Հայաստանի էներգետիկան արդեն 120 տարվա պատմություն ունի: 1903թ. Դիլիջանում Աղստեւ գետի ափին տեղադրվեց 10 կՎտ հզորությամբ հիդրոագրեգատ: Այն նախատեսված էր սղոցարանի աշխատանքի, իսկ երեկոյան ժամերին՝ լուսավորության համար: 1913թ. Հայաստանում շահագործվում էին 13 էլկեկտրակայաններ` 9-ը հիդրոէլեկտրայան, 4-ը` ջերմային: Միայն 1913թ. արտադրվել է 5.1 միլիոն կՎտ ժ էլեկտրական էներգիա:
Ներկայում ՀՀ էներգահամակարգում դրվածքային հզորությունը կազմում է մոտ 3000 ՄՎտ: Այս տարիների ընթացքում հսկայական աշխատանքներ են կատարվել էներգետիկայի զարգացման համար: Կառուցվել են ՋԷԿ-եր, ատոմակայան, կաթսայատներ, արեւային եւ այլ տիպի էլեկտրակայաններ: Ներկայում աշխատանքներն այս ուղղությամբ շարունակվում են:
Առաջարկում եմ հետեւյալը: Ստեղծել վավերագրական ֆիլմ նվիրված Հայաստանի եւ Արցախի էներգետիկայի ավելի քան 100 տարվա անցած փառավոր ուղուն: Այն հնարավորություն կտա լրացնել այն տեղեկատվական դաշտը, որը անչափ կարեւոր դեր ունի: Այստեղ կարող է տեղ գտնել նաեւ ջրաղացների վերաբերյալ մեզ մոտ առկա տեղեկատվությունը: Ջրաղացները նույնպես կարելի է համարել էներգետիկայի անբաժանելի մաս: Տարբեր լեզուներով ներկայացնելով մեր բազմադարյան էներգետիկայի մշակույթը հսկայական նշանակություն կունենա համաշխարհային մակարդակով մեր ուրույն տեղը ունենալուն,մատաղ սերնդի դաստիարակության, ինչպես նաեւ տուրիզմի զարգացման համար: Անհրաժեշտ է մտածել նաեւ Հայաստանի էներգետիկայի թանգարան ստեղծելու հարցի մասին:
ՍՏԵՓԱՆ ՊԱՊԻԿՅԱՆ
Ռուսաստանի բնագիտության ակադեմիայի պրոֆեսոր