Անցնող շաբաթվա ամենաուշագրավ իրադարձություններից մեկը եթե «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի խայտառակված նիստն էր, ապա մյուսը, անկասկած, Նիկոլ Փաշինյանի ասուլիսի բոյկոտումն էր հայկական մամուլի մեծամասնության կողմից։
Առաջինը անշուշտ կայացավ, բայց ինչպես ասում է ժողովուրդը՝ վա՜յ այդ կայանալուն։ Հիմնադրամի հիմնադիր հայրերն ու նրանց հաջորդները, նկատի ունեմ Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետությունների նախագահները, ընդամենը մեկ բացառությամբ, իրենց բացակայությամբ լռելյայն մերժեցին մասնակցել նիստին, այդպիսով, փաստորեն, Հիմնադրամը խզելով, հուսանք՝ ժամանակավորապես, իր պետական շարունակականության ընթացքից։ Նրանց մասնակցությունը, այլապես, պիտի դիտարկվեր իբրեւ մեղսակցություն Հիմնադրամի վարկաբեկմանը, որի գլխավոր հեղինակը տարիների ընթացքում եղել եւ մնում է միեւնույն անձը, գործող վարչապետը։ Հիմնադրման առաջին օրվանից, այսինքն նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի ու երջանկահիշատակ Վազգեն Ա կաթողիկոսի օրերից, հիմնադրամի հոգաբարձուները ջանացել են անխախտ պահել հաշվետվողականության սկզբունքը, որը 44-օրյա պատերազմի ընթացքում, երբ Հիմնադրամում կուտակվել էր նվիրատվությունների աննախադեպ՝ շուրջ 170 մլն դոլարի գումար, ամենակոպիտ կերպով խախտվեց նույն անձի կողմից, եւ մարդիկ չիմացան, այդ թվում մեր՝ Թեքեյան մշակութային միության Կենտրոնական վարչությունը, թե ինչպես ծախսվեցին իրենց նվիրաբերած գումարները։ Ավելին՝ նույնիսկ հաշվի չառնվեց նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի առաջարկը՝ վերցված գումարը որպես պետական պարտք ձեւակերպելու վերաբերյալ՝ հետագայում այն Հիմնադրամին վերադարձնելու պայմանով։
Չմասնակցելով 31-րդ նիստին, նախկին նախագահները ոչ միան զերծ մնացին մեղսակցությունից, այլեւ փաստորեն թողեցին, որ Նիկոլը ինքը անի այն՝ ինչ ուզում է, Ջիվանու խոսքերի հանգույն՝ «ինքդ չալե, ինքդ պարե»…
Այդ «պարին» մերժեցին առաջին դեմքերով մասնակցել Հիմնադրամի հոգաբարձության անդամ նաեւ հոգեւոր հայրերը՝ Հայ եկեղեցու, հայ կաթողիկեների ու հայ ավետարանչականների առաջին դեմքերը, ինչպես նաեւ Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության, Ամերիկայի հայկական համագումարի եւ այլ կազմակերպությունների ղեկավարները, նախընտրելով, ընթացիկ արտահայտությամբ, «ցածր նշաձողը», որպեսզի, կարծում եմ, գեթ վերջնականապես չփլուզվի համահայկականության հազվագյուտ խորհրդանշաններից մեկը։
Տակավին չխոսելով հիմնադիր կուսակցությունների նիստից իսպառ բացակայության մասին, ոմանց աչքից չվրիպեց, ինչպես նկատել էր ՀՀ պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը, ՌԱԿ-ի անունով հանդես եկող մի խմբակ, մի ֆեյք, որը, ինչպես նախկին իշխանության օրոք, այս անգամ էլ պարահրապարակ էր դուրս եկել՝ իրեն պատվիրված պարը պարելու, արժանանալով մեկուսացումից սրթսրթացող Նիկոլի երախտագետ ծափահարություններին։
Նիստի ընթացքում Նիկոլը չմոռացավ նաեւ, Լաֆոնտենի հայտնի առակի հերոսի՝ դունչը խաղողին չհասած աղվեսի պես, հայտարարել ու բողոքել, որ անցնող 29 տարիների ընթացքում Հիմնադրամը կարողացել է հանգանակել ընդամենը 490 միլիոն դոլար՝ ներառյալ վերջին պատերազմին հավաքվածը։ Իսկապես փոքր գումար, եթե այն համեմատենք սփյուռք ունեցող այլ երկրների հետ, ինչպիսին են Հունաստանը, Լեհաստանը եւ այլ պետություններ, դեռ չհիշելով Իսրայելը։ Դա ցավալի, նույնիսկ ամոթալի արդյունք է, որի համար ես քննադատել եւ լուծումներ եմ առաջարկել ՀՀ նախորդ իշխանություններին։
Սակայն, ով՝ ով, Նիկոլը այդ մասին խոսելու ո՛չ բարոյական եւ ո՛չ էլ, հատկապես, նյութական իրավունքը չունի։ Նա ոչ միայն ոչինչ չի արել հանգանակության գործի արդիականացման, կատարելագործման եւ արդյունավետության բարձրացման համար, այլեւ, սկսած իր լրագրային գործունեության ժամանակներից, հարվածել, վարկաբեկել ու հեղինակազրկել Հիմնադրամը, կազմակերպիչներին ու հովանավորներին։ Դեռ չհաշված նրա իշխանության ժամանակաշրջանը, երբ նա էն գլխից թույլ տվեց յուր տիկնոջը Հիմնադրամին մրցակից «Իմ քայլը» եւ այլ ֆոնդեր ստեղծել, անձնակա՛ն ֆոնդեր, որոնց համար այդ տիկինն այս օրերին անգամ շարունակում է դեպի հարուստ գաղութներ իր «վուայաժները», ինչպիսին եղավ անցնող շաբաթվա ընթացքում, նրա այցը Նիցցա, ուղեկցությամբ թուրքական գործակալ Սամսոն Էօզարարատի, որը պառակտիչն է տեղի սակավաթիվ, բայց հարուստ գաղութի։ Անձնական այդ ֆոնդերը, հայկական շուկայական արտահայտությամբ ասած՝ Հիմնադրամի գործին խփելու համար են ստեղծվել։ Հետեւաբար Նիկոլի արցունքները ավելի՛ կեղծ են՝ քան կոկորդիլոսինը։
Ավելի ճիշտ եւ ավելի օգտակար բան արած կլինի Նիկոլ Փաշինյանը, եթե գիտակցի եւ լաց լինի իր մեկուսացվածության վրա, որը, փաստորեն, մեկուսացման է տանում մեր երկիրն ու ժողովրդին։
Մեկուսացման երկրորդ ապացույցը հայկական մամուլի, Հայաստան թե Սփյուռք, բոյկոտաժն էր վարչապետի անցնող շաբաթ կազմակերպած ասուլիսի, որն արդարորեն ստացել է ինքնասուլիս անունը։ Բոյկոտին միացած շուրջ 65 լրատվամիջոցների ցանկում կան ոչ միայն ընդդիմադիր կեցվածք ունեցող, այլեւ՝ ընդհանրապես լոյալ եւ նույնիսկ նրան աջակից լրատվամիջոցներ։ Մամուլի գործիչների նման կեցվածք, որքան ես եմ հիշում, անցնող 30 տարիներին միայն մեկ անգամ է տեղի ունեցել, այն էլ, ճակատագրի ի՜նչ հեգնանք, 2008-ի մարտի 1-ին՝ նույնինքն Նիկոլի հրահրած խռովություններից հետո, երբ երկրում հաստատվել էր արտակարգ դրություն ու գրաքննություն, որի պայմաններում մեր թերթերի մեծ մասը նախընտրեց չաշխատել կամ դատարկ սյունակներով լույս տեսնել։
Այս երկրորդ բոյկոտը, արդեն միջազգային առումով, շատ բան է ասում դեռեւս գործող, պաշտոնից աներեսաբար չհրաժարվող վարչապետի մեկուսացման մասին, ինչը իսկապես արժանի է անկեղծ արցունքների, ոչ թե իր, այլ՝ մեր պետության ու ժողովրդի համար։
ՀԱԿՈԲ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ