Ամեն տարի Ամերիկայի Հայ դատի (ANCA) Ամերիկայի Արեւելյան շրջանի աշխատակազմը իր ամենաբարձրՙ «Ազատության» մրցանակը շնորհում է մի անձնավորության, որը արտակարգ ներդրում է ունեցել ամերիկա-հայկական խնդիրների լուծման ոլորտում:
Արցախի ազատագրության շարժման 30-ամյակին նվիրված դեկտեմբերի 2-ին կայանալիք գալա-հանդիսության ընթացքում այդ մրցանակը այս տարի շնորհվելու է ԱՄՆ-ի դեմոկրատ սենատոր Էդուարդ Մարքիին եւ դեմոկրատ կոնգրեսական Նիքի Ցոնգասին :
Սենատոր Մարքին Կոնգրեսի 115-րդ նիստին ներկայացրել էր «Sen-Res. 180» բանաձեւն ընդդեմ ԱՄՆ-ում թուրք դեսպանի ռեզիդենցիայի առաջ հավաքված խաղաղ ցուցարարների հանդեպ կիրառված բռնությունների մասին (2017-ի մայիսի 16-ին): Նա նաեւ միանալով հանրապետական սենատոր Թեդ Կրուզին եւ դեմոկրատ սենատորներ Թոմ Յուդալին եւ Ռոբերտ Մենենդեզին ՙ այս տարվա ապրիլին ներկայացրել էր «Sen-Res. 136» բանաձեւը, կոչ անելով Թուրքիային ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Նա թվիթերում հայտարարել էր. «Հպարտ եմ կանգնելու հայ համայնքի կողքին Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործում»: Ապրիլին նա մասնակցել էր Կապիտոլ Հիլի ցեղասպանության հիշատակման արարողությանը, իսկ սեպտեմբերի 21-ին գրառում կատարել կոնգրեսական արձանագրությունների մատյանում Հայաստանի անկախության 25-ամյակի առթիվ:
Նիքի Ցոնգասը վերջին 25 տարում առաջին կինն է եղել, որ 2007-ին կոնգրեսական է ընտրվել Մասաչուսեթսից: Նա հայկական հարցերի կոնգրեսական խմբավորման անդամ է եւ անխոնջ ջատագովը արդարության եւ ճշմարտության հաստատմանը Հայոց ցեղասպանության հարցում: «Օսմանյան կայսրության կանխամտածված եւ համակարգված զանգվածային սպանությունները հայերի ցեղասպանություն էր: Այլ երկրներ առերեսվել են իրենց մութ ու ցավոտ անցյալի հետ, եւ ժամանակն է, որ Թուրքիան էլ հետեւի նրանց», նշել է նա: Կոնգրեսի 114-րդ նիստին նա պաշտպանել է «Ճշմարտություն+արդարություն» (H.Res.154) բանաձեւը, ստորագրել Ռոյս-Էնգելի 2015-ի նամակը, որտեղ կոչ էր արվում դադարեցնել ադրբեջանական ագրեսիան ընդդեմ Արցախի եւ Հայաստանի: 2014-ին նա նամակով դիմել էր նախագահ Օբամայինՙ կոչ անելով նրան ցուցադրել Սպիտակ տան այցելուների կենտրոնում հայ որբերի գործած գորգը:
Գալան տեղի է ունենալու Բոստոնի կենտրոնում գտնվող «Two International Piace»-ում եւ ընդգրկելու է կոկտեյլ ընդունելություն, աճուրդ, ճաշկերույթ եւ մրցանակների հանձնում:
«Ազատություն» մրցանակը նախկինում շնորհվել է Ջոն Էվանսին , Ռոբերտ Մենենդեզին , Էդուարդ Քենեդուն , Ռոբերտ եւ Էլիզաբեթ Դոուլներին , Քերոլայն Քոքսին , Ֆեթհիյե Չեթինին , Բակո Սահակյանին եւ այլոց:
Նկար 1. Կոնգրեսական Ցոնգասը Հայ դատի անդամներ Ս. Դուլգարյանի, Թ. Վարդապետյանի եւ Ա. Ճգնավորյանի հետ: