Այդ մարտերը ոչ միայն տարածքային առումով էին հատկանշական, այլ նաև տարածաշրջանային ազդեցության տեսանկյունից։
Այսպիսով, Ադրբեջանը, հասկանալով, որ դեպի էներգետիկ անվտանգությունը լուրջ վտանգի տակ է, փորձ է կատարում Թուրքիային ներքաշել ակտիվ խաղի մեջ։ Հենց տավուշյան մարտերի ընթացքում Բաքվի բռնապետը երկու գեներալների գործուղում է Անկարա։ Այս այցից հետո տեղի է ունենում , այսպես ասած, լայնածավալ թուրք-ադրբեջանական զորավարժությունները։ Սակայն սա բավական չէ, և Բաքուն դեռ վախենում է, որ կարող է նոր տարածքներ կորցնել և այնպիսի տարածքներ, որտեղով անցնում են կարևոր ու կենսական խողովակաշարեր։ Արդեն նորանշանակ ԱԳ նախարարին և պաշտպանության նախարարին է գործուղում Անկարա։ Ալիևը Էրդողանից ակնկալում է գործուն աջակցություն պատերազմ վերսկսելու համար, սակայն Էրդողանին հարկավոր է այլ բան, և որպեսզի Թուրքիան իսկապես գործուն քայլերով , այսինքն դառնա պատերազմող կողմ, Ադրբեջանը պետք է որոշ քայլեր ձեռնարկի Թուրքիայի աշխարհաքաղաքական ներկայության ձևական կողմից զատ, նաև իրական կողմը ապահովի։ Այդ իսկ պատճառով , զորավարժությունների ավարտական փուլին մասնակցելու պատրվակով Բաքու են ժամանում թուրքական պաշտպանական գերատեսչության ողջ էլիտան նախարարի գլխավորությամբ։ Այս ամենին ուշի-ուշով հետևում է ՌԴ-ն և ՌԴ-ից Ալիևին գնում են ազդակներ, որ չի կարող ինքնուրյուն կայացնել այնպիսի որոշում, որով Թուրքիան մշտական ռազմական ներակայություն կունենա Ադրբեջանում։ Դեռևս Թուրքիայի ռազմական պատվիրակությանը չճանապարած, Ալիևն իր իսկ նախաձեռնությամբ հեռախոսազրույց է ունենում Պուտինի հետ և , այսպես ասած, իր մտահոգությունը հայտնում Հայաստանին զենք -զինամթերք մատակարարելու ծավալների հետ կապված։
Պաշտոնական Կրեմլը , այս ամենից հետո որոշակի փակագծեր է բացում տավուշյան մարտերի հետ կապված և հայտարարում, որ ՌԴ-ն ակտիվ միջնորդական դերակատարություն է ունեցել տավուշյան մարտերի հրադադարի հաստատման գործում։ Նաև հատուկ շեշտվում է, որ հրադադարի հաստատման հաջողվել է հասնել մի քանի միջնորդական փորձից հետո միայն։ Ըստ ոչ պաշտոնական աղբյուրների, Բաքվից է գնացել հրադադարի հաստատման մասին խնդրանք, սակայն չեմ պնդում սա, քանի որ պաշտոնական ոչինչ չի հաղորդվում։
Թուրքիայի հայտարարությունները այդ օրերին բավականին ագրեսիվ և ինտեսիվ էին, բայց որոշ ժամանակ անց, երբ Մոսկվան հայտարարեց, որ տարածաշրջանում ՌԴ-ն իրականացնում է ակտիվ միջնորդական գործունեություն, կարծես թե Թուրքիան այլևս քայլեր չձեռնարկեց այդ պահին։
Այսօր արդեն հայտնի դարձավ, որ ՌԴ պաշտպանության նախարարը մեկնում է Բաքու։ Կարծում եմ, որ Բաքվում շատ կարևոր գործընթացների հիմք է դրվելու, որին Ալիևը ստիպված է լինելու համաձայնվել։ Եվս մեկ անգամ փաստենք, որ տավուշյան մարտերը բոլորովին այլ հարթության վրա դրեցին հայ-ադրբեջանական հակամարտությունը։
Կարեն ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ