Հայաստանյան լրատվամիջոցները երեքշաբթի ներկայացրին Ադրբեջանի արտգործնախարարության պատասխանը մեր երկու երկրների միջեւ խաղաղության պայմանագրի կնքման վերաբերյալ ՀՀ իշխանության հերթական առաջարկին: Ինչպես հայտնի է, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն առաջարկել էր պայմանագիրը կնքել առայժմ համաձայնեցված կետերով: Հարեւան երկրի ԱԳՆ մամուլի խոսնակի բերանով արված պատասխան հայտարարությունում առկա հատկապես երկու պնդում ըստ ամենայնի լուրջ խորհելու տեղիք են տալիս:
Ըստ հայտարարության, իրենց իշխանությունները մտադիր չեն Հայաստանի հետ ստորագրել խաղաղության պայմանագիրն այնպես, ինչպես առաջարկում է Փաշինյանը: Եվ մասնավորապես՝ քանի դեռ Հայաստանի օրենսդրական ակտերից չեն բացառվել, իրենց պնդմամբ, «Ադրբեջանի նկատմամբ տարածքային պահանջները», երկու երկրների միջեւ խաղաղության մասին «խոսք լինել չի կարող»:
Այս վերջին կտրուկ պնդումն, իհարկե, ամենից առաջ վերաբերում է մեր Սահմանադրությանը, որը նաեւ հերթական անգամ հիշատակվում է: Անշուշտ, մեր հակառակորդին բնորոշ ցինիզմի արտահայտություն է նման պնդումը նույնիսկ այն դեպքում, երբ իրենց զինուժն արդեն տեւական ժամանակ ուղղակի ներխուժել եւ ամրացել է մեր միջազգայնորեն ճանաչված ինքնիշխան տարածքում ու իրենք այն հեռացնելու մտադրություն, մեղմ ասած, չեն դրսեւորում: Բայց եթե մեր Սահմանադրության մասին իրենց սովորական դարձած այդ հռետորաբանությունն ընդամենը հոգեբանական ճնշման միջոց չէ, իսկ մեր սահմանադրական հանրաքվեն նախատեսվում է 2027-ի՞ն… Սա նշանակո՞ւմ է արդյոք, թե համենայն դեպս մինչեւ 2027 թվականը Ադրբեջանը մեզ հետ խաղաղության ոչ մի պայմանագիր էլ մտադիր չէ ստորագրել եւ ռազմական սպառնալիքի մտրակն էլ ձեռքը կպահի…
Երկրորդ մտածել տվող պահը հայտարարության այն կետն է, որը վերաբերում է ընդհանրապես երկկողմ որեւէ փաստաթղթի համաձայնեցմանը: Հիշեցնենք, Ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի խոսնակի հայտարարությունում դաս տալու պես հստակ ասվում է. «Կա կանոն, որ փաստաթուղթը համաձայնեցված չի համարվում, քանի դեռ դրա բոլոր կետերը համաձայնեցված չեն»: Հայաստանի կառավարությունը չգիտե՞ր այս կանոնը եւ չէ՞ր կարող այն պնդել, երբ Տավուշում սահմանազատում էր անում ու տարածքն արագ հանձնում ադրբեջանցիներին:
Ցավոք, սա արդեն միակ դառը դասը չէ, որ մեզ թեկուզ անուղղակի տալիս է թշնամին: Մենք 1994 թվականի անժամկետ հրադադարից հետո հաղթողի դիրքերից խաղաղության պայմանագիր չպարտադրեցինք հակառակորդին, իսկ նա իր պայմաններով ստորագրված 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հրադադարի հայտարարությունից հետո սկսեց պահանջել պայմանագիրը, որի ստորագրման համար էլ դարձյալ նոր պայմաններ է առաջ քաշում: Եվ ցույց տալիս, թե հաղթելն ինչպես է լինում: Այդ հայտարարության հիման վրա մենք սահմանված ժամկետում կամավոր հանձնեցինք ռազմավարական առումով այնքան կարեւոր անառիկ Քարվաճառը եւ այլ տարածքներ, իսկ նրանք բաց չթողեցին մեր գերի վերցված հայրենակիցներին, պահեցին իբրեւ ապագա բանակցությունների հաղթաթուղթ: Եվ այսպես շարունակ…
ԳԵՂԱՄ ՄԿՐՏՉՅԱՆ