Երբ Մոսկվայում 18 մարդու մահվան պատճառ դարձած ՃՏՊ տեղի ունեցավ, եւ Հրաչյա Հարությունյանը դատարան տարվեց արժանապատվությունը վիրավորող կանացի հագուստով, ադրբեջանական մամուլը հեղեղվեց ցինիկ հրապարակումներով: Բանը հասավ նրան, որ Հրաչյա Հարությունյանին կապեցին «օկուպանտական քաղաքականության համար տնտեսական ճգնաժամի մեջ հայտնված» Հայաստանի ապագայի շուրջը իրենց «կանխատեսումների իրականացման» հետ:
Անցնող օրերին Մոսկվայում ոստիկանական ուժերը ձերբակալել են Ադրբեջանի մի քանի հազար քաղաքացիների, որոնք Ռուսաստանի մայրաքաղաքում իրենց եւ հայրենիքում թողած հարազատների համար մի կտոր հաց էին վաստակում հայրենակիցներին պատկանող մրգի-բանջարեղենի մեծածախ առեւտրի շուկաներում: Պատճառն այն է, որ Ադրբեջանի քաղաքացի Օրհան Զեյնալովը առանձնակի դաժանությամբ սպանել է մոսկվացի Եգոր Շչերբակովին, որի հետեւանքով Մոսկվայում աննախադեպ լարված իրավիճակ է ստեղծվել:
Մենք չենք խորանա պատճառների մեջ, թե ինչու է Ադրբեջանի Շամքորի շրջանի Սեյֆալի գյուղի բնակիչ Օրհան Զահիդ օղլու Զեյնալովը 10 տարի առաջ լքել «ծաղկուն հայրենիքը» եւ ինչով էր զբաղվում Մոսկվայում` այդ ընթացքում հասցնելով մեկ անգամ ենթարկվել ազատազրկման: Կմեջբերենք նրա մոր խոսքերը. «Նա գնացել էր վաստակելու, չէ՞ որ այստեղ (Ադրբեջանում) աշխատանք չկա», ասել է Յասաման Զեյնալովան: Սա` ի գիտություն «տնտեսական հրաշքների հասած» Ադրբեջանի ջատագովների:
Առավել հետաքրքրական է հայր Զեյնալովի խոսքը. …«Գուցե այստեղ (որդու կողմից Եգոր Շչերբակովի սպանության մեջ) քաղաքական խարդավանք կա՞», կարծիք է հայտնել նա: Զահիդ Զեյնալովի այս կասկածը թերեւս համարվեր զուտ որդու արարքը «բացատրելու» փորձ, եթե մարդասպանության մեջ կասկածվողի ծնողները, գուցե` պատահաբար, գուցե` միտումնավոր, մի շատ էական բացահայտում չանեին:
Նրանք խոստովանել են, որ իրավապահների կողմից որոնման մեջ գտնվելու ընթացքում Օրհան Զեյնալովը հեռախոսազրույց է ունեցել իրենց հետ եւ ասել, որ «ինքը դրա (Եգոր Շչերբակովի սպանության) հետ կապ չունի»: Շատ հավանական է, որ նա ծնողներին նաեւ ասած լինի, թե այդ ամենը «քաղաքական խարդավանք է»:
Որ Օրհան Զեյնալովը «կենցաղային հողի» վրա չէ, որ հանցանք է գործել, այդ մասին վկայում է նրա կազմակերպված փախուստը Մոսկվայից, ինչպես եւ հանգամանքը, որ ձերբակալության պահին նրանից առգրավվել է Կոլոմնա-Բաքու ավտոբուսի տոմս: Զեյնալովը ձերբակալվել է մերձմոսկովյան Կոլոմնայի ավտոկայանին հարող տարածքում, երբ ավտոբուսի մեկնելուն մնում էր ընդամենը մեկ ժամ:
Նման հանդուգն քայլ կատարելով, այն է` փորձելով ռուս-ադրբեջանական սահմանը հատել երթուղային ավտոբուսով, Օրհան Զեյնալովը, հավանաբար, ինչ-որ երաշխխիքներ ունեցել է: Այլապես կփորձեր թաքնվել Մոսկվա մեգապոլիսում: Էլ չենք խոսում այն մասին, որ եթե Եգոր Շչերբակովին սպանած լիներ «դատարկ վիճաբանության հետեւանքով` պատահաբար», ապա կներկայանար իրավապահներին եւ ամեն ինչ կխոստովաներ:
Օրհան Զեյնալովի ձերբակալության եւ Մոսկվա տեղափոխման տեսագրությունները համացանցում հասանելի են: Կալոմնայից նրան Մոսկվա են հասցրել ուղղաթիռով եւ անմիջապես ներկայացրել… ՌԴ ներքին գործերի նախարարին: Խոստովանենք, որ սա արտառոց է. Մոսկվայում օրվա մեջ երեւի սպանության եւ այլ ծանր հանցագործությունների մեջ բազմաթիվ կասկածվողներ են հայտնաբերվում եւ ձերբակալվում: Բացառված է, որ ՌԴ ներքին գործերի նախարարը նման յուրաքանչյուր դեպքում հանցագործին անձամբ «ընդունելու» ցանկություն եւ հնարավորություն է ունենում:
Օրհան Զեյնալովին, մինչդեռ, տեղափոխել են անմիջապես ՌԴ ՆԳՆ եւ ներկայացրել անձամբ նախարարին, ով նույնիսկ, ինչպես երեւում է տեսագրությունից, մի քանի վայրկյան ակնդետ ուսումնասիրել է ձերբակալվածի դեմքը: Սա չէր կարող պատահականություն լինել:
Ըստ երեւույթին, Օրհան Զեյնալովն ավելի «կարեւոր թռչնակ» է : ՌԴ ՆԳՆ Մոսկվայի գլխավոր վարչությունը երեկ եւս մի ուշագրավ տեղեկատվություն է տարածել: Ըստ այդմ, Զեյնալովը, խոստովանելով, որ Եգոր Շչերբակովին ինքն է սպանել, «անսպասելի հայտարարել է, որ ռուսերենը մոռացել է եւ պահանջել, որ հետագա բոլոր հարցաքննություններն անցկացվեն թարգմանչի ներգրավմամբ»: Նույն տեղում նաեւ ասվել է, որ «քննություն է տարվում` պարզելու Օրհան Զեյնալովի մասնակցությունը Մոսկվայում եւ մարզում ավելի վաղ կատարված մի շարք ծանր հանցագործություններին»:
Բացառված չէ, որ Օրհան Զեյնալովն ինչ-որ մեկի պատվերն է կատարել: Ո՞վ է այդ «ինչ-որ մեկը» եւ ի՞նչ նպատակ է հետապնդել` այս հարցերի պատասխանը կարող է տալ միայն գործի լրիվ, համակողմանի եւ անաչառ քննությունը: Բայց դրա համար հարկ կլինի, որ Ռուսաստանի իշխանությունները քաղաքական կամք ցուցաբերեն: Մոսկվայում Ադրբեջանի դեսպանատունը հրահանգ է ստացել` «կազմակերպելու Օրհան Զեյնալովի իրավական օգնությունը»: Արդյոք միայն ա՞յդ հրահանգն է ստացվել, թե՞ …
ՌԴ-ում Ադրբեջանի փոխդեսպան Գուդսի Օսմանովն, ի դեպ, facebook-ի անձնական էջում երեկ այսպիսի գրառում է արել. «Օրհան Զեյնալովն ահաբեկիչ չէ, սեպարատիստ չէ, չի մասնակցել պետական հեղաշրջման, նա շարքային կենցաղային հանցանք է գործել: Արժե՞ր նման մարդու շուրջն այդքան աղմուկ բարձրացնել»: Օսմանովը նկատի է ունեցել ՌԴ բոլոր հեռուստաընկերությունների կողմից Զեյնալովի ձերբակալության տեսագրության հեռարձակումը, որը, նրա կարծիքով, «տանում է ռուսաստանյան հասարակության տրոհման»:
Մոսկվայում Ադրբեջանի փոխդեսպանը վրիպե՞լ է, թե՞ հիմարաբար «ինչ-որ բան» խոստովանել: Կարծում ենք, որ գործ ունենք երկրորդ ենթադրության հետ, որովհետեւ Օրհան Զեյնալովի «շարքային կենցաղային հանցանքի» հետաքննությունը նա համարել է… Ադրբեջանի «ազգային շահերը շոշափող»: Մեկնաբանությունն, ինչպես ասում են, ավելորդ է: