Արցախի հետ կապված հարցերում հայտնի էկոակտիվիստուհի Գրետա Թունբերգի կողմից տարբեր առիթներով եղել են բարձրաձայնումներ, սակայն կարևոր ֆենոմենը, որը կոչվում է «Գրետայի էֆեկտ», Արցախի ժողովրդի իրավունքների պաշտպանության առումով այդ էֆեկտը չունեցանք։ «Ադրբեջանի ագրեսիայի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա» խորագրով համաժողովին այսօր այս մասին ասաց Արցախի ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը։
«Դա ոչ միայն անպատժելիության բացակայության պայմաններում էր, այլ նաև այն պատճառով, որ հաճախ Ադրբեջանը տարբեր պետությունների կողմից խրախուսվում էր իր անպատժելի և հանցավոր գործողությունների համար, և COP29-ը Արցախի բռնազավթումից և էթնիկ զտումներից հետո Ադրբեջանում կազմակերպելն ամենավառ ապացույցն է, որ ոչ միայն գործ ունենք պատժելիության բացակայության հետ, այլև՝ միջազգային հարթակում հանցագործին խրախուսելու»,-ասաց նա։
Գեղամ Ստեփանյանը հիշեցրեց՝ մինչ Արցախի ժողովուրդն Ադրբեջանի կողմից շրջափակված լինելու ամիսներին սովամահության և տանջանքների էր դատապարտված՝ աշխարը լոկ սնանկ, ոչինչ չասող հայտարարություններ էր տարածում։
«1020 հազար անձ, այդ թվում՝ 30 հազար երեխա, ամենօրյա ռեժիմով ենթարկվում էին տառապանքների ու զրկանքների։ Արձանագրվում էին թերսնուցման, սովամասության դեպքեր, առկա էր դեղորայքի դեֆիցիտ, իսկ աշխարհից զուտ հայտարարություններ էինք ստանում»,- հիշեց օմբուդսմենը։
Գեղամ Ստեփանյանը միաժամանակ հիշեցրեց՝ եթե մինչև պատերազմը Արցախում ապրում էր մոտ 150 հազար հայ, ապա այսօր՝ ընդամենը 13։
«Ահա այն պատկերը, որը պետք է ունենալ Ադրբեջանի մասին կաևրծիք կազմելու»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցների բացակայությունը և նրա հանցագործությունների անտեսումը հանգեցրեցին արցախահայության հանդեպ էթնիկ զտումների։