Շունը

ՇՈՒՆԸ

…Շունն իր երկնագույն աչքերը չռել էր տիրոջ վրա և անորոշ ու մեղմ նվվում էր: Տերը նայում էր շանն ինչ-որ թոշնած գորովանքով: Մի ձեռքն ասես վրձնով ներկած վիզն էր խուտուտում, մյուսը՝ անորոշ մաժում էր իր վատ աճած այտամորուքը:
Մեկ տարուց ավել միասին են եղել, իրար արթնացրել ու դիմավորել, իրար շոյել ու լիզել, կերել են նույն բանը՝ թեկուզ նրանցից մեկը «այդ ինչ-որ բանի» ավելցուկը, բայց դե… դա էլ իր ճակատագիրն է. գոհանալ է պետք: Վատ ընկեր չի շունը, մանավանդ այս շունը, որ հաչում, փռփռում, կաղկանձում էր իր տիրոջ երեկոյան հայտնվելուն պես ու լիզում անդադար, շնչակտուր, մինչև տիրոջ ջուր դառնալը: Տերն էլ անանուն մելամաղձից փախուստի մի փշրանք էր որոնում շանն ամեն անգամ փաղաքշելիս: Առանձնանում էին, քայլում, անցորդներից հյութալի ժպիտներ կորզում: Մի խոսքով չնչին, բայց ամեն դեպքում, ուրախություն էր շունը: Ահա սկսվել էր մի ուրիշ կյանք. տեղափոխություն մի ուրիշ վարձով խուց՝ այս անգամ շենքում, միսենյականոց, նորածնի՝ կուրծք չուտող նորածնի աղեկտուր լաց, չքավորությունից ագրեսիվ կին, որի նիհար ու երակոտ ձեռքերն անդադար օդում մենամարտեր էին հրահրում իր ամուսնու դեմ՝ պատրվակելով ամենայն ինչ… Տղամարդու համար ողջակիզող մի կենցաղ, ուր շունն էլ (ի դեպ՝ որձ) գիտակցում էր, որ անելիք չունի, և ուր որ է գնա պիտի: Ինչև է… Խնդիրներ, խնդիրներ, շարունակ խնդիրներ, որ բարձվում է տղամարդու հոգնաբեկ մեջքին, որպես անսպառ մի իշաբեռ: Այստեղ, իհարկե, շունը չունենալով լեզու՝ դարձավ ակնթարթային մի զոհ, ու քանի որ ուներ կապույտ աչքեր և ցեղական էր, փառք Աստծո, բարկությունից ջղաձգվող պարանոցով բարալիկ կինը գիտակցում էր, որ չարժե նվիրաբերել մի ինչ-որ բարեկամի. էշը չուտվի, գինն էլ հո կուտվի… Տղամարդուն ոչինչ չէր մնում, բացի լռելուց, միսենյականոց տան նեղլիկ միջնորմում ծվարած խղճուկին նայելուց ու մանկան փշաքաղող լացից խուսափելուց: «Տար դրան» ասել էր կինը: Մի քանի փորձեր արել էր տղամարդը շանը պահելու համար, բայց խոժորադեմ կինը՝ անցուդարձերին երեխան գրկին, չորքոտանուն տրորում էր դիտմամբ, փնչացնում ու անիծում, ասես իր անհաջողությունների միակ ու գերմեղավորի: Դե… մի երկու իբրև թե օգնող-անհանգստացող հարևաններն էլ քիթումռութ էին անում, թե՝ էս անտերը տունը պահելու բա՞ն ա բա,  այ տղա, մազուկեղտի բուն ա, վաղը-մյուս օր էրեխեդ էխինակոկ կընկնի: Դիմանալու չէր այլևս: Տղամարդու դեմքին իջան հոժարության կնճիռները…  
…Կանգնած էր մեքենան շարժիչի մարմանդ դռռոցով, դիմացը նիհարիկ մի տղա, որ պարտապանի չոր հայացքով սպասում էր՝ ակնոցի տակից ձանձրացող աչքերը պտտելով ու խաչած ձեռքերի դիրքը մեկումեջ փոխելով:
Հյուսիսային հեռաստանների ծագումով շունը, որ մարդեղենային ըմբռնում էր ասես ստացել, զգալով եղելությունը, առանց ոռնոց-պաղատանքի պոկվեց տիրոջից, ինչպես մատանին է պոկվում մատից ու դրվում գրավատան նժարին: Մեքենայի մոտ սպասող նիհարավունը փորձեց շոյել շան վիզը, բայց շունը դժկամորեն մի կողմ քաշվեց ու առանց միջամտության ետևի բաց դռնով խցկվեց ավտոն: Հինն ու Նորը իրար նայեցին անբառ հասկանալու մորմոքով. հինը թե՝ ճիշտ է շուն է, բայց հո հասկանում է: Բան չկա, կանցնի: Նորը թե՝ հըլը ու չանցնի, տվածիս գյորա բա պիտի անցնի… հեսա հայաթս մտնի՝ ո՜նց կանցնի:  

Տղամարդու համար ավարտվեց մի պատմություն՝ լալի ու խոսողի, չորքոտանու ու երկոտնուկի, ծխողի ու չծխողի, խնդիրներ ստեղծող-ունեցողի ու «կերուսուս»-ի մի պատմություն: Տանը սպասում էր շլանգի կեցվածքով բարալիկ կինը՝ երակոտ ձեռքերը գոտկատեղին մարտական դիրքով, պարանոցի ջղերը ցցած, կրծքից խորշող մանչուկը, իսկ ինքը մի իշաբեռ տոպրակներով պիտի տուն գնա: Տուն, որտեղ պիտի շարունակի կրել իր ադամական պատիժը:

Հայկ ՍԻՐՈՒՆՅԱՆ