«Պլիմուտի (Մասաչուսեթս) Մանոմետ Բլաֆս (Manomet Bluffs) կոչված բարձունքում գտնվող այդ հյուրանոցի տեղանքը 1940-ական թվականի վերջերին գնել է Վելզլիից Միքայել եւ Էլմաս Սարաֆ անունով հայազգի մի զույգ, որը սիրողական մակարդակով զբաղվում էր անշարժ գույքի առքուվաճառքով եւ այնտեղ կառուցել է Այդլվայլդ հյուրանոցը», գրում է Պուլիցերյան մրցանակի արժանացած «Բոստոն Գլոբ» թերթի հետազոտող-լրագրող Սթիվն Քյուրքչյանը «Միրոր Սփեքթեյթրում», հավելելով, որ այդ հյուրանոցը հետագայում երկար տասնամյակներ իրեն է ձգել, հատկապես ամառային արձակուրդների ժամանակ, բազմաթիվ ամերիկահայերի, որոնք 1915-ի եղեռնից մազապուրծ ապաստան էին գտել Ամերիկայում եւ փորձում էին քրտնաջան աշխատանքով ոտքի կանգել նոր աշխարհում:
Երեք հարկանի փայտաշեն մասնաշենքերի մոտ երկու տասնյակ սենյակները գուցե ոչ այնքան մեծ էին եւ հարմարավետ, շարունակում է նա, սակայն հյուրանոցը ոչ միայն հրաշալի տեսարան եւ «Քեյփ քոդ» հրվանդանի մոտակայքում գտնվելու հանգամանքով գեղեցիկ լողափի առկայությունն էր պարգեւում այցելուներին, այլեւ հայկական հարուստ խոհանոցի առանձնահատկություններով օժտված օրական երեքանգամյա սնունդ եւ հայկական երաժշտությամբ հագեցած պարահանդեսային երեկոներ շաբաթ օրերին: Եվ հոգ չէ, թե լողափ հասնելու համար անհրաժեշտ էր իջնել մոտ հարյուրհիսուն աստիճաններով: Կառույցը ամուր էր, ապահով եւ ճանապարհին ուներ հանգստանալու եւ շունչ քաշելու «նստարան-կանգառներ», որտեղ (եւ հետագայում լողափում) հնարավորություն էր ընձեռվում ծանոթանալու եւ շփվելու օտարների հետ: Այդ շփումները ամերիկյան կյանքի եւ մտածելակերպի ընկալման դրսեւորումներ էին առաջին սերնդի հայ ներգաղթյալների համար, որոնց ենթագիտակցությունում դեռ շատ թարմ էին հոգեբանական տրավմայի հետեւանքները: Այդ ժամանակների համար հյուրանոցը փնտրված հանգստավայր էր կտրվելու առօրյա միօրինակ կյանքից: Հիմա անշուշտ այլընտրանքային տարբերակները բազմաթիվ են, բայց Քյուրքչյան, Ասատուրյան եւ Գալայճյան ընտանիքների համար Այդլվայլդը դեռեւս բաղձալի վայր է մնում, չնայած որպես հյուրանոց այն փակվել է 1970-ականներին, եւ գործում է որպես միջոցառումների կազմակերպման կենտրոն:
«Գիտենալով, որ 1948-ից ի վեր այդտեղ եմ բնակվում, ծանոթ հայրենակիցներ ժամանակ առ ժամանակ հետաքրքրվում են հյուրանոցի ճակատագրով: Ուրախ եմ հայտնելու, որ Մալ եւ Ռիչարդ Ասատուրյան եղբայրների ջանքերով «Այդլվայլդի լողափի ասոցիացիան» (IBA) բավականաչափ գումար կարողացել է ձեռք բերել վերանորոգելու համար քամիներից եւ փոթորիկներից վնասված աստիճանաշարի որոշ հատվածները, եւ քարաշեն պատնեշ կառուցելու լողափի երկարությամբ: Նաեւ ուրախ եմ տեղեկացնելու, որ Ռոբ եւ Գլեն Մաքգրեգոր ընտանիքն է այժմ «Այդլվայլդի» սեփականատերը: Իմ հաշվարկներով աստիճանների թիվը այժմ 162 է, ջուրը լողափում նույնքան սառնորակ է եւ տեսարանը՝ նույնքան շշմեցնող» բառերով եզրափակում է իր հոդվածը Սթիվն Քյուրքչյանը, որ իր երկարամյա լրագրողական վաստակի համար մեծարանքի է արժանանալու սեպտեմբերին «Հայկական ժառանգության այգու» (AMP) բացման 10-ամյակի առթիվ:
Պատրաստեց՝ ՀԱԿՈԲ ԾՈՒԼԻԿՅԱՆԸ
(The Armenian Mirror-Spectator)