambito dei negoziati di pace. Fondamentalmente, questi prigionieri sono ostaggi, utilizzati da Baku per raggiungere l’uno o l’altro obiettivo.
Prigionieri politici
Davit Babayan è un politico e statista armeno, scienziato politico con un dottorato in Storia. È stato ministro degli Affari esteri della Repubblica di Artsakh/Nagorno-Karabakh dal 2021 al 2023 ed è professore associato. Nato il 5 aprile 1973 a Stepanakert, nella regione autonoma del Nagorno-Karabakh (ex parte dell’Unione Sovietica), è il presidente fondatore del Partito Conservatore dell’Artsakh e ha il rango diplomatico di Ambasciatore straordinario e plenipotenziario. È stato preso in ostaggio il 28 settembre 2023 dalle autorità azere.
David Ishkhanyan è un politico e statista, presidente dell’Assemblea nazionale della Repubblica di Artsakh dall’agosto 2023, un mese prima dell’aggressione azera.
David Ishkhanyan è nato il 27 dicembre 1968 nel villaggio di Ashan, nella regione di Martuni dell’Oblast’ autonoma del Nagorno-Karabakh (URSS). In precedenza ha ricoperto la carica di deputato del Soviet Supremo nella prima convocazione della Repubblica del Nagorno-Karabakh. Nel 2015, David Ishkhanyan è stato eletto deputato all’Assemblea nazionale della Repubblica del Nagorno-Karabakh. Ishkhanyan è membro dell’Ufficio di presidenza del partito politico Federazione Rivoluzionaria Armena “Dashnaktsutyun”.
Il 3 ottobre 2023, Davit Ishkhanyan è stato rapito dalle truppe azere a Stepanakert e portato a Baku.
Arkady Ghukasyan è un politico e statista armeno. Arkady Ghukasyan è il secondo presidente della Repubblica di Artsakh (1997-2007).
Arkady Ghukasyan è nato il 22 giugno 1957 a Stepanakert, nella regione autonoma del Nagorno-Karabakh (URSS). È stato ministro degli Affari esteri della Repubblica del Nagorno-Karabakh, ex ambasciatore incaricato delle missioni speciali del Presidente della Repubblica d’Armenia.
Il 3 ottobre 2023, Arkady Ghukasyan è stato rapito dalle forze azere a Stepanakert e portato a Baku.
Arayik Harutyunyan è un politico e statista armeno, ex presidente (2020-2023) della Repubblica di Artsakh/Nagorno Karabakh.
Arayik Harutyunyan è nato il 14 dicembre 1973 a Stepanakert, nella regione autonoma del Nagorno-Karabakh (Unione Sovietica). È un ex ministro di Stato della Repubblica di Artsakh (2017-2020), ex membro dell’Assemblea nazionale della Repubblica di Artsakh, presidente del partito “Azat Hayrenik” e ha conseguito un dottorato in Scienze tecniche.
Arayik Harutyunyan è stato arrestato a Stepanakert e trasferito a Baku il 3 ottobre 2023 dalle forze azerbaigiane.
David Manukyan è un ufficiale militare armeno con il grado di Maggiore Generale.
David Manukyan è nato il 15 ottobre 1971 a Jermuk (RSS armena). Ha ricoperto diversi incarichi militari nelle Forze armate della Repubblica d’Armenia e nell’Esercito di difesa della Repubblica di Artsakh (Nagorno-Karabakh) (1992-2022). Come primo vicecomandante dell’esercito di difesa dell’Artsakh, è andato in pensione nel 2022.
Lyova (Levon) Mnatsakanyan è un ufficiale militare armeno, ex comandante-ministro della Difesa della Repubblica di Artsakh (2015-2018) e tenente generale.
Levon Mnatsakanyan è nato il 14 settembre 1965 a Stepanakert, nella regione autonoma del Nagorno-Karabakh (Unione Sovietica). Comandante dell’esercito di difesa e primo vice capo di Stato maggiore.
Levon Mnatsakanyan è stato arrestato dalle forze azere il 29 settembre 2023 mentre entrava in Armenia con altri civili dell’Artsakh al posto di blocco illegale sul ponte di Hakari, istituito in seguito al blocco illegale del corridoio di Berdzor (Latchine).
Bako Sahakyan è un politico e statista armeno. È il terzo e più longevo Presidente della Repubblica di Artsakh, avendo ricoperto questa carica dal luglio 2007 al maggio 2020. Ha il grado di maggior generale delle Forze armate armene. Bako Sahakyan è nato il 30 agosto 1960 a Stepanakert, nell’Oblast’ autonoma del Nagorno-Karabakh (NKAO, URSS). È l’ex ministro degli Affari interni della Repubblica di Artsakh ed ex direttore del Servizio di sicurezza nazionale della Repubblica di Artsakh.
Bako Sahakyan è stato rapito a Stepanakert e trasportato a Baku dalle truppe azere il 3 ottobre 2023.
Ruben Vardanyan è un uomo d’affari, filantropo, personaggio pubblico e politico armeno. È nato il 25 maggio 1968 a Yerevan, nella RSS armena (Unione Sovietica). Vardanyan è stato Ministro di Stato (Primo Ministro) della Repubblica di Artsakh dal 4 novembre 2022 al 27 settembre 2023. Ruben Vardanyan è cofondatore dell’iniziativa umanitaria Aurora.
Ruben Vardanyan è stato rapito dalle autorità azere il 27 settembre 2023 mentre entrava in Armenia con altri civili dell’Artsakh al posto di blocco illegale sul ponte Hakari, istituito in seguito al blocco illegale del corridoio di Berdzor (Latchine) da parte dell’Azerbaigian.
Detenuti civili
Madat Badayan
Nato il 15 settembre 1952.
Il pastore 71enne è scomparso dopo un attacco il 19 settembre 2023. Il 2 novembre 2023, Baku ha annunciato il suo arresto.
Rashid Beglaryan
Nato il 2 novembre 1962.
Arrestato nel 2023. Il 1° agosto, durante il blocco azero dell’Artsakh, mentre passeggiava nel villaggio di Aghavno, passato un anno prima sotto il controllo azero.
Il 12 luglio 2024, nel corso di un processo-farsa presso il tribunale militare di Baku, Beglaryan è stato riconosciuto colpevole di crimini di guerra per la sua partecipazione alla prima guerra dell’Artsakh all’inizio degli anni ’90 e condannato a 15 anni di carcere.
David Davtyan
Nato il 5 febbraio 1993.
L’operatore umanitario è stato rapito (insieme al suo collaboratore Gevorg Sujyan) nel 2020. L’11 novembre (dopo l’annuncio del cessate il fuoco trilaterale del 9 novembre) sulla strada Berdzor-Shushi in Artsakh.
Il 28 luglio 2021, Davtyan e Sujyan sono stati riconosciuti colpevoli di spionaggio e condannati a 15 anni di reclusione in un processo farsa presso il Tribunale per i crimini gravi di Baku.
Vicken Euljekjian
Nato il 12 luglio 1979.
Il 10 novembre 2020, poche ore dopo l’entrata in vigore dell’accordo di cessate il fuoco del 2020, Eolchekjian, cittadino armeno di origine libanese, è stato rapito a Shushi, in Artsakh, insieme alla sua fidanzata di origine armena libanese, Maral Najarian, che viaggiava con lui.
Il 14 giugno 2021, in un processo farsa presso il tribunale distrettuale di Yasamal, Eolchekjian è stato riconosciuto colpevole di terrorismo e mercenarismo e condannato a 20 anni di reclusione.
Gevorg Sujyan
Nato il 21 gennaio 1989.
L’operatore umanitario è stato rapito (insieme al suo collaboratore David Davtyan) l’11 novembre 2020 (dopo l’annuncio del cessate il fuoco trilaterale del 9 novembre) sulla strada Berdzor-Shushi in Artsakh.
Il 28 luglio 2021, in un processo farsa presso il Tribunale per i reati gravi di Baku, Sujyan e Davtyan sono stati riconosciuti colpevoli di spionaggio e condannati a 15 anni di carcere.
Vagif Khachatryan
Né le 28 octobre 1955.
Vagif Khachatryan a été évacué de l’Artsakh par le Comité international de la Croix-Rouge pour recevoir un traitement médical d’urgence en Arménie lorsque des gardes-frontières azerbaïdjanais l’ont enlevé au poste de contrôle du corridor de Lachin le 29 juillet 2023.
Son procès officiel a eu lieu le 13 octobre 2023 devant le tribunal du district de Yasamal, présidé par le juge Jamal Ramazanov du tribunal militaire de Bakou, où il a été accusé sans fondement d’avoir commis un « génocide » dans le village de Meshali, dans le district de Khojaly, pendant la première guerre de l’Artsakh dans les années 1990. Le 7 novembre, il a été condamné à 15 ans d’emprisonnement. L’appel interjeté par la suite a été rejeté.
Prigionieri di guerra
David Alaverdyan
Età : 36 anni
Ora dell’arresto : settembre 2023
Luogo dell’arresto : Artsakh
Levon Balayan
Età: 46 anni
Ora dell’arresto: settembre 2023 Luogo dell’arresto: Artsakh
Vasily Beglaryan
Età: 31 anni
Ora dell’arresto: settembre 2023 Luogo dell’arresto: Artsakh
Eric Ghazaryan
Età: 39 anni
Data dell’arresto: Settembre 2023
Luogo di arresto: Artsakh
Alesha Khosrovyan
Età: 56 anni
Ora dell’arresto: 3 ottobre 2020
Luogo dell’arresto: Artsakh
Il suo processo farsa (e quello di Ludvig Mkrtchyan) si è svolto nel giugno 2021 presso l’edificio amministrativo del tribunale distrettuale di Yasamal. Khosrovyan è stato riconosciuto colpevole di aver torturato gli ostaggi azeri catturati durante la prima guerra dell’Artsakh negli anni ’90 e condannato a 20 anni di carcere il 2 agosto 2021.
Garik Martirosyan
Età: 52 anni
Al momento dell’arresto: settembre 2023.
Luogo dell’arresto: Artsakh
Ludwig Mkrtchyan
Età: 54 anni
Al momento dell’arresto, il 20 ottobre 2020.
Luogo dell’arresto: Artsakh
Il suo processo farsa (e quello di Alesha Hsoroyan) si è svolto nel giugno 2021 presso l’edificio amministrativo del tribunale distrettuale di Yasamal. Mkrtchyan è stato riconosciuto colpevole di aver torturato gli ostaggi azeri presi durante la prima guerra dell’Artsakh negli anni ’90 e dovrà essere condannato nel 2021. Il 2 agosto è stato condannato a 20 anni di carcere.
Melikset Pashayan
Età: 53 anni
Al momento dell’arresto: Settembre 2023.
Luogo dell’arresto: Artsakh
Gurgen Stepanyan
Età: 37 anni
Al momento dell’arresto: settembre 2023.
Luogo dell’arresto: Artsakh
Un problema giuridico e politico al centro dell’attenzione
L’appello va oltre il destino dei singoli detenuti e si inserisce in una critica più ampia alla situazione dei diritti civili in Azerbaigian. Il Paese, sotto la guida del presidente Ilham Aliyev dal 2003, è da anni al centro di denunce per la repressione del dissenso, il controllo dei media indipendenti e l’utilizzo della giustizia come strumento politico.
Nonostante ciò, Baku continua a presentarsi come un partner internazionale affidabile, firmatario di numerosi impegni multilaterali, tra cui quelli dell’OSCE, che impongono standard precisi in materia di diritti umani. Tuttavia, secondo i promotori della petizione, il trattamento riservato ai detenuti armeni — in particolare a quelli originari del Nagorno-Karabakh — contraddice apertamente questi obblighi.
Preoccupa soprattutto il carattere etnicamente motivato di alcune misure, considerate parte di una strategia di discriminazione sistematica che mina ogni prospettiva di riconciliazione post-bellica.
Fonte principale:
© ArmActu18/04/2025
