Ե՞րբ է Գերմանիան միանալու Շվեյցարիայի խաղաղության նախաձեռնությանը

Հուլիսի 23-ին ԱՄՆ Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի 87 անդամ նամակ է հղել պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոյին՝ կոչ անելով ԱՄՆ-ին աջակցել հայերի՝ Արցախ «հավաքական, անվտանգ և արժանապատիվ վերադարձին»: 24 նահանգների ԱՄՆ 87 ներկայացուցիչ արտահայտում է ավելի քան 66 միլիոն ամերիկացիների քվեն: Իրենց բնակավայրից՝ Արցախից բռնի տեղահանված հայերի հավաքական և պաշտպանված վերադարձն իրենց հայրենիք, պիտի իրականացվի միջազգային իրավունքին համապատասխան և Հարավային Կովկասում արդար և երկարատեւ խաղաղության աջակցությամբ, հաղորդում է Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախումբը (ANCA): Ամերիկայի հայկական համագումարն էլ նախորդ շաբաթ նամակ էր հղել ԱՄՆ պետքարտուղար Ռուբիոյին՝ կոչ անելով ազատ արձակել Ադրբեջանում պահվող բոլոր հայ ռազմագերիներին եւ պատանդներին, այդ թվում՝ ԼՂ-ի (Արցախի) քաղաքական ղեկավարությանը, ապահովել հայերի վերադարձի իրավունքը:

«Ազգի» նախորդ՝ հուլիսի 18-ի համարում https://azg.am/am/%d5%b7%d5%be%d5%a5%d5%b5%d6%81%d5%a1%d6%80%d5%a1%d6%81%d5%ab-%d5%ba%d5%a1%d5%bf%d5%a3%d5%a1%d5%b4%d5%a1%d5%be%d5%b8%d6%80%d5%b6%d5%a5%d6%80%d5%ab-%d5%ad%d5%b8%d6%82%d5%b4%d5%a2%d5%b6-%d5%a1%d5%b6/ հրապարակել էինք Շվեյցարիա-Հայաստան խորհրդարանական բարեկամական խմբի գլխավոր քարտուղար Սարգիս Շահինյանի հետ մեր զրույցը՝ անդրադառնալով Շվեյցարական խաղաղության նախաձեռնության կոմիտեի երկու անդամների՝ Շվեյցարիայի խորհրդարանի պատգամավորներ Էրիհ Ֆոնտոբելի, Լուկաս Ռայմանի, «Միջազգային քրիստոնեական համերաշխություն» կազմակերպության նախագահ Ջոն Այբների, ՀՀ նախկին ԱԳ նախարար, Արցախի ժողովրդի հիմնարար իրավունքների պաշտպանության հարցերով հանձնախմբի համակարգող Վարդան Օսկանյանի՝ ԱՄՆ-ում հուլիսի 7-9-ին կայացած հանդիպումներին ու դրանց նպատակին: Երկու շաբաթ հետո եղավ  արձագանքը՝ Միացեալ Նահանգների վարչակազմին ուղղված կոնգրեսականների հատուկ կոչը  աջակցություն է Շվեյցարիայի խաղաղության նախաձեռնությանը, որ նպատակ ունի «ստեղծել միջազգային բանակցային հարթակ` ապահովելու հայերի անվտանգ, պաշտպանված եւ միջազգային երաշխիքներով վերադարձը»:
Ամերիկյան նախաձեռնությանը նախորդել են հուլիս 17-ին Բելգիայի, Եվրոպական խորհրդարանների բանաձեւերը, եւ ինչպես ծանուցել ենք մեր թերթի նախորդ համարում, բրիտանացի ավելի քան 100 պատգամավորի աջակցությունը:

Հուլիսի 22-ին Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախումբը X-ում նախագահ Թրամփին հղելով տեքստը գրել էր՝ «Իրական խաղաղության համար անհրաժեշտ է՝ Սյունիքի անվտանգությունը, Հայաստանի ինքնիշխանությունը, Ադրբեջանի ԶՈՒ-ի հեռացումը ՀՀ-ից, Արցախի քրիստոնեական վայրերի պաշտպանությունը, հայերի Արցախ վերադարձը»:

Սրան ի պատասխան Ալիեւի լոբբիստները՝ Կալիֆորնիայում ադրբեջանական համայնքը նույն հարթակում այսպես է պատասխանում. «Էլ ի՞նչ: ԱՄՆ մայրաքաղաքը Երեւա՞ն տեղափոխել: Հայկական լոբբիի ամբարտավանությունն արդարեւ սահմաններ չի ճանաչում: Նրանք այնպես են վարվում, կարծես ողջ աշխարհն է իրենց պարտական, նույնիսկ՝ նախագահ Թրամփը, մոռանալով, որ ճնշող մեծամասնությամբ Քամալա Հարիսին էին աջակցում»:

Բեռլինում Ադրբեջանի դեսպան Աղաեւն իհարկե հրաշալի է աշխատում: Նա ջանասիրաբար օգտվում է Կալիֆորնիայում ադրբեջանական համայնքի սատարումից, վերահրապարակում նրանց մտքի գոհարները: Եւ որքան էլ Աղաեւին տուրք տալով, Ալիեւի առատաձեռն հյուրընկալության թակարդն ընկած «Բեռլիներ ցայթունգի» խմբագիրը անվանափոխված Ստեփանակերտում մասնակցում է Շուշիի մեդիա ֆորումին, այդուհանդերձ պատկառելի լրագրային կապիտալի տեր «Ֆրանկֆուրտեր ալգեմայնե ցայթունգը» հուլիսի 20-ի համարում «Սկզբում պարտությունների ցավն է (վրա հասնում), հետո՝ լռությունը» վերնագրով հոդված է հրապարակում՝  անդրադառնալով պատերազմի դասերին՝ ինչպես է պատերազմը հայ երիտասարդների անձնական կյանքի մաս դարձել: Լրագրությունն իհարկե անընդհատ Արցախի մասին հիշեցնում է, բայց գերմանացի քաղաքական գործիչները լուռ են:

Նրանց քաղաքական պատվեր տվող չկա

Երեկ Դյուսսելդորֆի կենտրոնում աչքիս զարնեց  քառահարկ շենքի պատշգամբներից մեկը, որ տարածել էր հրեա պատանդների լուսանկարներով պաստառը՝ կից գրությամբ՝ «նրանց անհապաղ տունդարձին ենք սպասում»: Իսրայելի բնակիչները Նեթանյահուից նույն պահանջն ունեն՝ դադարեցնել պատերազմը եւ տուն բերել գերյալներին: Սա ընկալելի պահանջ է աշխարհի գթասիրտ մարդկանց համար, որ նույն պահին չեն մոռանում Գազայի բնակիչների սովահարությունը եւ կոչ են անում իրենց կառավարություններին սաստելու Իսրայելի վարչախմբին, պատժամիջոցներ կիրառելու հատկապես Նեթանյահուի անմարդկային վարքագծի դեմ: Գերմանիայում սեփական անփառունակ պատմության մամլիչը, որ լռել է պարտադրել Շոայի մեղքը ճանաչելուց հետո էլ, կարծես «շարժվում» է՝ Բունդեսթագի սոցիալ դեմոկրատները պահանջում են, որ Գերմանիան միանա երկու տասնյակից ավելի պետությունների՝ Իսրայելին ուղղված Գազայի հատվածում պատերազմը անհապաղ դադարեցնելու կոչին: Հրեական պետության վրա ճնշում գործադրելու համար պետք է նաև կասեցվեն զենքի արտահանումը և Եվրոմիության հետ ասոցացման համաձայնագիրը: Իսրայելի դեմ կոշտ պատժամիջոցների պահանջով միավորվել են ԳԴՀ արտգործնախարարության 130 երիտասարդ դիվանագետներ, որն աննախադեպ է:

Այս օրերի լրաշարը հանդարտ կարդալ չի ստացվում նաեւ այն պատճառով, որ ԳԴՀ-ն շարունակում է լռություն պահպանել, երբ խոսքն Արցախի ցեղասպանության, հրաշքով փրկված հայերի իրենց բուն ծննդավայր վերադարձի մասին է, երբ խոսքը հայ ռազմագերիների ազատարձակման արդարացի պահանջին է վերաբերվում, երբ Գերմանիան 2020-ի պատերազմից առաջ կրկնում էր, թե ԼՂ հարցը չունի ռազմական լուծում, իսկ պատերազմի ժամանակ, դրանից հետո Բունդեսթագը հատուկ նիստ չգումարեց, չդատապարտեց Ադրբեջանի ֆաշիստ նախագահի գործողությունները, իսկ այժմ, երբ Մյունխենի դատարանում Բաքվի շահերի սպասարկու գերմանացի քաղաքական գործիչների կաշառառության փաստերը հաստատվում են, դեռ չի շարժվում, չի միանում Շվեյցարիայի խաղաղության նախաձեռնությանը:

«Եթե ականջալուր լինեինք  Արեւմուտքի խորհուրդներին, երբեք չէինք վերադարձնի Ղարաբաղը»

«Նախագահ Ալիևը լույս է սփռում Ադրբեջանի դեմ կազմակերպված լրատվամիջոցների հարձակումների վրա» X-ում գրում է Բեռլինում դեսպան Աղաեւը՝ ներկայացնելով օրեր առաջ  Ալիեւի՝ մեդիաֆորումում հնչեցրածը. «…Առաջին պատճառը հայկական ազդեցությունն ու լոբբիինգն է: Երկրորդ պատճառը՝ մենք գիտենք մեր երկրի ներուժը: Մենք գիտենք Ադրբեջանի կարևորությունը տարբեր ոլորտներում: Եվ որքան ժամանակ է անցնում, այնքան ավելի կարող ենք դառնում: Իհարկե, սա հիասթափություն է առաջացնում Արևմուտքի որոշակի շրջանակներում, քանի որ Ադրբեջանը վարում է խիստ անկախ քաղաքականություն, չի հետևում հրահանգներին, անտեսում է խորհուրդները և անում է այն, ինչ համարում է իր ազգային շահերից բխող: Եթե լսեինք այս խորհուրդները, մեր երկիրը, հավանաբար, այսօր պատերազմի մեջ կլիներ առնվազն երկու հարևանների հետ: Եթե ականջալուր լինեինք  այս խորհուրդներին, երբեք չէինք վերադարձնի Ղարաբաղը»:

Եթե Երեւանում եւ դրանից դուրս՝ Դյուսսելդորֆի նման պատշգամբներից հիշեցնեինք, որ Արցախ վերադարձ լինելու է, որովհետեւ շվեյցարացի պատգամավորն էլ, գերմանացի լրագրողն էլ հայ մարդու պահանջը բնական իրավունք է համարում, միգուցե Ալիեւն էլ, նրա դեսպաններն էլ զգային, որ միջազգային հանրության ճնշմանն էլ չեն դիմանում, Երեւանից խաղաղության մեկ արդարացի ճանապարհ են նշում:

*    *    *

Հուլիսի 13-ին Բաքվի ճիրաններում գտնվող լիբանանահայ Վիգեն Էուլճեքջյանը 46 տարեկան դարձավ: Նա հուլիսի 25-ին 1866 օր արդեն Ալիեւի անմարդկային գերության մեջ է: Հայ բոլոր 23 ռազմագերիները մեր զորակցության, անհապաղ ազատ արձակման պահանջն են երազում տեսնում:

ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ

Գերմանիա

Լուսանկարում՝ Libertas նախաձեռնության պաստառը հիշեցնում է, որ Բաքվի գերության մեջ գտնվող հայրենակիցներ ունենք, որոնց անհապաղ տունդարձին սպասում ենք: