Հրաժարվենք մակաբույծներից
Մեր առօրյա խոսակցական լեզվում ու ամենատարբեր ամբիոններից հնչող արտահայտություններում քիչ չեն անբովանդակ ու դատարկ բառերը, որոնք արտասանվում են ասելիքի մեկնարկը նախապատրաստելու, մտքից միտք թռիչքներ կատարելիս առաջացող դադարը լրացնելու եւ խոսքի հետագա «իմաստավորված» ընթացքը դասավորելու համար: Եվ, քանի որ ավելորդ ծանրաբեռնվածություն պատճառող այդ կարգի բառերը զուրկ են իմաստից, դրանք ստացել են «մակաբույծ բառեր» անվանումը: Մակաբույծները երբեմն հայտնվում են հուզմունքի պահին, լինում են նաեւ ձայնարկությունների տեսքով («ըմ-ըմ», «է-է», «ա-ա») եւ արժեզրկում խոսքը: Այդպիսի բառեր են՝ ԴԵ, ԿԱՐՃ ԱՍԱԾ, ԱՅՍՊԻՍՈՎ, ԻՄԱՑԱՐ, ԻՄԱՆՈՒՄ ԵՍ, ԸՍՏ ԷՈՒԹՅԱՆ, ՊԱՐԶԱՊԵՍ, ՈՒՂՂԱԿԻ, ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ, ՆՇԱՆԱԿՈՒՄ Է, ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ, ԻՐԱԿԱՆՈՒՄ, ԱՍԵՆՔ, ԽՈՍՔԻ ՕՐԻՆԱԿ, ՈՒՐԵՄՆ եւ այլն:
Նաեւ կան բառեր ու բառակապակցություններ, որոնք ժամանակի ընթացքում դառնում են ոչինչ չարտահայտող, պարազիտային արտահայտություններ: Այդ կարգի իմաստազուրկ արտահայտությունները սովորաբար օգտագործվում են քարոզարշավից քարոզարշավ եւ ոչինչ չեն նշանակում: Այդպիսի մակաբույծ արտահայտություններից են՝ «հատիկ առ հատիկ», քյաբաբ առ քյաբաբ», «կոպեկ առ կոպեկ», «յաշիկ առ յաշիկ», «սիրում եմ բոլորիդ», «հպարտանում եմ բոլորովդ», «խոնարհվում եմ բոլորիդ առաջ» եւ այսպես շարունակ…
Սակայն սրանք հայկական մակաբույծներ են ու կարելի է ինչ-որ տեղ հանդուրժել, նույնիսկ ըմբռնումով մոտենալ այդ կարգի լեզվամտածողություն կրողներին:
Բայց ավելի տգեղ ու անհանդուրժելի են հայերեն խոսքի մեջ խցկվող օտարածին մակաբույծ բառերը, որոնց միջոցով փորձ է արվում «ճոխացնել» լեզուն ու գրավել ունկնդրի համակրանքը: Այդպիսի բառեր են՝ ՊՌԻՉՈՄ, ՊՌԻՏՈՄ, ՎՈԲՇԵՄ, ՆԱՏՈՒՌԻ, ՊՌՈՍՏՈ, ՌԱԶ, ԾԻՊԱ (типа), ՎՌՈՁԻ, ԴԻՇՈՎԻ, ԿԱՌՈՉԻ եւ այլն:
ԿԱՐՃ ԱՍԱԾ՝ եկեք, ՈՒՐԵՄՆ, ԻՐԱԿԱՆՈՒՄ ՈՒ ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ, ՈՒՂՂԱԿԻՈՐԵՆ հրաժարվենք ԽՈՍՔԻ ՕՐԻՆԱԿ՝ բոլոր տեսակի պարազիտներից, այդ թվում նաեւ հայրենական մակաբույծներից:
ԳՐԻԳՈՐ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ