Ամեն ինչ այնպես, ինչպես 33 տարի առաջ` շրջանավարտի ժապավենով, քաղցր հուշերով ու անբացատրելի հույզերով: Լուսանկարում կյանքի բովով անցած ու անցնող մարդիկ են, որ հատել ու հատում են կեսդարի շեմը: Այսօր, սակայն, նրանք հետ են գնացել ավելի քան 30 տարի եւ դարձել դպրոցի միջանցքներում վազվզող չարաճճի մանուկ, հետո` երազկոտ պատանի, որ ուսուցչի հայացքից անգամ աչքերը կախում, լռում է:
Ախթալայի համար 1 միջնակարգ դպրոցի ռուսական բաժին ընդունվել են 1981 թ-ին, ավարտել`1991 թ-ին: Երեք տասնամյակ առաջ դպրոցին հրաժեշտ տված նախկին աշակերտներն իրար գլխի են հավաքվել ու հիշում են դպրոցական լավ ու վատ օրերը։
«Հանեք թուղթ ու գրիչը, թելադրություն ենք գրում»․էլ ի՞նչ աշակերտական հավաք, առանց հանձնարարությունների։
Ռուսերենի ուսուցչուհու հրահանգին «աշակերտները» մասնակցում են մեծ ոգեւորությամբ։ Տանյա Իսոյանի (Татьяна Акоповна) թելադրած նախադասությունը հեշտ չէ, բայց այս անգամ սաները գնահատական չեն ստանում։ Փոխարենը ստանում, տալիս ու փոխանցում են տարիների կարոտը, ջերմությունն ու գուցե իրար չասած կարեւոր խոսքերը։
«33 աշակերտ կար այս դասարանում, հայերը քիչ էին, մեծ մասն այլազգի էր։ Բարեբախտաբար, հաջողվեց կրթել պարկեշտ, համեստ, մեծի խոսքը լսող եւ մեծին հարգող քաղաքացիներ։ Նրանցից ամեն մեկն այսօր կայացած անհատ է, լավ մարդ»,- ասում է դասավարը՝ Վարդուհի Տոնոյանը (Вардуи Акоповна):
Ախթալայի ռուսական բաժնի 1991 թ-ի շրջանավարտները մեկտեղվել են աշխարհի տարբեր ծագերից՝ Գերմանիայից, Հունաստանից, Ռուսաստանից ․․․ Աշխարհագրությունը մեծ է՝ իրենց սրտի նման, որ չի ճանաչում սահման ու ազգություն։ Թե՛ դպրոցական տասը տարիներին, թե՛ այսօր իրար կողքի են նստել հայը, վրացին, հույնը՝ առանց որեւէ խնդրի։
Երկիր մոլորակի տարբեր անկյուններից իրար հասած ու վերագտած համադասարանցիներին կապում է եւս մեկ շա՜տ մեծ ընդհանրություն․ նրանք բոլորը ախթալեցի են։ Եվ դրվատելի է հենց այն, որ 33 տարի առաջ դպրոցն ավարտած լոռեցիները որոշել եւ հանդիպումը կազմակերպել են հայրենի բնօրրանում՝ Դեբեդի ափին ու Լալվարի փեշին ծվարած գողտրիկ Ախթալայում։
Սեւակ Վարդումյան