Սեպտեմբերի 19-ին Քայ Մյուլլերի «Շթեռն»-ում հրատարակված հոդվածի վերնագիրն է, իսկ հրապարակումը լուսանկարից արդեն փոխանցում է այն ողբերգությունը, որ 2023-ից ի վեր ապրում է հայ մարդը… բոլորս ենք որբ, երբ հայրենիքի մի մեծ հատվածից՝ Արցախից զրկվել ենք…
Երեկ Արցախի բռնագաղթի, Հայաստանի անվտանգության տագնապալի իրականության մասին ծավալուն մի հոդված էլ հրապարարակեց taz-ը: Լրագրող Մաքսիմիլիան Արնհոլդը հուլիսին «Ֆրիդրիհ Էբերտ» հիմնադրամի աջակցությամբ Հայաստան է այցելել եւ սահմանամերձ Կիրանց, Սոթք այցելելով, բնակիչների հետ զրուցելով, ներկայացնում է գյուղացիների անհանգստությունն ու վախը գալիքի նկատմամբ:
«Ազգի» սեպտեմբերի 6-ի համարում ներկայացրել ենք ավստրիական ռադիոյի լրագրողների՝ Կիրանց այցի մասին ռադիոռեպորտաժը: ԳյուղաբնակԳոհար Վարդանյանի մտահոգությունների մասին պատմում է նաեւ taz-ի լրագրողը, անդրադառնում նորակառույց դպրոցի առջեւ մոտ 3 մետր բարձրությամբ բետոնե պատնեշին: Սեպտեմբերի սկզբին վարչապետ Փաշինյանը դպրոցի հանդիսավոր բացումն արեց՝ ասելով՝ «Կիրանցում դպրոց հաճախելն դեռ այսքան անվտանգ չէր եղել, ինչպես այսօր է»: Վարդանյանը գլխի շարժումով ժխտում է նրա ասածը», գրում է հոդվածագիրը:
«Սոթքի քաղաքապետ Սեւակ Խաչատրյանին ունկնդրելուց հետո դժվար է հավատալ խաղաղությանը, գրում է Մաքսիմիլիան Արնհոլդը. Դրա գինը, ասում է նա, Լեռնային Ղարաբաղի մշտական վերադարձն է Հայաստանին. առանց դրա՝ իրական խաղաղություն չի կարող լինել: «Ուզում եմ իմ զոհված ընկերների շիրիմներին այցելել» , Սոթքի քաղաքապետի ցանկությունն է ներկայացնում taz-ի լրագրողը:
«Ազգի» սուղ տարածքում, ցավոք, չենք կարող փոխանցել taz-ում հրապարակված վերոհիշյալ հոդվածի շոշափած բոլոր թեմաները՝ հույս տածելով, որ այն ուշադրության կարժանանա:
Գերմանական մամուլը վերջին օրերին նյութ դարձրեց նաեւ ՀՀ վարչապետի հայտարարությունը, թե «Մոսկվայի ռազմական դաշինքը Երեւանի հայացքով սպառնալիք է (իր համար)»: Սեպտեմբերի 18-ին գերմանական լրատվական dpa գործակալության լրատվությունը հայաստանաբնակներիս համար նորություն չի պարունակում: «Արմենպրեսից» քաղած տեղեկությունը ՀՀ վարչապետի՝ ՀԱՊԿ-ից դժգոհությունն է, որ Հայաստանի անվտանգության երաշխավորի պարտականությունները չի կատարել, նաեւ սպառնալիք է ստեղծում Հայաստանի պետականության, հետագա գոյության հանդեպ:
Սեպտեմբերի 18-ին «Ռադիո Երեւանի սեւ հումորն այլեւս չի օգնում» վերնագրով հոդված հրապարակեց «Ֆրանֆուրտեր ալգեմայնե ցայթունգը»: Հայաստանում իր ճամփորդության տպավորությունները շարադրած Ուլրիկե Մարիա Հունդի հոդվածն անշուշտ հոգեւորի կարեւորման մասին է: «Աշխարհի ծայրերից հայերն իրենց հնադարյա հայրենիք են վերադառնում՝ պահպանված եկեղեցիներում պսակվելու նպատակով: Հայաստանում կորուստն ու հիշողությունն անընդհատ ուղեկցում են, բարձրահարկերի ճակատներին անմահացածների դեմքերն են նկարված՝ մի քանի անգամ խոշորացված՝ վերամարմնավորումը հաստատող»:
Սեպտեմբերի 16-ին Լուկաս Ֆուհրը «Ֆրանկֆուրտեր ալգեմայնե ցայթունգում» անդրադարձել է կլիմայական համաժողովին գերմանացի պատգամավորների մուտքի արգելքին:
Սեպտեմբերի 17-ին թեման շարունակեց «Ռայնիշե փոստը»՝ անդրադառնալով Բաքվում ՄԱԿ-ի կլիմայական խորհրդաժողովին Բունդեսթագի պատգամավորների մուտքի արգելքին:
Խորհրդարանի աշխատանքը լուսաբանող լրագրող Մեյ Դուդինը ներկայացնում է Բունդեսթագի սոցիալ-դեմոկրատ պատգամավոր Ֆրանկ Շվաբեի փոխանցածը, թե «Ադրբեջանը ոչ միայն արգելել է իր մուտքը, այլ՝ իր հեղինակության դեմ արշավ է ծավալում, ինչը կազմակերպված տարածում է Գերմանիայում Ադրբեջանի դեսպանությունը: Ադրբեջանի փաստացի բռնակալն ուզում է ժողովրդավարության պատկեր ստեղծելը պարտադրել՝ գերմանացի պատգամավորներին կաշառելու միջոցով», գրում է «Ռայնիշե փոստի» թղթակիցը: Շվաբեն երկար տարիներ է, ինչ պայքարում է Ադրբեջանում կոռուպցիայի եւ մարդու իրավունքների ոտնահարման դեմ, նրա բացահայտումների միջոցով ԵԽԽՎ-ում բարձրաձայնումներից հետո Ադրբեջանը զրկվեց այդ կառույցի աշխատանքներին մասնակցելու իրավունքից: Բաքու մեկնելու արգելք է սահմանվել նաեւ Բունդեսթագի պատգամավորներ սոցիալ-դեմոկրատ Հայքե Էնգելհարդտի, Կանաչներից՝ Մաքս Լուքսի, Անդրեյ Հունկոյի (BSW-ՍՎԴ) հանդեպ:
Հարցական է, թե արդյոք Ադրբեջանը կարո՞ղ է իրականացնել մուտքի արգելքը, եթե պատգամավորները Բաքու մեկնեն կլիմայի համաժողովի պաշտոնական պատվիրակության կազմում: Քանի որ COP29- ը ՄԱԿ-ի միջոցառում է, կիրառվում են ոչ թե ընդունող երկրի, այլ կազմակերպության կանոնները:
Շվաբեն նաև Բունդեսթագի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի միջազգային կլիմայի և էներգետիկ քաղաքականության ենթահանձնաժողովի անդամ է: Արդեն մասնակցել է կլիմայի 12 միջազգային համաժողովների: Մասնակցությունն այս համաժողովին դեռ վճռված չէ, փոխանցում է «Ռայնիշե փոստը»:
ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ
Գերմանիա