Այս հոդվածը գրելու համար կապվեցի Եվրոպայի ու ԱՄՆ-ի տարբեր քաղաքներում ապրող ընկերներիս հետ՝ պարզելու, թե այնտեղ ամանորյա լուսավորության, տոնածառի, տոնական միջոցառումների վրա որքա՞ն գումար է ծախսվել:
Բոլորը փաստեցին, որ այս տարի ոչ մի նոր բան չի ավելացել, «էկոնոմ-ռեժիմը», որը կիրառվում է 2021-22 թվականներից, շարունակվում է նաեւ այս տարի:
Ամբողջ Դանիայում աղքատության ցուցանիշը 0,2 % է, Կոպենհագենին դրանից թերեւս բաժին էլ չի հասնում: Կոպենհագենի բնակչությունը մոտ 1 միլիոն է: Այս տարի, անցյալ տարվա համնեմատ, քաղաքում ամանորյա լուսավորություն կա. անցյալ տարի ընդհանրապես չկար:
Եվրոպայի ամենահարուստ ու մեծ քաղաքականության, պատերազմների մեջ կարեւոր մասնակցություն չունեցող Դանիայի քաղաքների ամանորյա լուսավորության, տոնածառերի ծախսերի մասին տեղեկություններ չկան, որովհետեւ նոր բան չի ավելացել, իսկ այն, ինչ կա, նախորդ տարիների կրկնությունն է, ծախսն էլ մեկ անգամ է արվել:
Դանիայի իշխանությունները Ամանորի ժամանակավոր, բայց թանկ պերճանքների փոխարեն, պետբյուջեի գումարը ծախսում են աղքատ, տնանկ, հաշմանդամ քաղաքացիներին արժանապատիվ կյանքով ապահովելու համար:
ԱՄՆ-ի Հյուսիսային Կարոլինա նահանգի մայրաքաղաք Ռալիում վերջին տարիներին նույն տոնածառն է դրվում՝ նույն խաղալիքներով ու լույսերով: Կես միլիոն բնակչություն ունեցող Ռալիում տոնածառին կից տարածքներն օգտագործվում են բիզնես-ծրագրերի համար: Իսկ փողոցների լուսավորությունն ու զարդարանքն իրականացվում են բացառապես բնակիչների ջանքերով: Ամեն տուն իր շուրջբոլորը լուսավորում է, տոնական տեսք տալիս, ամեն բան արվում է միայն ու միայն մասնավոր հատվածի ներդրումներով, քաղաքի բյուջեից ոչ մի ցենտ չի ծախսվում:
Նույնը Ռալիի հարեւան Գարներ փոքրիկ քաղաքում է, որտեղի 30 հազար բնակիչներն իրենց ձեռքերով են քաղաքը զարդարում: Այս քաղաքների տոնական զարդարանքի մասին էլ քաղաքապետարանների կայքերում ոչ մի տեղեկություն չկա, որովհետեւ ծախսն արվել է մեկ անգամ եւ վաղուց, եւ միջոցառումները, տոնակատարություններն արվում են բացառապես մասնավոր հատվածի ներդրումներով, որոնք բիզնես-նպատակներով են:
Հունգարիայի մայրաքաղաք Բուդապեշտն ամեն տարի 4 միլիոն զբոսաշրջիկ է ունենում: Նախանցյալ տարվանից այդ քաղաքն ամանորյա զարդարանքների 1/3-րդն է միայն օգտագործում, քանի որ դրանք էլելտրաէներգիայի ծախս են պանաջում, իսկ քաղաքային իշխանությունները նպատակահարմար են գտնում իրենց քաղաքացիների հարկերից գոյացող բյուջեն օգտագործել ավելի հասցեական, նպատակային, հիմնախնդիրներ լուծելու, ոչ թե ժամանակավոր հաճույքների համար: Իսկ բուդաբեշտցիները գոհ են դրանից, գոհ են, որ իրենց հարկերը չեն մսխվում, լույսուզանգուլակի վրա չեն վատնվում:
Պրահայի գլխավոր տոնածառի բարձրությունը 25 մետր է: Վաղուց է գնվել: Քաղաքապետարանն ամեն օր տոնածառի վրա ծախսում է ընդամենը 4 եվրո: Ամանորյա ծախսերը վերջին տարիներին մի քանի անգամ նվազեցրել են, տեղադրվել են հոսանք խնայող լամպեր. շենքերի լուսավորությունը, Պրահայի փողոցների զարդարանքները կրճատվել են:
Բեռլինում հանրային վայրերի լուսավորությունը նույնպես կրճատվել է, իսկ տոնածառն անպաճույճ է ու համեստ:
Իսկ հրավառության մասին խոսք անգամ լինել չի կարող: Գերմանիան Ավստրիային, Չեխիան Լեհաստանին, Հունգարիան Ռումինիային ոչ մի թիզ հող չի նվիրել կամ հանձնել, գերմանացիները, չեխերը, հունգարացիները չեն բռնագաղթել, 18-20 տարեկան 5000 տղայի չեն զոհաբերել «հանուն ոչնչի», նրանց պետությունները կործանման ու ոչնչացման վտանգի տակ չեն, նրանք Ադրբեջանի ու Թուրքիայի նման թշնամիներ չունեն, պատերազմից 5 պակաս չեն գտնվում, բայց արի ու տես, որ շատ համեստ են Ամանորը նշում, խնայողություններ են անում, ինչ է թե պետբյուջեի գումարներով «մի ցավի ոտք կոտրեն»:
Իսկ Երեւանում… միայն այս տարի ամանորյա լուսավորության վրա ծախսվել է 202 միլիոն դրամ: Ավելի շատ կծախսվեր, եթե անցյալ տարի 2 միլիոն դոլարից ավելի ծախսած չլինեին:
Ստեփանակերտը ուրվականների քաղաք է հիշեցնում, այնտեղ ադրբեջանցիներն են տոնածառ դնում ու իրենց մուղամներով համեմված տեսանյութեր տարածում:
Երեւանի գլխավոր տոնածառի լույսերը վառվեցին՝ ուղեկցվելով ճոխ հրավառությամբ, համերգով, արեւն ու աստղերը խամրեցնող ճաճանչներով:
Տոնակատարության գմփոց-դրմբոցները, ճարճատյունները հասան մինչեւ Բաքու, որտեղ գառան մորթու տակ գայլերն Արցախը խժռելուց հետո Երեւանում գայլի մորթու տակ մտած գառների հետ հիմա էլ Հայաստանը հոշոտելու ծրագիրն են հստակեցնում:
Ինչ խոսք՝ ճոխ ու պաճուճանքներով ենք հոշոտվում:
ՆԱԻՐ ՅԱՆ