Իմաստաբանական բառարան

Նոր իրավիճակ՝ նոր ազգանուններ

Ապավինելով  երեւակայությանս հզոր ուժին, կարող եմ ինձ թույլ տալ՝ պատկերացնելու այնպիսի մի աշխարհ, որտեղ կբացակայեն հանցագործներն ու հանցագործներին բացահայտող ու պատժող իրավապահ մարմինները:

Եվ ոչ ոք չի կարող հաշտ ու համերաշխ մարդկանցով բնակեցված   աշխարհի մասին երազելու տենչանքից ինձ զրկելու փորձ անել: Նաեւ  անհնարին կլինի  թույլ չտալ  ինձ երազելու այնպիսի մի մոլորակի  մասին, որտեղ գոյություն  չունենան ո՛չ դատավորներ, ո՛չ դատախազներ եւ ո՛չ էլ   քրեակատարողական հիմնարկների կառավարիչներ:

Իմ պատկերացրած երեւակայական աշխարհում հավանաբար  դատարանների ու դատախազությունների լքված շենքերը կսեփականաշնորհվեն որոշ իշխանամերձ գործարարների կողմից, ու դրանք կվերածվեն Զովքերի, Երեւան սիթիների ու SAS-երի, իսկ Նուբարաշենի քրեակատարողական հիմնարկն ու դրա հարակից  տարածքները՝  Ակադեմիական քաղաքի:

Իսկ ինչպե՞ս վարվել դատական պրոցեսին մասնակցող  պաշտոնյաների շքեղ հանդերձանքի հետ: Դատավորների թիկնոցանման պատմուճանները հավանաբար կարելի է օգտագործել արդարադատության խորհրդանիշը  հանդիսացող հեզամարմին կանանց ձեռքի՝  խախտված նժարներով կշեռքները քողարկելու համար:

Ցորենի դաշտերից վնասատուներին հեռացնելու համար էլ,  իբրեւ  խրտվիլակների հանդերձանք, կարելի է  օգտագործել  դատախազների վառվռուն համազգեստները: (Անկեղծ ասած, ՔՊ-ական պատգամավոր Լուլուի հանդերձանքն էլ կարող է «զարդարել»  խրտվիլակներին: Թյուրիմացությունից զերծ մնալու համար շտապում եմ ավելացնել, որ պարսկերեն  «լուլու»  նշանակում է հենց  «խրտվիլակ»):

Այդ բաղձալի իրավիճակում,  հայկական ավանդույթի համաձայն, դատավորների ու դատախազների հնաբանություն դարձած պաշտոնները կվերածվեն  հայկական ազգանունների: Եվ այնպես, ինչպես պատմության գիրկն անցած միսկարի (պղնձագործ), կամ բրուտի (կավագործ) մասնագիտությունները Միսկարյան ու Բրուտյան ազգանունների տեսքով  երկրորդ շնչառությունն են ստացել, այժմ էլ մենք կկարողանանք  «Դատավորյաններ» ու «Դատախազյաններ» ազգանուններին նոր կյանք հաղորդելու փորձ անել: Միգուցե Տեր-Պողոսյան, Տեր-Մաթեւոսյան ու նմանատիպ բաղադրյալ  ազգանունների օրինակով  հորինվի  նաեւ «Գլխավոր-Դատախազյան» բարեհունչ ազգանունը:

Երեւակայությանս հզոր տիրույթում գտնվելու առիթն օգտագործելով,  նաեւ ցանկանում եմ հանցագործություններից  զերծ իմ պատկերացրած աշխարհում  տեսնել  այն օրը, երբ Ռուբեն Ռուբինյանն  ու Սերդար Քըլըչը  կկարողանան կարգավորել  հայ-թուրքական հարաբերությունները,  երբ  թուրքերը սիրահոժար  ընդունած կլինեն մարդկության դեմ գործած   իրենց նախնիների ահավոր ոճիրների թե՛ պատասխանատվությունը, եւ թե՛ մեղքը: Այդ դեպքում, նախկին հանցագործները նաեւ  մեզ թույլ կտան աներկյուղ արտասանել  առժամանակ արգելանքի տակ պահվող  «Արեւմտյան Հայաստան» բառակապակցությունը:

Այլեւս մենք վանեցի կամ մշեցի լինելու համար գլխահակ ման չենք գա: Վանեցյան ու Մշեցյան ազգանուն կրողները դարձյալ  նոր պաշտոններ ստանալու շանս  կունենան: Արարատ Միրզոյանն էլ իր անվան բերումով   Թուրքիա   այցելելիս այլեւս  չի բարդույթավորվի:

Նոր պայմաններում ՔՊ-ական պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանի՝ թուրքերի մոտ սարսուռ առաջացնող անունն ու իշխանություններին գրգռող ազգանունը կհնչեն սովորական տեմբրով:
ՔՊ-ականների կյանքը մի պահ դառնացրած պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանը  մեծ հավանականությամբ իր ազգանունը «Կիլիկյանց» կամ «ՄԱՆԴԱՏունի»   դարձնելու  հարցում  դարձյալ երկընտրանքի առջեւ կկանգնի:

Այո, նոր իրավիճակին,  նոր ազգանուններ են անհրաժեշտ:

ԳՐԻԳՈՐ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ