Փարիզի Ողիմպիական խաղերը սպորտային մրցասպարեզ ու մրցավեճ լինելուց անդին երեւակեցին աշխարհում արդեն տիրապետող իրավիճակը, ինչ վերաբերում է հակաբնական ու հակաբնութենական նոր ուղղություններին ու հակումներին, արդիական արտահայտությամբ՝ տրենդներին: Խոսքը միասեռականության ու սեռափոխության մասին է, որը հատկապես արեւմտյան երկրներում վաղուց է հատել անբնականության սահմանները, եւ, ինչպես փարիզյան Ողիմպիականի բացման հանդիսության ժամանակ, տոնում է իր հաղթարշավը «մարդու ազատությունների» եւ «սեռական կողմնորոշումների» դրոշի ներքո:
Եվ այժմ, հասարակագիտական ու բարոյագիտական միջազգային հարթակներում, ստեղծված կացությունից մտահոգ մասնագետներ ու գործիչներ աշխույժ քննարկումների մեջ են այդ հաղթարշավը զսպելու, ոչ բռնի մեթոդներով դրա դեմ պայքարի ուղիներ գտնելու հարցի շուրջը: Մտահոգ են հատկապես այն երկրները, որոնք բնակչության վերարտադրության խնդիր ունեն ծնելիության թվի կրճատման եւ հարակից պատճառներով: Այդ երկրների համապատասխան կառույցները ռազմագիտական լրջագույն վտանգներ են տեսնում աշխարհի բնակչության համամասնության եւ հավասարակշռության խախտման հեռանկարում, հատկապես այն աշխարհամասերում, որտեղ մահմեդական բնակչության աճը զգալիորեն գերազանցում է քրիստոնյաների աճին: Եվ իրերի այս կացության դիմաց վերջին շրջանում նկատվում է հարաբերությունների եւ համագործակցության սերտացում պետական ու եկեղեցական մարմինների միջեւ՝ վերոհիշյալ մտահոգիչ երեւույթների դեմ:
Կարծում եմ այդ նույն մտահոգությունն էր պատճառներից մեկը, որն ստիպեց Հռոմի Պապին եւ քրիստոնեական մյուս եկեղեցիների առաջնորդներին, այդ թվում՝ նաեւ Ամենայն հայոց կաթողիկոսին, այդքան արագ եւ անմիջական արձագանք տալ ու դժգոհություն հայտնել Զելենսկիի Ուկրաինայում Ուղղափառ եկեղեցին ապօրինի հռչակելու քայլին, որն իր տխմարությամբ չէր զիջում Ռուս Ուղղափառ եկեղեցու պետ Կիրիլ Պատրիարքի՝ Ուկրաինայի դեմ ռուսական նախահարձակումը «սրբազան պատերազմ» (ջիհադ) որակելու քայլին: Ճիշտ է, Ռուս եւ Ուկրաինական քույր եկեղեցիների միջեւ հակամարտությունը սկիզբ էր առել դեռեւս 2014 թ.ին, երբ Ռուսաստանը, սրբագրելով Խրուշչեւի կարգադրությունը, Ուկրաինայից խլեց Ղրիմը, սակայն պակաս անհեթեթ չէ նաեւ այն, որ Զելենսկու իշխանությունը ներկայիս ամբաստանում է 20 միլիոն հետեւորդ ունեցող Ուկրաինական եկեղեցուն Ռուս եկեղեցու հետ՝ ի վնաս իր երկրի լրտեսական բնույթի համագործակցության մեջ: Խառնափնթոր կացություն, որը վերջին հաշվով եւ ընդհանուր առմամբ թուլացնում է ընդհանրապես քրիստոնեական աշխարհը, նրան անատակ դարձնելով հակաքրիստոնեական, հակաբարոյականության եւ, վերջապես, հակաեկեղեցականության արշավը դիմագրավելու գործում:
Իրերի այս կացության մեջ, խնդրին մոտենալով Հայաստանի գործող իշխանությունների եւ Հայ Առաքելական եկեղեցու միջեւ ներկա հարաբերությունների տեսանկյունից, ավելի ճիշտ՝ դրանց չգոյությունը դիտելով վերեւում շարադրված մտահոգությունների համատեքստում, տխմարություն պետք է որակել մեր երկրի գործող վարչապետի եւ իր անտուրաժի կեցվածքն ու գործողությունները Հայ եկեղեցու, Մայր աթոռի ու նրա Գահակալի դեմ կեցվածքը, որը սկիզբ է առել Բագրատ Սրբազանի գլխավորած շարժումից դեռ շատ առաջ, հենց այն օրվանից, երբ Նիկոլ Փաշինյանը նստեց վարչապետի աթոռին: Նրա առաջին հրամանագրերից մեկը եղավ Վեհափառ Հայրապետին զրկել պետական պաշտպանությունից,- գերազանցապես պրոտոկոլային մի պատիվ՝ ի հարգանս Ազգային Եկեղեցուն,- որին հաջորդեցին ամեն տեսակ թափթուկների ոտնձիգ արարքները ընդդեմ Մայր աթոռի եւ ընդհանրապես Հայ եկեղեցու:
Այդ ոտնձգությունները շարունակվում են առ այսօր, ընդունելով տարբեր ձեւեր, առիթ տալով չարամիտ հայտարարությունների: Դրանցից մեկը, թերեւս՝ տխմարագույնը, հնչեց իր մասին մեծ կարծիք ունեցող առողջապահության նախկին մի նախարարի բերնից, իմ տպավորությամբ՝ իշխանախմբի քաջալերանքով: Նա հայտարարեց, որ այն երկրներում, ուր ուժեղ է Եկեղեցին, թույլ է Պետությունը: Լո՞ւրջ, պիտի ասեին ՔՊ-ականները, բայց չասացին: Նույն անձը կարո՞ղ է պնդել, օրինակ, որ Իտալիան ավելի ուժեղ պետություն կարող էր լինել, եթե Հռոմը չլիներ նաեւ 900 միլիոն կաթոլիկների մայրաքաղաքը՝ ի դեմս Վատիկանի, որն առանձին պետություն է պետության մեջ եւ որը շուտով առանձին դեսպանություն կունենա նաեւ Երեւանում:
Բայց ավելի մտահոգիչը մեր երկրում շուրջ 100 հազարի հասնող խայտաբղետ բազմությունն է աղանդավորների, հակաքրիստոնեական շարժումների, նորի ու մոդայիկի անվան տակ անարգել երկիր թափանցող մեղկապաշտ, հակաբնական, հակաբնութենական, հակազգային, հակահայրենատիրական հոսանքների ներկայացուցիչների, գործակալների, քարոզիչների ու տեղական հետեւորդների առկայությունը, որոնց դեմ անհրաժեշտ է խելացի, անաղմուկ եւ օրինական պայքար մղել՝ սերտագույն համագործակցությամբ Պետական մարմինների եւ Եկեղեցու միջեւ: Նման համագործակցություն, ինչ-ինչ հարցերում, եղել է նույնիսկ սովետական վերջին տասնամյակներում: Հետեւաբար այժմ, երբ մեր պետությունը առավել քան վտանգված է «երեւելի եւ աներեւույթ» թշնամիների ոտնձգությունների պատճառով, Պետություն ու Եկեղեցի համագործակցությունը, փոխլրացնող գործողությունները կենսական անհրաժեշտություն են թե՛ պետականության ամրապնդման, թե՛ ազգի, նրա հավատալիքների պահապան համազգային կառույցի՝ Մայր Եկեղեցու հզորացման համար:
ՀԱԿՈԲ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ