ԳՈՀԱՐ ԲՈՏՈՅԱՆ, Մոսկվայում «Ազգ»-ի հատուկ թղթակից
Պետերբուրգաբնակ մեր հայրենակից, ճանաչված հասարակական գործիչ եւ բարերար Հրաչյա Պողոսյանի մշտապես պրպտող ու սրաթռիչ մտքի արդյունքում կյանքի են կոչվել մեկը մյուսից ինքնատիպ ու աննախադեպ հարյուրավոր ծրագրեր: Յուրաքանչյուր գործ Հրաչյան անում է սիրով, նվիրումով եւ մեծ պատրաստակամությամբ: Նա ամենեւին ջանքեր չի թափում աչքի ընկնելու եւ իր շրջապատի համակրանքը շահելու համար, սակայն ինչ գործ էլ ձեռնարկում ու ավարտին է հասցնումՙ միանգամից արժանանում է հանրության ջերմ վերաբերմունքին եւ գնահատանքին, քանզի նրա անսահման սիրով լեցուն սիրտը բաբախում է մարդկանց ուրախություն պարգեւելու համար, հանուն Հայաստանի եւ Ռուսաստանի բարօրության, հանուն հայ-ռուսական անկեղծ բարեկամության: Ամենայն հարգանքի եւ դրվատանքի է արժանի Հրաչյայի անցած ուղին: Ասվածի վկայությունները փաստերն ենՙ տասնյակ հարյուրավոր ինքնատիպ գործերը, որոնցից մի քանիսի մասին արդեն առիթ ունեցել եմ սիրով պատմելու մեր թերթի ընթերցողներին: Ընդամենը մեկ ամիս առաջ էր, որ Հրաչյա Պողոսյանի ծննդավայրումՙ Արագածոտնի մարզի Ագարակ համայնքում, մեծ հանդիսավորությամբ նշվեց գյուղի վերածննդի 10-ամյա հոբելյանը եւ լեգենդար «Արարատ 73»-ի հաղթանակի 45-ամյակը:
Եվ ահա մեկ ամիս անց կրկին առիթ է ընձեռվում հանդիպելու Հրաչյա Պողոսյանի հետ: Այս անգամՙ Մոսկվա քաղաքում, Ռուսաստանի Դաշնության պետական Դումայի շենքում:
Նոյեմբերի 14-ին այստեղ կայացել է «Հիշողություն. ժամանակի մեջ» խորագիրը կրող ցուցահանդեսի բացման հանդիսավոր արարողությունը, որը նվիրված էր ազգային միասնության օրվան եւ պատմում էր Հրաչյա Պողոսյանի անունը կրող պետերբուրգյան բարեգործական հիմնադրամի լայնածավալ գործունեության մասին:
Ցուցահանդեսը հիմնադրամի եւ նրա նախագահ Հրաչյա Պողոսյանի երկարատեւ բարեգործական աշխատանքի արդյունք է, որն ուղղված է Հայրենական մեծ պատերազմի հերոսների մասին պատմական հիշողության պահպանմանը, հոգեւոր կապերի ամրապնդումը, աջակցությունը սոցիալական նշանակության ծրագրերին: Ցուցահանդեսը կազմակերպվել է Պետական Դումայի աշխատանքի, սոցիալական, քաղաքական եւ վետերանների հարցերով հանձնաժողովըՙ «Վետերանների նորություններ» լրատվական գործակալության աջակցությամբ:
Այդ օրը ՌԴ պետական դումա էին եկել Ռուսաստանի եւ ԱՊՀ երկրների պետական եւ զինվորական տարբեր կառույցների բազմաթիվ ներկայացուցիչներ, վետերաններ, Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին պաշարման մեջ գտնվող Լենինգրադի բնակիչներ, հոգեւորականներ եւ լրագրողներ: Բացման արարողությանը ներկա էին նաեւ պատգամավորներՙ ՌԴ պետդումայի բոլոր խմբակցություններից:
Միջոցառման բացման արարողությունից առաջ ներկաները մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Մեծ հայրենականում զոհված ԽՍՀՄ Պետպլանի աշխատակիցների հիշատակըՙ ծաղիկներ եւ ծաղկեպսակներ խոնարհելով պետդումայի պատին տեղադրված հուշաքարին:
Այնուհետեւ մեկնարկեց «Հիշողություն. ժամանակի մեջ» ցուցահանդեսը, որը բացեց ՌԴ պետդումայի աշխատանքի, սոցիալական քաղաքականության եւ վետերանների գործերով հանձնաժողովի նախագահ Յարոսլավ Նիլովը : Պետդումայի անունից միջոցառման մասնակիցներին ողջունեց խորհրդարանի ստորին պալատի փոխխոսնակ, «Միասնական Ռուսաստան» խմբակցության անդամ Օլգա Տիմոֆեեւան ՙ նշելով, որ այս յուրօրինակ ցուցադրությունը առաջին հերթին խորին հարգանքի տուրք է այն մարդկանց, ովքեր մաքառել են Հայրենական մեծ պատերազմում եւ տեղական հակամարտություններում: «Եվ այս իմաստովՙ հսկայածավալ եւ անչափ շնորհակալ աշխատանք է կատարել Հրաչյա Պողոսյանը: Անցյալում տեղի ունեցած հերոսական պայքարի մասին հիշողությունը մեզ բոլորիս է անհրաժեշտ, մանավանդՙ նոր սերնդին»,-հավելեց Օլգա Տիմոֆեեւան:
Բարձր գնահատելով ցուցահանդեսի դերն ու նշանակությունըՙ Պետդումայի մշակույթի հարցերով հանձնաժողովի նախագահի առաջին տեղակալ Վլադիմիր Բորտկոն նշեց, որ շնորհիվ Հրաչյա Պողոսյանի, հասարակության մի ստվար զանգվածի մոտ վառ կմնա անցյալի ու նրա հերոսների հիշատակը. քանի ապրում է հիշողությունը, ապրում է նաեւ մարդը:
Ռուսաստանի լիբերալ-դեմոկրատական կուսակցության առաջնորդ Վլադիմիր Ժիրինովսկին նշեց, որ ներկա ցուցահանդեսը խիստ անհրաժեշտ է հասարակության բոլոր շերտերին, քանզի մարդկանց սրտերում բորբոքում եւ մշտավառ է պահում հիշողության կրակը հայրենիքի եւ վեհ գաղափարների համար իրենց կյանքը զոհած մարդկանց մասին:
Մյուս ելույթ ունեցողները նույնպես իրենց խոսքում անդրադառնալով ներկա ցուցահանդեսին եւ Հրաչյա Պողոսյան բարերարի գործունեությանըՙ նշեցին, որ հայ ժողովրդի արժանի զավակի բոլոր ձեռնարկումները արդյունք են տարիների նրա տքնաջան աշխատանքի, որը նա կյանքի է կոչել մեծագույն սիրով ու նվիրումով, եւ ընդ որումՙ միայնակ, միայն իր անունը կրող հիմնադրամի գումարներով, առանց որեւէ կողմնակի աջակցության եւ օգնության:
Իր խոսքում Հրաչյա Պողոսյանը նշեց, որ կյանքի կոչելով իր բոլոր ծրագրերն ու ստեղծելով բոլոր հուշարձաններըՙ իր հիմնադրամը ունեցել է մեկ գերագույն նպատակՙ պահպանել եւ վառ պահել հիշողությունը մոռացված փաստերի ու մարդկանց մասին եւ այդ ամենը փոխանցել եկող սերունդներին:
– Մեր կողմից կյանքի կոչված բոլոր ծրագրերը հանրությանը ներկայացնելիս մենք միշտ զգացել ենք բնակչության եւ պետական գործիչների ջերմ վերաբերմունքը, մեզ մշտապես եւ ամենուրեք ընդունել են հավատով ու վաղեմի բարեկամի պես, քանզի մեր բոլոր ձեռնարկումների հիմքում ընկած է եղել անկեղծությունն ու սերը,-ասաց Հրաչյա Պողոսյանն ու շնորհակալական խոսքեր ուղղեց ՌԴ պետդումայի նախագահ Վյաչեսլավ Վոլոդինին, պետդումայի աշխատանքի, սոցիալական քաղաքականության եւ վետերանների գործերով հանձնաժողովի նախագահ Յարոսլավ Նիլովին, ինչպես նաեւ «Վետերանների նորություններ» լրատվական գործակալությանն ու անձամբ նրա ղեկավար Վյաչեսլավ Կալինինինՙ ցուցահանդեսի կազմակերպման գործում ցուցաբերած համագործակցության համար:
Իր հերթին Վյաչեսլավ Կալինինն ընդգծելով ցուցահանդեսի կարեւորությունը, անհրաժեշտությունն ու դաստիարակչական նշանակությունըՙ ելույթի ավարտին «Արիության եւ մարդասիրության համար» մեդալով պարգեւատրեց բարեգործի մորըՙ Լենա Պողոսյանին , իսկ միջոցառման ավարտից հետո, գեղեցիկ ու հագեցած օրվա առթիվ կազմակերպված բարեկամական ընթրիքի ընթացքում Հրաչյա Պողոսյանը Ռուսաստանի հայերի միության կողմից պարգեւատրվեց «Արծաթե խաչ» շքանշանով:
ՌԴ Պետդումայի շենքում իրարանցում եւ մեծ եռուզեռ առաջացրած միջոցառումն ավարտվեց, իսկ ԱՊՀ Միջկառավարական ասամբելայի Խորհրդի գլխավոր քարտուղարի տեղակալի խորհրդական, բարերար եւ հասարակական գործիչ Հրաչյա Պողոսյանը, իմ խորին համոզմամբ, ձեռնամուխ կլինի հերթական բարձունքի նվաճմանը: Ուզում եմ նորից հիշեցնել, որ նա արդեն երկար տարիներ հայ-ռուսական բարեկամության եւ երկկողմ հարաբերությունների ամրապնդման ու սերտացման ջատագովն է, նրա հասարակական ու բարեգործական գործունեությունը լայնորեն հայտնի է ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ Հայաստանում: Հրաչյան առանձնակի վերաբերմունք ունի հոգեւոր արժեքների եւ հոգեւոր խորհրդանիշների հանդեպ: Նրա բարեգործական գործունեության մեջ մեծ տեղ են զբաղեցնում Հայրենական մեծ պատերազմի հերոսների հիշատակին նվիրված հուշարձանները, նաեւ` Մեծ եղեռնի զոհերի հիշատակը հավերժացնող խաչքարերը: Պողոսյանի ջանքերով ստեղծվել են 100-ից ավելի մշակույթի, հոգեւոր եւ պատմական նշանակության կառույցներ ու հուշակոթողներ: Դրանցից 29 հուշարձան նվիրված է Հայրենական մեծ պատերազմին, 8-ը` հայոց ցեղասպանությանը, որոնք տեղադրված են տարբեր քաղաքներում: Նրա մեկենասությամբ տպագրվել են տասնյակ գրքեր եւ ամսագրեր, ինչպես նաեւ տարբեր թեմաներով վավերագրական ֆիլմեր: Հրաչյա Պողոսյանի բարեգործության շրջանակն ընդգրկում է այսօր արդեն մեկ տասնյակից ավելի երկիր: