Սեպտեմբերի 4-11-ը Երեւանում անցկացվեցին Սարոյանական օրեր՝ «Վիլյամ Սարոյան» հիմնադրամի նախաձեռնությամբ, որը եզրափակվեց ՀՀ ԳԱԱ արվեստի ինստիտուտի թատրոնի բաժնի ավագ գիտաշխատող, արվեստագիտության թեկնածու, դոցենտԱնուշ Ասլիբեկյանի «Վիլյամ Սարոյանի դրամատուրգիայի բնույթը եւ հայ բեմը» («Գիտություն» հրատ., Երեւան, 2025, 246 էջ) գիտական մենագրության շնորհանդեսով:
Գիրքը մեծանուն գրող Վիլյամ Սարոյանի դրամատուրգիական առանձնահատկություններին եւ դրանց բեմականության հարցերին նվիրված տեսական թատերագիտական ամբողջական անդրադարձ է: Հեղինակը ներկայացրել է նաեւ հայ թատրոնում Սարոյանի պիեսների բեմադրությունների պատմությունը՝ ԱՄՆ-ում գրողին մրցանակներ ու համբավ բերած երկու՝ «Իմ սիրտը լեռներում է» եւ «Ձեր կյանքի ժամանակը» պիեսների առաջնախաղերից մինչեւ Սարոյանի ստեղծագործությունների՝ հայ բեմում եղած բեմադրություններ: Կազմել է նաեւ սարոյանական բեմադրությունների առաջին տարեգրությունը՝ սկսած 1961 թ. Սունդուկյանի անվան թատրոնի Վարդան Աճեմյանի «Իմ սիրտը լեռներում է» պիեսի լեգենդար բեմադրությունից մինչեւ մեր օրերը:
Գրքում առկա են արխիվային եւ արդի թատրոնում եղած բեմադրությունների լուսանկարներ: Հեղինակն օգտվել է հայ, ռուս, ամերիկյան եւ եվրոպական տեսական գրականությունից: Հենվել է նաեւ արդի թատրոնում իր տեսած բեմադրությունների թատերագիտական սեփական վերլուծությունների, բեմադրիչների հետ զրույցների եւ մամուլում եղած հարուստ նյութի վրա: Տեսական եւ պատմական նյութից զատ, թատերագետն ուղղորդում է բեմադրիչներին՝ հուշելով գրողի՝ պակաս բեմական թվացող պիեսների բեմադրական բանալիներ: Ինչպես նաեւ գրքի գլուխներից մեկում ճշտվում են սարոյանագիական գրականությամ մեջ շրջանառվող վրիպումներն ու անճշտությունները:
Գիրքը հրատարակության է երաշխավորել ՀՀ ԳԱԱ արվեստի ինստիտուտի գիտական խորհրդի կողմից: Գիտական խմբագիրը ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ Հենրիկ Հովհաննիսյանն է: Գիրքը հրատարակվել է «Վիլյամ Սարոյան» հիմնադրամի (Սան Ֆրանցիսկո) ֆինանսավորմամբ (նախագահ՝ Սքոթ Սեդրակյան):
Ա. Բ.