Հայաստանի և Թուրքիայի հատուկ բանագնացների՝ այսօր կայացած հանդիպումն իրենով շատ հետաքրքրական է, որովհետև վերջին երկու տարում տարածաշրջանում լուրջ փոփոխություններ են տեղի ունեցել։ Կարելի է ասել, որ առկա իրողությունների համատեքստում Հայաստանն ու Թուրքիան այսօր մի փոքր ավելի մոտ են սահմանի բացմանը, քան երկու տարի առաջ։ Azg.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Դավիթ Ստեփանյանը։
«Ցավալի է այդ մասին խոսել, բայց դա Արցախում տեղի ունեցած էթնիկ զտման հանգամանքով է պայմանավորված, որովհետև մեծ հաշվով Արցախի հարցն ադրբեջանցիների ուղեղներում փակված է։ Բայց միայն իրենց։ Եվ սա թույլ է տալիս փորձել բարելավել Հայաստանի հետ հարաբերությունները»,- ասաց մեր զրուցակիցը։
Դավիթ Ստեփանյանի կարծիքով՝ Ռուբինյան-Քըլըչ հանդիպումը հետաքրքրական է այնքանով, որ սա քայլ է առաջ, և այստեղ շատ կարևոր է նշել նաև Միացյալ Նահանգների դերը։
«Վստահ եմ, որ Թուրքիային դեպի Հայաստան, դեպի հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորում մղում է Ամերիկան։ ԱՄՆ-ը հանդես է գալիս որպես մղիչ գործոն և ուժ, որովհետև հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը համապատասխանում է այդ երկրի շահերին։
Հիշեցնեմ, որ 2021 թվականին, երբ այս գործընթացը մեկնարկեց, մեկնարկեց Ռուսաստանի հավանությամբ, որովհետև այն ժամանակ Հայաստանը շատ մեծ կախում ուներ Ռուսաստանից։ Այն ժամանակ հիմնական հարցերը կարծես թե լուծվում էին «զանգ Մոսկվային» տարբերակով։
Այժմ իրավիճակն սկզբունքորեն փոխվել է, և այսօր որոշումներն արդեն չեն կայացվում Մոսկվայում, և կարող ենք ասել, որ հայ-թուրքական գործընթացում Ռուսաստանի տեղն զբաղեցրել է ԱՄՆ-ը։ Միացյալ Նահանգներն ամեն ինչ անում է և փորձում Թուրքիային հրել դեպի Հայաստան»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
Դավիթ Ստեփանյանը միաժամանակ հավելեց՝ որքան իրեն է հայտնի, հայ-թուրքական սահմանի բացման հարցը թուրք-ամերիկյան բանակցությունների ամենակարևոր ուղղություններից մեկն է. ավելին, հայ-թուրքական հարաբերությունների հարցը ներառված է ընդհանուր «քեյսում»։
Անդրադառնալով կարծիքներին, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում ամեն ինչ առավել պարզ կդառնա նոյեմբերին ԱՄՆ-ում կայանալիք նախագահական ընտրություններից հետո, Դավիթ Ստեփանյանը շեշտեց՝ չի կարծում, որ Ռուսաստանին տարածաշրջանից դուրս թողնելու ԱՄՆ-ի ցանկութունը, անկախ ընտրությունների արդյունքներից, ի չիք է դառնալու։
«Այդ ցանկությունը մնալու է, իսկ եթե այն մնալու է, նշանակում է՝ մնալու է նաև հայ-թուրքական սահմանի բացման անհրաժեշտությունը»,- ամփոփեց մեր զրուցակիցը։
Հիշեցնենք, որ Հայաստան-Թուրքիա սահմանին այսօր կայացել է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացի հատուկ ներկայացուցիչներ Ռուբեն Ռուբինյանի և Սերդար Քըլըչի 5-րդ հանդիպումը: Հանդիպման մեկնարկին հատուկ ներկայացուցիչները շրջել են Մարգարայի վերանորոգված անցակետում։
Այս ձևաչափով նախորդ հանդիպումը տեղի է ունեցել ավելի քան 2 տարի առաջ՝ 2022 թվականի հուլիսի 1-ին Վիեննայում: