Լրացավ Հայաստանյայց առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի հիմնադրման մեկ դարը: Այն ստեղծվել է Հայաստանի առաջին հանրապետության օրոքՙ 1920 թվականի սեպտեմբերի 4-ին, Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գեւորգ Ե Սուրենյանցի սրբատառ կոնդակով: Սկզբնական շրջանում թեմն ընդգրկում էր այժմյան Շիրակի, Լոռու, Տավուշի մարզերը, ինչպես նաեւ Թալինի եւ Արագածի շրջանները: Առաջին թեմակալ առաջնորդը եղել է Արտակ վարդապետ Սմբատյանը, նրան հաջորդաբար փոխարինել են Աշոտ եպիսկոպոս Շախյանը եւ Իսահակ եպիսկոպոս Տեր-Միքայելյանը: Ցավոք, ինչպես երկրի եկեղեցական կառույցները, այնպես եւ նրանք զոհ են գնացել շուտով հաստատված խորհրդային իշխանության եկեղեցահալած քաղաքականությանը: 1938 թվականին Շիրակում բաց է մնացած եղել միայն Սբ. Յոթվերք առաջնորդանիստ եկեղեցին:
1990 թվականին թեմից անջատվել են Տավուշն ու Լոռու մի հատածը, իսկ 1996-ից այն ընդգրկում է միայն Շիրակի մարզի տարածքը, սկզբում Գրիգորիս եպիսկոպոս Բունիաթյանի, ապա Փառեն ծայրագույն վարդապետի հոգեւոր առաջնորդության ներքո:
1999 թվականից Շիրակի թեմն առաջնորդում է Միքայել արք. Աջապահյանը: Անցած տարիների ընթացքում այստեղ եկեղեցաշինական, քարոզչական, կրթական ու սոցիալական ծավալուն աշխատանք է կատարվել: Այժմ թեմում գործող եկեղեցիների թիվն անցնում է երեք տասնյակից, նրանցից 15-ում ամեն կիրակի պատարագ է մատուցվում: Թեմին կից գործում են հանրապետությունում եզակի սոցիալ-կրթական կենտրոնը, Սբ. Յոթվերք եկեղեցու երիտասարդական միությունը եւ բարեգործական ջոկատը, քրիստոնեական դաստիարակության կենտրոնը, Սբ. Հակոբ եկեղեցու երիտասարդաց միությունը, 2014 թվականից Գյումրիում աշխատանքն է ծավալել նաեւ հայորդյաց տունը: Այս կառույցներից ամեն մեկի մասին կարելի է շատ բան պատմել:
