Հայաստանի տարածքում հայ գործարարների հարկումն ադրբեջանցիների կողմից լրացուցիչ խոչընդոտ է բիզնեսի զարգացման համար, ընդ որում ոչ միայն հայ գործարարների, այլև բեռնափոխադրում իրականացնող միջազգային ընկերությունների համար։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցի ժամանակ այս մասին ասաց Աուդիտորների պալատի նախագահ Նաիրի Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Գորիս-Կապան ճանապարհահատվածում ադրբեջանցիների կողմից մաքսատուրքի գանձմանը։
Նաիրի Սարգսյանը նշում է, որ ռիսկերը կապված են ոչ միայն ադրբեջանցիների կողմից մաքսատուրքերի գանձման հետ, այլև հետագայում ապրանքների ինքնարժեքի բարձրացման հետ, ինչն էլ կհանգեցնի գնաճի։
«Կան նաև ավելի լուրջ խնդիրներ։ Քաղաքական կամ որևէ այլ կոնֆլիկտի դեպքում Ադրբեջանը կարող է կիրառել ցանկացած «զենք» բեռնափոխադրողների նկատմամբ։ Ամենաթեթև վնասը, որ կարող է հասցնել, դա այն է, որ արգելված ապրանք տեղադրեն բեռնախցիկների մեջ, այնուհետև բացահայտեն դա ու վարորդին ձերբակալեն, իսկ բեռնատար մեքենայի ամբողջ տարողությունն էլ պետականացնեն»,-նշեց Նաիրի Սարգսյանը։
Վերջինս նկատում է՝ վտանգի գոտում է հայտնված ոչ միայն Հայաստանը, այլև այն բեռնափոխադրողները, որոնք Հայաստանն օգտագործում են որպես տարանցիկ տարածաշրջան։ Նաիրի Սարգսյանը կարծում է, որ որևէ մեկն այդ ռիսկին չի գնա և Հայաստանը չի դիտարկի որպես տարանցիկ երկիր։
Հարցին, թե գործարար համայնքն այս ամենին ինչպես է վերաբերում, Նաիրի Սարգսյանը նշեց, որ վերաբերմունքը, բնականաբար, բացասական է։ Կան բազմաթիվ բողոքներ։
«Երբ զրուցում եմ օրինակ խոշորագույն փոխադրող ընկերությունների մեկի հետ, նրանք գտնում են, որ իրենց բիզնեսի փակմանը լուրջ վտանգ է սպառնում, որովհետև անընդհատ խնդիրներ են առաջանում։ Շատ դեպքերում գնային վերանայումներ են իրականացվում։ Այս ամենը հանգեցնում է փոխադրող ընկերությունների մոտ վնասների»,-նշեց Նաիրի Սարգսյանը։
Հարցին՝ արդյոք հնարավո՞ր է, որ Ադրբեջանն ընդհանրապես բոլոր բեռնափոխադրողների համար փակի Գորիս-Կապան ճանապարհը, Նաիրի Սարգսյանը նշեց՝ ռիսկեր կան, քանի որ եթե ՀՀ-ն ամենաբարձր մակարդակով ընդունում է, որ դրանք Ադրբեջանի տարածքներն են, ապա Ադրբեջանը կարող է արգելել, ինչպես հայկական կողմն է արգելում մեր երկիրը որպես տարանցիկ ճանապարհ դիտարկել օրինակ Ադրբեջանի և Նախիջևանի կապն ապահովելու համար։
«Եթե ՀՀ-ն ընդունում է այդ ճանապարհները որպես Ադրբեջանի սուվերեն տարածքի մաս, Ադրբեջանը կարող է ուղղակի արգելի այդ տարածքով անցումը։ Յուրաքանչյուր րոպե դա կարող է լինել»,-ասաց Նաիրի Սարգսյանը։
Հարցին՝ արդյոք կա ֆիքսված մաքսատուրք, Նաիրի Սարգսյանն ասաց, որ մաքսատուրքերն օրենքով սահմանվող վճարներ են, և դրանք որոշակի ժամանակահատվածի դրությամբ կարող են հաստատուն լինել։
Նաիրի Սարգսյանը, սակայն, չի բացառում, որ թշնամի երկրում կարող են արտահերթ նիստ հրավիրել, մաքսային օրենսդրության մեջ փոփոխություններ իրականացնեն և կոնկրետ Գորիս-Կապան ճանապարհահատվածի մասով և՛ ճանապարհային վճարները, և՛ մաքսատուրքերը, և՛ այլ վճարներն ավելացնեն։
«Որոշակի ժամանակահատված հաստատուն է լինելու, բայց հենց Ադրբեջանը Հայաստանին վնասելու նպատակ ունենա, մաքսատուրքն աստղաբաշխական չափի կարող է հասցնել»,-հավելեց Նաիրի Սարգսյանը։
Հարցին՝ գործարար համայնքը ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի հետ հանդիպել և քննարկե՞լ է այս հարցը, Նաիրի Սարգսյանն ասաց, որ Էկոնոմիկայի և Ֆինանսների նախարարների հետ պարբերաբար գործարար համայնքի տարբեր ներկայացուցիչներ հանդիպումներ ունենում են, բայց դրանք ընդամենը հանդիպումների մակարդակ են։
«Դրանց կարող ենք լուրջ չվերաբերվել, որովհետև շատ դեպքերում գործարարներին լսում, լսում են և ասելիք չեն ունենում։ Ասում են՝ այո, դուք ճիշտ եք ու ամեն ինչ այդքանով ավարտվում է»,-հավելեց Նաիրի Սարգսյանը։
Աղբյուր` Փաստինֆո
