Վարդենիսցի պատմաբան Անի Մելքոնյանն ահազանգում է. «Վերապատրաստում» անվան տակ հայոց պատմության ուսուցիչներին պարտադրում են 2023թ-ի սեպտեմբերից դասավանդել այն այլանդակ ու թրքահաճո դասագրքերով, որոնց դեմ պայքար էինք մղում` երջանկահիշատակ Արտակ Մովսիսյանի գլխավորությամբ:
Ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ ես հավատարիմ եմ իմ սկզբունքներին, իմ դասախոսին տված խոստմանը եւ հայոց պատմությանը ու չեմ մասնակցելու հայ երեխաներին այլասերելու, հայոց պատմության հերոսական էջերը ջնջելու ոճրագործությանը, եւ եթե անգամ մնամ դպրոցում, ԱՂԲԱՄԱՆՆ ԵՄ ՆԵՏԵԼՈՒ մեզ պարտադրվող ԱՂԲԸ, որին «Հայոց պատմության դասագիրք» անունն են տվել: Ես դասավանդելու եմ 2016-2017թթ-ին տպագրված դասագրքերով:
Բավական չէ, որ «Հայ եկեղեցու պատմություն» առարկան ԿԳՄՍՆ-ը խմբագրեց դպրոցներից, այն տարրալուծեց տարբեր առարկաների մեջ, նախարարը հայտարարեց, որ խնդիրը քննարկման ենթակա չէ, որոշումը վերջնական է ու հստակ՝ «Հայ եկեղեցու պատմությունը»՝ որպես առանձին առարկա, այլեւս չի դասավանդվելու դպրոցում, հիմա էլ Հայոց պատմության հետեւից են ընկել:
Ա՜յս աստիճան ատել հայկականն ու ազգայինը, այսքա՜ն ոխերիմ թշնամի լինել այն ազգին ու երկրին, որից «սերվել են»: Ի՞նչ է պատահել ձեզ հետ ձեր անցյալում, որ մի ամբողջ երկրից ու ժողովրդից այսքան դաժանորեն վրեժ եք հանում:
Սպարապետ Վազգեն Սարգսյանը ձեզ համար է ասել՝ դուք մեռոնին էլ թույն կխառնեք:
Ես ունեմ դպրոցահասակ երեխա, որին դեռ մի քանի տարի առաջ՝ սեպտեմբերին, անձամբ եմ խնդրել՝ «Հայ եկեղեցու պատմության» ու «Հայ ժողովրդի պատմության» դասերն առանց ինձ չսովորես:
Դուստրս նեղսրտած զարմացավ՝ չե՞ս վստահում, որ լավ կսովորեմ, ուզում ես ստուգե՞լ ինձ:
-Ո՛չ, պատճառն ուրիշ է. ուզում եմ քեզ հետ սովորել այդ առարկաները: Ես «Հայ եկեղեցու պատմություն» ընդհանրապես չեմ անցել, իսկ «Հայոց պատմությունը» մեր ժամանակ ուրիշ ծրագրով էր՝ ոչ շատ խորացված:
Արդեն 3 տարի՝ միասին ենք սովորում այդ առարկաները: Չեմ ասի, թե փայլուն դասագրքեր են, հրաշալի մատուցված: Իրադարձություններն ավելի մատչելի, պարզ հայերենով ներկայացնելու կարիք կա. տեղեկատվությունը երբեմն դժվարամարս է, խիստ ակադմիական գրված, բայց որ ձեր գլուխը ցավում է, կտրում գցո՞ւմ եք այն, թե գլխացավն եք բուժում:
Հիմա ՀՀ իշխանությունները բառացիորեն գլխատում են բոլոր ոլորտները, իսկ որ ամենասարսափելին է՝ մագիլները հասցրին կրթությանը, դպրոցին:
Պատմաբան Անի Մելքոնյանը շարունակում է. «Իմ աշակերտը պետք է իմանա Մեծ Հայքի 15 նահանգների, Արատտայի, Միտաննիի, Հայասայի, Նաիրիի մասին, իմ աշակերտը պետք է իմանա, որ համահայկական առաջին պետությունը Վանի (Ուրարտու) թագավորությունն է, իմ աշակերտը պետք է իմանա Վաչագան Բարեպաշտի մասին, Փառիսոսի թագավորության մասին, իմ աշակերտը պետք է ճանաչի Արցախի մելիքներին, իմանա Արցախի սղնախների մասին:
Իմ աշակերտը պետք է իմանա հայերին բնաջնջելու թուրքական հարատեւ ծրագրի մասին, պետք է իմանա Առաջին համաշխարհային պատերազմի Կովկասյան ճակատի` հայ կամավորական ջոկատների (Անդրանիկի, Դրոյի, Քեռու) մասին, պետք է ճանաչի հերոս Նժդեհին, իմանա Հայ առաքելական եկեղեցու ազգապահպան գործունեության մասին:
Իմ աշակերտը պետք է իմանա Արցախի ազատագրական շարժման, Շուշիի ազատագրման, արցախյան պատերազմի հերոսների մասին, պետք է իմանա, որ համակեցություն թուրքի հետ անհնար է, պետք է ամեն օր աղոթքի պես կրկնի, որ թուրքը ԹՇՆԱՄԻ Է, եւ խաղաղություն կլինի միայն Հայաստանի հաղթանակով ու Լեռնային եւ Դաշտային Արցախի ազատագրումով:
Իմ աշակերտը պետք է ճանաչի Արշավիր Շիրակյանին, Արամ Երկանյանին, Արտաշես Գեւորգյանին, նմանվի Թեհլիրյանին ու դավանանք դարձնի հայոց «ՆԵՄԵՍԻՍԸ»:
Ուսուցչուհու կոչը կոչնակի պես է հնչում: Նրան պետք է միանա մանկավարժական ամբողջ հանրույթը:
Ավերելու նույն ձեռագրով հասել են հայոց անցյալի պատմությանը, հայի ինքնության, նկարագրի ոչնչացմանը: Ինչո՞ւ է իշխանությունը առաջին հերթին թիրախավորել հենց Հայ եկեղեցին ու պատմությունը, ուրիշ առարկաներ չկա՞ն, մյուս դասագրքերը կատարյա՞լ են, անթերի՞ են, այնտեղ «խմբագրելու», փոխելու, հանելու, «կրթության բարձրագույն չափորոշիչներին» համապատասխանեցնելու կարիք չկա՞:
Սրան այլ անուն տալ հնարավոր չէ, քան միտումնավոր, կանխամտածված, լավ ծրագրված թշնամանք ՀԱՅԻ, ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ու ՀԱՅԿԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ դեմ:
Ուսուցիչների աշխատավարձը բարձրացնելու մասին բազմիցս է հայտարարվել: Իրավապահ, դատական համակարգերը աշխատավարձի բարձրացմամբ լռեցնելու ձեւը գտել են ու որոշել այն կիրառել նաեւ մանկավարժության մեջ: Աշխատավարձը բարձրացրու, այսինքն՝ փողով փակիր մանկավարժի բերանը, ու նա երեխաներին կդասավանդի իրեն դեմ տված որեւէ դասագրքո՞վ: Այսպես չի՞ ստացվում արդյոք:
Այսպես է կարծում նաեւ մանկավարժ Անի Մելքոնյանը.
«Եթե կարծում եք, որ աշխատավարձի բարձրացում խոստանալով կարող եք ինձ ստիպել հայ երեխային ասել, որ Վանի (Ուրարտու) թագավորությունը հայկական չէ, որ Երվանդունյաց թագավորությունը մի փոքրիկ ու թույլ իշխանապետություն էր, համոզել, որ Փառիսոսի թագավորությունը, Արցախի մելիքները, Արեւմտյան Հայաստանը, Հայոց ցեղասպանությունը, Անդրանիկն ու Նժդեհը գոյություն չեն ունեցել, ապա չարաչար սխալվում եք, որովհետեւ ԵՍ ՉԵՄ ԾԱԽՎՈՒՄ, հոգիս էլ սատանային չեմ ծախել, որ մասնակցեմ հայ ազգի «սպիտակ ցեղասպանության» ծրագրին»:
ՆԱԻՐ ՅԱՆ