Մարտի 12-ի համարում Ժողովրդա-հանրապետական կուսակցության խոսափող թուրքական «Ջումհուրիյեթ» թերթը, բացի Ռիչարդ Կիրակոսյանի հետ հարցազրույցից, հրապարակել է նաեւ իր հեղինակներից Մուստաֆա Բալբայի հոդվածը «Ադրբեջան-Հայաստան հաշտությունը» վերնագրով: Նախքան հոդվածի բովանդակությանն անդրադառնալը ասենք, որ Բալբայը շարքային հեղինակ չէ: Նա ակտիվ Ժողովրդա-հանրապետական է, 2011 եւ 2014 թթ. երկու նստաշրջան կուսակցության պատգամավոր է եղել Թուրքիայի ազգային Մեծ ժողովում:
Հաշվի առնելով այս հանգամանքները, մասնակի կրճատումներով ընթերցողի ուշադրությանն ենք ներկայացնում Բալբայի հոդվածը, որը թվում է օգտակար կլինի Հայաստանի եւ առհասարակ Հարավային Կովկասի հանդեպ թուրքական նկրտումները բացահայտելու առումով: Ահա թե ինչ է գրել «Ջումհուրիյեթի» հեղինակ, քաղաքական գործիչ Մուստաֆա Բալբայը.
«Այսքան ճգնաժամից, լարվածությունից, անորոշությունից, բեւեռացումից հետո Կովկասից վերջապես ստացվեց մի լուր. Հայաստանն Ադրբեջանի հետ հասել են մնայուն խաղաղություն ստորագրելու փուլին: Այս հանգամանքը, թեկուզ 33 տարվա ուշացումով, կարող է հանգեցնել Թուրքիայի հետ Հայաստանի հարաբերությունների բարելավմանը:
1991-ին ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո տարածաշրջանում նորաստեղծ պետությունների ի հայտ գալով դրել էին մի գեղեցիկ սկիզբ: Այդ սկիզբներից մեկն էլ Հայաստանն էր: 1992-ին Հայաստանի նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանը հակված էր բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատել Թուրքիայի հետ եւ պատմությունը թողնել պատմաբանների հայեցողությանը: Բայց հայկական սփյուռքը թույլ չտվեց»:
Հիմա արդեն թեւակոխել ենք 2025 թ.: Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանն իր երկրի ապագան հարեւանների հետ խաղաղ գոյակցությամբ պայմանավորող մի քաղաքականություն է վարում:
Դրա մեջ բնականաբար ընդգրկված են նաեւ Թուրքիան ու Ադրբեջանը: Փաշինյանը գիտակցում է, որ իր երկրի տնտեսությունը ի վիճակի չէ դիմանալ նոր պատերազմի, որի դեպքում ստիպված կլինի ծանր գին վճարել:
Կովկասն ունի երկու բնական մայրաքաղաք, դրանք են Կարսն ու Թբիլիսին: Խաղաղության այս գիծը կհարստանա Հայաստանով: Կանգուն մնալու համար Թուրքիայի հանդեպ թշնամանքից զատ այլ հենարան չունեցող հայկական սփյուռքն էլ կարծես մի քիչ ուժասպառ է եղել: Որքան լավ կլինի բեւեռացնող, մասնատող հավասարակշռությունների մեջ ստորագրումը հաշտության այնպիսի մի պայմանագրի, որը ձեռք կբերվի ոչ թե պարտադրանքով, այլ կողմերի ազատ կամքով, ցանկությամբ:
ՀԱԿՈԲ ՉԱՔՐՅԱՆ
Թուրքագետ