«Իրանը չի հանդուրժի Հայաստանի հետ սահմանի փակումը». այս միտքը հուլիսի 18-ին Իրանի գերագույն հոգևոր առաջնորդ այաթոլա Ալի Խամենեին արտահայտել է ե՛ւ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի, ե՛ւ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի հետ հանդիպումների ժամանակ:
ՍԴ աշխատակազմի նախկին ղեկավար Էդգար Ղազարյանը սա համարում է ամենավտանգավոր հայտարարությունը, որը հայ իրականության մեջ ընկալվեց որպես ձեռքբերում:
«Իրան- Հայաստան սահմանի հարցը միջազգային հարաբերությունների օրակարգում է,-ասում է Ղազարյանը,- իսկ առհասարակ, ինչու՞ պետք է դրա մասին խոսվեր, ինչու՞ պետք է մտածել, որ Իրանը Հայաստանի հետ պետք է սահման չունենա: Ասողը պատահական մարդ չէ, շատ կարեւոր մարդ է, ու եթե նրա օրակարգում հայտնվել է այդ հարցը, նշանակում է ՝ այն գոյություն ունի»:
Այս պահին Սյունիքն ամբողջությամբ կորցնելու վտանգի առաջ ենք կանգնած՝ համոզված է Էդգար Ղազարյանը: Եւ եթե Իրանը դեմ է սահմանի փակմանը, չի նշանակում, որ այդպես չի լինի:
«Ադրբեջանն Իրանին կարող է ասել՝ եթե ամբողջ Սյունիքն ու Վայոց Ձորն անցնեն մեր վերահսկողության տակ, ձեզ համար ինչ տարբերություն՝ սահմանը Երասխից, թե Մեղրիից է սկսվում, կկնքենք միջազգային համաձայնագիր, որ առանց մաքսի, տուրքի ու վերահսկողության, ձեր մեքենաներն ու քաղաքացիները կարող են անցնել այնպես, ինչպես մինչեւ հիմա են անցել»:
Այս գործընթացներին զուգահեռ ՝ իշխանությունը շարունակում է թուլացնել բանակը՝ հատկապես հարավային շրջանում: ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանն էլ հայտարարեց, որ Արցախից դուրս են բերվում հայկական զինված ստորաբաժանումները:
«Այսինքն՝ անպաշտպան են դարձնում ամբողջ Արցախն ու Սյունիքը, իսկ Ադրբեջանը համալրում է ռազմական պաշարները, – նկատում է Ղազարյնաը,- Ալիեւը հատուկ նշանակության զորամիավորումների թիվն ավելացնում է 2.5 անգամ: Իսկ դրանք տեղակայված են Արցախի եւ Հայաստանի հետ սահմանին: Միեւնույն ժամանակ, Փաշինյանն իր հեռավար ասսուլիսի ժամանակ հայտարարում է, որ Արդբեջանը նոր պատերազմի լեգիտիմ հիմքեր է ստեղծում»:
Հենց այս համադրությունն ու միջազգային գործընթացները ցույց են տալիս, որ Սյունիքը կորցնելու վտանգը չափազանցություն չէ, եւ հարցը վաղուց դուրս է եկել փորձագիտական շրջանակների քննարկման տիրույթից ու հասել է Իրան-Թուրքիա-Ռուսաստան որոշումների կայացման հարթակ: