Freedom House միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հրապարակել է իր Nations in Transit 2024 («Ազգերը տարանցման մեջ 2024») տարեկան զեկույցը, որում Հայաստանում ժողովրդավարական կառավարման ազգային վարկանիշի անկում է նշել։
«Ազգային դեմոկրատական կառավարման միավորը 2.50-ից իջել է 2.25-ի, ինչը պայմանավորված է գործադիր իշխանության համախմբմամբ, կենտրոնական կառավարության վաղեմի հակվածությամբ՝ գերադասելու և պաշտոնանկ անելու ընդդիմադիր քաղաքապետերին, և իշխող կուսակցության ֆինանսների թափանցիկության բացակայությամբ։
«Արդյունքում Հայաստանում ժողովրդավարության գնահատականը 3.11-ից իջել է 3.07-ի»,- նշվում է փաստաթղթում։
Ըստ Freedom House-ի զեկույցի, նախորդ երկու տարիների համեմատ, որոնց ընթացքում եղել է «սահմանադրական ճգնաժամ, հեղաշրջման փորձ, արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ, ընդդիմության երկարատեւ բողոքի ակցիաներ եւ խորհրդարանական բոյկոտներ, Հայաստանի ներքաղաքական կյանքը 2023-ին ավելի կայուն էր, և քաղաքական ակտիվությունը կենտրոնացած էր հիմնականում Ազգային ժողովում։ Հայաստանը շարունակել է էական բարեփոխումներ իրականացնել՝ ազդելով դատական համակարգի, հակակոռուպցիոն, տարածքային կառավարման, կրթության և սահմանադրական փոփոխությունների զարգացման վրա»։
Միաժամանակ, իրավապաշտպան կազմակերպությունը հանրապետության քաղաքական ոլորտում ընդգծված բևեռացում է նշում։
«Հայաստանի քաղաքականությունը շարունակում է մնալ խիստ բևեռացված Քաղաքացիական պայմանագրի, որը մնացել է իշխանության 2018 թվականի թավշյա հեղափոխությունից հետո, և նախկին նախագահներ Ռոբերտ Քոչարյանի և Սերժ Սարգսյանի գլխավորած նախահեղափոխական քաղաքական էլիտայի կուսակցությունների ու վստահված անձանց միջև։ Սակայն, այս բևեռացումը հիմնականում սահմանափակվում է յուրաքանչյուր խմբի հիմնական կողմնակիցներով, մինչդեռ բնակչության ճնշող մեծամասնությունը քաղաքականապես անտարբեր է և իրավազրկված, ինչի մասին վկայում են հարցումների արդյունքները և ընտրություններին ցածր մասնակցությունը: Պասիվ, անկազմակերպ խորհրդարանական ընդդիմության ֆոնին և այն նշանների, որ «Քաղաքացիական պայմանագրի» երբեմնի աննախադեպ ժողովրդականությունը թուլանում է, Փաշինյանի կուսակցությունը սկսել է կենտրոնանալ Հայաստանի մարզերի մակարդակով իշխանության ամրապնդման, մարզային կուսակցական կառույցների ամրապնդման վրա եւ փորձում է վերականգնել վերահսկողությունը համայնքների վրա, որտեղ այն նախկինում պարտվել էր ընտրություններում»,- ասվում է զեկույցում: