Երեսունհինգ տարեկանից ցածր նորարարների իր այս տարվա ցուցակում «Mit Technology Review» պարբերականը ներառել է երկու գյուտարարների Հարավային Կալիֆոռնիա համալսարանից (ՀԿՀ), տեղեկացնում է «Արմինյն Միրոր-Սփեքթեյթր» շաբաթաթերթը: Դրանցից մեկը ռոբոտագետ Նորա Այանյանն է, որ համակարգային գիտությունների պրոֆեսորի օգնական է եւ ՀԿՀ-ում ավտոմատ համակարգման լաբորատորիայի տնօրենը, իսկ մյուսըՙ նույն համալսարանում ճարտարագիտական ֆակուլտետի Սոննի Աստանի բաժնի պրոֆեսորի օգնականՙ Քելլի Սանդերսը: Նրանք համալրել են 2009-ից սկսած նորարարների տարեկան ցուցակները, որոնց մեջ իրենց պատվարժան տեղն են զբաղեցնում «Գուգլի» համահիմնադիրներՙ Լերրի Փեյջն ու Սերգեյ Բրինը, «Ֆեյսբուքի» համահիմնադիրՙ Մարկ Զուկերբերգը, եւ «Էփլի» գլխավոր նախագծողՙ Ջոնաթան Այվին:
Նորա Այանյանի գիտական հետազոտությունների գլխավոր ոլորտը ռոբոտների թիմային համագործակցությունն է առանց ռոբոտագետների մասնակցության:
«Մարդիկ լավագույն արդյունքների հասնում են թիմային համագործակցության շնորհիվ, երբ տարբեր մտքերի, գաղափարների բախումից գտնվում է ամենանպատակահարմար լուծումը: Ռոբոտները, սակայն, դեռեւս «անշնորհք» են իրար հետ գործակցելու ոլորտում: Փորձում ենք ստեղծել այդ կապը նրանց միջեւ», նշում է նա:
Իսկ Քելլի Սանդերսը հետաքրքրվում է ջուր-էլեկտրաարտադրություն կապով: Հայտնի է, որ հարատեւ էլեկտրականություն ստանալու համար ջրի առատ մատակարարում է անհրաժեշտ: «Եղանակի փոփոխությունների, անձրեւների սակավության ու ջրի մատակարարման խափանումների հետեւանքով շատ էլեկտրակայաններ չեն կարողանում լիարժեք էներգիա արտադրել: Մեր թիմը փորձում է լուծում գտնել այդ հարցին, միաժամանակ հաշվի առնելով նաեւ շրջակա միջավայրը մաքուր պահելու խնդիրը», նշում է Քելլին:
Երիտասարդ նորարարները պատվի են արժանանալու հոկտեմբերի 18-ից 20-ը Քեմբրիջում (Մասաչուսեթս) կայանալիք «EmTech MIT» տարեկան կոնֆերանսի ժամանակ:
Նկար 1. Նորա Այանյանը (ձախից) եւ Քելլի Սանդերսը: