Այս շաբաթ իր վերջին օրերն ապրող յոթերորդ գումարման Ազգային ժողովն արտահերթ նիստով արագ-արագ ընդունում էր օրենքներ, կարծես վախենալով, որ այդ օրենքները չեն ընդունվի նոր գումարման խորհրդարանում: Որ նոր խորհրդարանն, իրոք, դառնալու է մշտական բանավեճերի եւ դիմակայության հարթակՙ դրանում ոչ ոք չի կասկածում, սակայն հետաքրքական է, թե հատկապես որ օրենքներն է առաջնահերթ համարել հիմա եւ ապագայում էլ կառավարող իմքայլական կորպուսը, որն ակնհայտորեն էլի արտահերթ նիստ(եր) է ունենալու, քանի որ ԱԺ հանձնաժողովներն իրենց արտահերթ նիստերում նոր օրինագծերի են հավանություն տվել: Մանավանդՙ խորհրդարան անցած նոր ընդդիմությանՙ ընտրարդյունքը ՍԴ-ում վիճարկելու ցանկության ֆոնին հին Ազգային ժողովն առայժմ կարող է հույսը կտրել ամռան շոգին չաշխատելուց:
Դիտարկենք քննարկվող նախագծերից երկուսըՙ զուտ հնչեղության գործոնից ելնելով:
ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավորներ Գեւորգ Պապոյանի , Արտակ Մանուկյանի հեղինակած «Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման մասին» օրենքի փոփոխություններով (առաջին ընթերցում անցած, ապա նաեւ հանձնաժողովի նիստով երկրորդ ընթերցման համար դրական եզրակացությամբ) նվազեցվելու են անհատ ձեռնարկատերերի եւ նոտարների համար սահմանված դրոշմանիշային վճարի տարեկան չափերը: Գործող կարգավորմամբ, մինչեւ 1,2 մլն դրամ հաշվարկման բազայի դեպքում, տարեկան վճարի չափը կազմում է 18 000 դրամ, իսկ նախագծով առաջարկվում է 18 000 դրամ վճարել մինչեւ 2,4 մլն հաշվարկման բազայի դեպքում, 2,4-6 մլն դրամ հաշվարկման բազայի դեպքում առաջարկվում է սահմանել 24 000, 6-12 մլն դրամ հաշվարկման բազայի դեպքումՙ 102 000 դրամ:12 մլն դրամ եւ ավելի հաշվարկման բազայի գումարի դեպքում նախատեսված 180 000 դրամի փոխարենՙ կսահմանվի 120 000 դրամ: Այսպիսովՙ նվազեցնելով անհատ ձեռնարկատերերի եւ նոտարների համար դրոշմանիշային վճարի սահմանված տարեկան գումարի չափերըՙ պարտավորությունները մեղմացվում եւ, միաժամանակ, ավելի ճկուն են դարձնում զինվորների ապահովագրության հիմնադրամ մուծումների մեխանիզմը, որը տնտեսավարողներին թույլ չի տա ստվերային գործունեության հակվել, իսկ զինվորների ապահովագրման հիմնադրամը կանխատեսելի չափերով կհամալրվի ֆինանսներով: Նախաձեռնության հեղինակների խոսքովՙ այս փոփոխություններով կթեթեւանա 33 հազարից ավելի անհատ ձեռնարկատերերի ֆինանսական բեռը: Սաՙ լավ լուր, «երկու լուր, մեկը լավ, մեկը ՙ վատ» խորագրով:
Վատի մասով. խորհրդարանի մեծամասնությունը ներկայացնող մի խումբ պատգամավորների նախաձեռնությունըՙ այնպես փոփոխել քաղաքացիական օրենսգիրքը, որ ապօրինի շինությունների կառուցումն այլեւս հնարավոր չլինիՙ դեռ դիմադրության է արժանանում հենց իշխող իմբակցության շրջանում, այդ փոփոխությունների նախագիծն առաջին ընթերցում չանցավ, չնայած նախաձեռնության հեղինակները դեռ չեն հրաժարվում իրենց գաղափարից, որպեսզի տնտեսվարող սուբյեկտներն ու ֆիզիկական անձինք, առաջվա պես, առանց շինթույլտվության կառուցապատում չանեն ու հետո դիմեն համայնքի ղեկավարին` ինքնակամ կառույցներն օրինականացնելու խնդրանքով: Դա տեղի էր ունենում այն պատճառով, որ ինքնակամ շինությունների օրինականացումն ավելի արագ եւ մատչելի էր կատարվում, քան օրինական կարգով շինարարության թույլտվություն ստանալը: Նախաձեռնությամբՙ դա այլեւս հնարավոր պիտի չլիներ, իսկ այդպիսի փաստի առկայության դեպքում էլՙ համայնքի ղեկավարությանն իրավունք էր վերապահվելու ապամոնտաժել ինքնակամ կառույցները` առանց վարչական վարույթ իրականացնելու, ապամոնտաժման ծախսերն ամբողջությամբ դնելով կառուցապատողի վրա:
Հետաքրքրական է, որ կառավարությունն էլ չխրախուսեց այսՙ իմքայլական մի քանի պատգամավորների նախաձեռնությունը, ի դեմս կադաստրի կոմիտեի ներկայացուցչի, անհստակ համարելով առաջարկվող կարգավորումները: Այս նախաձեռնությունը դեռ անհրաժեշտ քվեներ չհավաքեց խորհրդարանումՙ հետագայում նոր անդրադարձի ուղերձով: Երեւում էՙ ապօրինի կառույցների տերերի շատ շահեր նաեւ այս կառավարության եւ խորհրդարանի պատգամավորների հետ են խաչվում, իսկ բոլոր թաղամասերում հավանաբար ոչ բոլոր մայթերն ու համայնքային տարածքներն են զավթված, դեռ զավթելու բան կա, դեռ կան փողոցներ, որտեղ հետիոտներն ու մեքենաները նույն բանուկ մասով չեն երթեւեկում, այլ կա մայթ հասկացություն: Բա դրանք չզավթված մնա՞ն:
Այս կարգի խորհրդարանական եռուզեռը երեւում է դեռ կշարւոնակվի, քանի որ նոր խորհրդարանի լիազորությունների ստանձնման ամսաթիվը դեռ տեսանելի չէ:Ըստ օրենքի, եթե որեւէ այլ զարգացում տեղի չի ունենում, նորընտիր խորհրդարանի նիստը հուլիսի 5-ին արդեն պիտի տեղի ունեանար, բայց «Հայաստան» եւ «Պատիվ ունեմ» դաշինքները քանի որ որոշել են դիմել Սահմանադրական դատարանՙ ԱԺ ընտրությունների արդյունքները վիճարկելու, ապա այդ դիմումի ՙ ՍԴ ընդունելու եւ քննարկելու ժամկետները եթե գումարենք, կստացվի, որ նոր խորհրդարանի առաջին (վարչապետի ավտոմատ նշանակման) նիստը կարող է նվազագույնը հուլիսի վերջ տեղափոխվել: Տեսականորեն չի բացառվոււմ ընտրության արդյունքի չեղարկումըՙ ընտրությունների երկրորդ փուլի անցկացման հեռանկարով: Բայց բոլորն էլ հասկանում են, որ գործնականում դա տեղի չի ունենա, այդ դեպքում անհասկանալի է, թե ինչ է տալու մեր երկրին այս ձգձգումը, եթե, իհարկե, արտաքին պատվիրատուներ չկանՙ ինչ-որ անցանկալի գործընթացներից հայերիս հայացքը շեղելու համար ներքին գործընթացները տաք պահելու:
