Իսրայելի նախագահի պաշտոնը ներկայացուցչական պաշտոն է, որի ամենակարևոր խնդիրն է մեծամասնության ցուցակի ղեկավարին կառավարություն կազմելու կարգը փոխանցել: Գործադիր լիազորությունները վարչապետի ձեռքում են: Բայց քանի որ Իսրայելի ղեկավարը կարևոր դեր է խաղում կաեավարության ձևավորումը համակարգելու գործում, այդ առումով դա կարևոր դիրք է: Հիմա, երբ Իսրայելի ղեկավար Իսահակ Հերցոգը ընտրվեց, 2000 թվականից ի վեր առաջին անգամ նախագահի պաշտոնը հանվեց աջերի ձեռքից, և այն կրկին հասնում է ձախերին:
🔲 Ո՞վ է Իսահակ Հերցոգը
Իսահակ Հերցոգը՝ Իսրայելի վեցերորդ նախագահ Հայիմ Հերցոգի որդին է: Հայիմ Հերցոգը Իսրայելի ղեկավարն էր 1983-ից 1993 թվականներին: Իսրայելի նոր ղեկավարը` Իսահակ Հերցոգի թոռն է, Աշխենազի հրեաների առաջին Մեծ Ռաբբին է, ով իր անունը ժառանգել է պապից: Նրա պապը Իռլանդիայում հրեաների առաջին մեծ ռաբբին էր, իսկ ավելի ուշ՝ Պաղեստինը բռնազավթելուց հետո մինչև 1959 թվականը նա եղել է Աշխենազի հրեաների գլխավոր ռաբբին է եղել:
🔲 Հերցոգի տեսակետները
Հերցոգը, ինչպես Լեյբորիստական կուսակցության մյուս ձախակողմյան կուսակցությունները, շահագրգռված են «փոխզիջման գործընթացին», ուստի նա միշտ խոսել է Պաղեստինյան անկախ պետության ձևավորման մասին, ինչը «փոխզիջման գործընթացի» վերջնական նպատակն էր: Շարունակելով այս ուղին՝ նա ձգտում է տարհանել Հորդանան գետի արևմտյան ափի հրեական բնակավայրերը, քանի որ այդ բնակավայրերը համարում է «փոխզիջման գործընթացի» ավարտին հասնելու ամենակարևոր խոչընդոտը: Ահա թե ինչու նա խիստ հարձակման է ենթարկվում ծայրահեղական կևոնավորների ու սիոնիստների կողմից:
Նա և իր կուսակցությունը կտրականապես դեմ են Հարիդիների չզորակոչվելուն և կրոնական հայացքների ազդեցությանը Իսրայելի ռեժիմի վրա և սատարում են ամբողջովին աշխարհիկ ռեժիմին:
🔲 Հերցոգի՝ որպես Իսրայելի Նախագահի պաշտոնին հայտնվելու հետևանքները
Հերցոգի՝ Իսրայելի նախագահության պաշտոնում հայտնվելով և ձախերի, կենտրոնամետների միջև պայմանավորվածության արդյունքում, այժմ միայն Քնեսեթի աթոռն է աջերի ձեռքում: Պաշտոնը, որը գործադիր լծակներ, որոշումներ կայացնելու կամ խորհուրդներ ներկայացնելու շատ քիչ իրավասություններ ունի:
🔲 Ծայրահեղական և կրոնական հայացքների անկում
Աջի անկմամբ, աջերի ծրագրերը, որոնք արդյունք են նրանց ծայրահեղական հայացքների, անկում են ապրում: Ծրագրերը, ինչպիսիք են Արևմտյան ափի բռնակցումը, էթնիկ պատկանելության օրենքը, Արևմտյան ափի բնակավայրերի զարգացումը և դարի գործարքը, հեշտությամբ չեն շարունակվի: Դրանց դիմաց «փոխզիջման գործընթացը» առաջնահերթություն է լինելու նրանց համար: Մասնավորապես, ԱՄՆ-ում Ջո Բայդենի առկայության և «փոխզիջման գործընթացի» վրա շեշտը դնելով, այս գործընթացին ավելի շատ ուշադրություն կդարձվի, քան ցանկացած այլ ծրագիր:
🔲 Բայդենի կառավարության հետ հարաբերությունների զարգացում
Ջո Բայդենի իշխանության գալով Իսրայելի և ԱՄՆ-ի միջև կտրուկ տարաձայնություններ առաջացան, այնքան, որ Գազայի վերջին պատերազմում, անուղղակի հաղորդագրություններ ուղարկելուց հետո, Ջո Բայդենը հեռախոսազանգի ժամանակ ուղղակիորեն նախատեց Նեթանյահուին: Բայց Հերցոգի և ձախ ու միջին կոալիցիոն կառավարության իշխանության գալով այդ հարաբերությունները կջերմանան, քանի որ ԱՄՆ ներկայիս վարչակազմի քաղաքական հայացքները շատ ավելի մոտ են ներկայիս հոսանքին, քան աջին:
Իսահակ Հերցոգի՝ Իսրայելի ղեկավարի պաշտոնում ընտրվելը, այդ ռեժիմի ձախերի և կենտրոնամետների կառավարություն ստեղծելու համաձայնության հետ մեկտեղ, հանկարծ մեկուսացրեց աջերին և բերեց բոլորովին հակառակ տեսակետներ ունեցող ձախ հոսանքին: Թվում է, որ այս փոփոխությամբ Իսրայելի քաղաքական ասպարեզը զգալի փոփոխությունների կենթարկվի ինչպես ներքին, այնպես էլ տարածաշրջանային և միջազգային ասպարեզներում: Նույն փոփոխությունը կարող է մարտահրավեր առաջացնել Սիոնիստական ռեժիմի ներսում, որը կարող է այն դնել ներքին բախման եզրին:
©️ #ՓԱԿԱԳԻԾ
