Ամերիկացի արտադրիչ, երաժիշտ Օհադ Վիլները եւ կինոխմբագիր Սթյուարթ Շեւինը մեծացել են հրեական ընտանիքներումՙ երբեք չմոռանալով Հոլոքոսթը, սակայն ոչ մի տեղեկություն չեն ունեցել Օսմանյան կայսրության կողմից իրականացված Հայոց ցեղասպանության մասին: Այդ թեմայով նրանց ձեռք բերած գիտելիքները հանգեցրել են ամերիկահայ երգահան Դեն Եսյանի հետ համագործակցության:
Բրիտանիայի մեծագույն հրեական «Ջյուիշ նյուզ» («Հրեական նորություններ») պարբերականի հունիսի 10-ի համարում լույս տեսած Սյուզան Չեսլերի «Երաժշտությունը հույզեր է արթնացնում Հայոց ցեղասպանությունից» հոդվածում նշվում է, որ այդ համագործակցության առիթը Եսյանի «Հայկական եռերգություն. կենդանի կատարմամբ Երեւանում» եռամաս դասական ստեղծագործությունն է, որը 2017-ին Երեւանում կատարել է Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախումբըՙ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ: «Սա իմ ամենալուրջ երաժշտական նախագիծն է»,- ասում է Եսյանը: Ստեղծագործության առաջին մասըՙ «Ազատությունը», ներկայացնում է ավելի երջանիկ ժամանակների տրամադրությունը` նախքան վայրագությունները սկսելը: Երկրորդ մասըՙ «Վախը», ընդգրկում է արշավող զինվորականների տագնապալի ռիթմեր, իսկ երրորդըՙ «Հավատը», քննում է կրոնական կասկածների զգացումըՙ նախքան դեպի ապագայի հույսի զգացողություն տեղափոխվելը:
Միլֆորդի (Քոնեքթիքութ) բնակիչ Եսյանը ընդհանուր առմամբ երաժշտություն է մշակում հեռուստատեսային շոուների, գովազդի, զվարճանքի վայրերի եւ խաղային պլատֆորմերի համար, տնօրինում է իր անունը կրող ընկերություն, որը գրասենյակներ ունի Նյու Յորքում, Լոս Անջելեսում եւ Համբուրգում (Գերմանիա): Եսյանի բազում հաճախորդների թվում են «Ֆորդ մոթոր» ընկերությունը, «Դիսնեյը» եւ «Ինթելը»:
«Հայկական եռերգությունը» ստեղծելու առաջարկով նրան դիմել է իր հաճախած Սաութֆիլդ եկեղեցու առաջնորդըՙ Ցեղասպանության 100-ամյակի առթիվ: Այդ ստեղծագործությունը դարձել է նույնանուն վավերագրության առանցքը, որը նախաձեռնել են վերոհիշյալ Վիլները եւ Շեւինը: Ֆիլմը ներկայացնում է Եսյանիՙ այդ երաժշտության ստեղծման ուղին, նա եւ կինըՙ Քեթին, պատմում են այդ երկի ստեղծման մասին, ներկայացված են նաեւ պատմական տեղեկատվություն Ցեղասպանության վերաբերյալ եւ արխիվային կադրեր:
«Հայկական եռերգություն» վավերագրական ֆիլմը հասանելի է Amazon կայքում: «Հայկական եռերգություն. կենդանի կատարմամբ Երեւանում» եռամաս դասական կոմպոզիցիան Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի կատարմամբ հասանելի է iTunes, Spotify եւ Amazon կայքերում: Երաժշտության վերաբերյալ այլեւայլ տեղեկություններ կարելի է գտնել armeniantrilogy.com կայքում:
Ա. Բ.