Երկուշաբթի, Հուլիսի 14, 2025
Ազգ
Wildberries
Wildberries-ը նվազեցնում է միջնորդավճարը այն վաճառողների համար, ովքեր ապահովում են արագ առաքում մինչև գնորդ
  • Նորություններ
    • Պաշտոնական
    • Տեղական
    • Միջազգային
    • Տնտեսական
    • Տարածաշրջանային
    • Սոցիալական
    • Մշակութային
    • Հոգևոր
    • Իրավունք
    • ՌԱԿ մամուլ
  • Վերլուծություն
    • Քաղաքականություն
    • Տնտեսական
    • Հրապարակախոսություն
  • Մշակույթ
    • Ազգային
    • Կերպարվեստ
    • ToTo
    • Երաժշտություն
      • Դասական
      • Պոպ
      • Ջազ
      • Ռոք
  • ՌԱԿ մամուլ
  • «ԱԶԳ» Շաբաթաթերթ
    • Հոդվածներ
    • «ԱԶԳ» շաբաթաթերթ, տպագիր
    • Տպագիր արխիվ 1991-2025
    • Արխիվ
  • Տեսադարան
  • Մամուլ
  • Մեր հեղինակները
Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները
Ազգ
Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները

ԲՈԼՈ՞Ր ՍՓՅՈՒՌՔԱՀԱՅԵՐՆ ԵՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՀԱՄԱՐՈՒՄ ԻՐԵՆՑ ՀԱՅՐԵՆԻՔԸ

22/09/2017
- 22 Սեպտեմբերի, 2017, ԱԶԳ շաբաթաթերթ
Կիսվել ՖեյսբուքումԿիսվել ԹվիթերումՈւղարկել Տելեգրամով

ՍՈՒՐԵՆ Թ. ՍԱՐԳՍՅԱՆ, պգդ

Այս օրերին Երեւանում ընթացող «Հայաստան-Սփյուռք» համաժողովի առաջին օրն իրենց ելույթներով հանդես եկած պաշտոնատար ու հոգեւոր առաջնորդները միաբերան պնդում էին, որ Հայաստանի, Արցախի1 ու Սփյուռքի հայությունը պետք է ավելի համախմբվի, որպեսզի կարողանա ոչ միայն դիմագրավել հայությանը նետված մարտահրավերներին, այլեւ հնարավոր դարձնի համատեղ ուժերով նոր բարձրունքներ նվաճել եւ ապահովել հայ ժողովրդի հերոսական պատմության շարունակականությունն ու աշխարհի զարգացած ժողովուրդների շարքում հավասարի իրավունքով քայլելը:

Լավ է եւ գնահատելի, որ սփյուռքահայությունը դիտարկվում է մեր ժողովրդի անբաժան մասը: Լավ է, որ նրան վերապահվում են ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու եւ դրանից բխող մյուս արտոնություններն ու իրավունքները: Սակայն զարմանալիորեն դեռեւս օրենքի տառից բխող պարտավորություններից ոչ ոք չի խոսում: Դա գուցե ժամանակի խնդիր է, կլուծվի:

Այսօր ուզում եմ խոսել մեկ այլՙ շատ կարեւոր հարցի մասին. արդյո՞ք սփյուռքահայերը Հայաստանի Հանրապետությունն համարում են իրենց հայրենիքը: Գիտության ասպարեզի ներկայացուցիչ եմ, մի քանի մենագրությունների ու 150-ից ավելի գիտական հոդվածների հեղինակ եւ լավ գիտեմ, որ որեւէ հարց խորությամբ ուսումնասիրելու եւ լուրջ գիտական եզրակացություններ կատարելու համար հարկավոր է նախ մանրազնին ուսումնասիրել խնդիրը, իսկ տվյալ դեպքում պատմագիտական, սոցիոլոգիական, իրավաբանական, ազգագրական, հոգեբանական եւ այլ բնույթի հետազոտություններ կատարել, որպեսզի հնարավոր դառնա վերջնական արդյունք ապահովել: Սակայն դրա մասին չէ, որ ուզում եմ այսօր ասել:

Առանց խորազնին հետազոտությունների, հենց առաջին հայացքից ու անզեն աչքով էլ տեսանելի է, որ այդ խնդիրը կա: Զրուցեք որեւէ սփյուռքահայի հետ, անկեղծացեք եւ փորձեք նրան էլ անկեղծացնել եւ հարցնել նրա արմատների եւ հայրենիքի գաղափարի ըմբռնման մասին: Իսկույն պարզ կդառնա, որ գրեթ բոլոր սփյուռքահայերը հայրենիք են համարում Հայկական լեռնաշխարհի այն տարածքը, որտեղից սերել ու գաղթել են նրանց նախորդ սերունդները: Նույնիսկ վիճարկել կամ հակառակ բան ասելը նրանց մոտ տարակուսանք կառաջացնի: Եթե նրանց մեծ հայրը գաղթել կամ բռնի մահվան սպառնալիքից փախել է ենթադրենք Սասունից, Մուշից կամ Կիլիկիայից, ուրեմն նրա համար հայրենիք բառը միանշանակ ասոցիացվում է հենց այդ Սասունի, Մուշի կամ Վան-Վասպուրականի հետ: Ավելին ասեմ, հատկապես ֆրանսահայերի մեծ մասի համար հայրենիքը «չքնաղ Պոլիսն է» եւ ոչ մեկ այլ վայր, որով նույնիսկ հպարտանում են ու մի փոքր վերեւից նայում գավառական ծագում ունեցողներին:

Ավելի վտանգավոր մի դրսեւորում էլ կա: Չորրորդ կամ հինգերորդ սերնդի սփյուռքահայերի որոշ ներկայացուցիչներ արդեն հայրենիք են համարում միայն այն երկիրը, որտեղ ծնվել-մեծացել են, իսկ Հայաստանը (ի դեպ` գլխավորապես Արեւմտյան Հայաստանը) դիտարկում են հոգեւոր, եթերաերազախառն ու հեռավոր, երբեմն նաեւ ոչ իրական ինչ-որ բան: Էլ չեմ խոսում Հայաստանի Հանրապետության մասին, որին մեծ մասն իրենց պապերի երկիր չի էլ համարում: Հենց այստեղ է, որ մենք լուրջ ու դժվարին անելիք ունենք: Աշխատանք պիտի տարվի, այն էլ ամենօրյա, հետեւողական ու շարունակական աշխատանք, որը պակաս նվիրում ու ջանքեր չի պահանջի, քան ասենք կամավորական, ֆիդայական շարժումները: Հակառակ դեպքում վերջին տենդենցն աճի միտում ունի, վտանգավոր աճի:

Վերջերս այս խնդիրների մասին զրուցում էինք մի քանի մտավորական ընկերների հետ, եւ երբ մտահոգություններս հայտնեցի, եղան նաեւ հակադրվողներ: Նրանք վկայակոչեցին մի քանի օրինակներ, որոնք թեեւ այնքան էլ տեղին չեն, սակայն կարող են իսկապես շփոթության առիթներ տալ: Այսպես, ընդդիմախոսներիցս մեկը հիշեց Ստալինի ղեկավարությամբ կոմունիստական վարչակարգի թափած ջանքերը նոր որակի եւ տեսակի էթնոս` սովետական ժողովուրդ ստեղծելու ծրագրերի ու այդ ուղղությամբ ձեռնարկած հսկայածավալ աշխատանքների մասին: Նա շեշտեց, որ նույնիսկ այդ դաժան վարչակարգի պայմաններում իշխանությունների սպասելիքներն ի դերեւ ելան: Մեկ ուրիշն էլ բերեց ԱՄՆ-ի 40-րդ նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանի օրինակը: Հայտնի է, որ մյուս բոլոր պատճառների կողքին Ռ. Ռեյգանը կարողացավ նախագահական ընտրություններում հաղթանակ տանել, քանի որ փորձում էր խաղալ ամերիկացիների ազգային զգացմունքների հոգեդաշտում: Նա հայտարարում էր, որ արդեն ձեւավորվել է ամերիկացի ազգը, որն ունի լավագույն հատկանիշները: Ուստի նա պիտի համախմբվի, իր ձայնը տա իրեն, որպեսզի ինքն էլ առաջնորդի այդ նոր ու նոր որակի ազգին` հանուն ԱՄՆ-ի ու այդ նոր ազգի բարգավաճման: Բայց դարձյալ ոչինչ չստացվեց, քանի որ երբ առաջին ոգեւորությունն անցավ, ամերիկացիների ճնշող մեծամասնությունը շարունակեց գիտակցել իր իռլանդական, շոտլանդական, հոլանդական կամ չինական արմատների մասին: Այսօր էլ, արդեն քանիերորդ սերնդին պատկանող ամերիկացիներին երբ հարցնում են ազգային պատկանելության մասին, անպայման հիշում ու շեշտում են իրենց ծագման եւ արմատների մասին: Այսինքն` կրկին առաջնագծում է մնում ազգային ինքնագիտակցությունն ու իրենց ծագման մասին էթնոհիշողությունը:

Չեմ ժխտի, նրանց ասածներում ճշմարտութան բաղադրիչը շատ մեծ է, սակայն սփյուռքահայությանը նույն պրիզմայով դիտարկելը` միանգամայն սխալ: Միայն այն գործոնը, որ ազգային պատկանելության տարբերությունն այստեղ բացակայում է եւ սփույռքահայ տարբեր հատվածների միմյանցից տարբերակման հիմքում զուտ աշխարհագրական (այն էլ բնիկ նույն հայ ժողովրդին պատկանող) գործոնն է ընկած, հիմք է տալիս կարծելու, որ այդ արգելքը միանգամայն հաղթահարելի է ու հնարավոր: Այնպես որ, կարծում եմ լավ ու հետեւողական աշխատելու դեպքում մենք ամենամոտ ապագայում կկարողանանք հաղթահարել տարածքային ծագումնաբանական բարդույթը եւ դառնալ մեկ ամբողջական հայ ժողովուրդ կոչված աշխատասեր ու ստեղծագործ ընտանիքի նույնիրավունք անդամները: Վստահ եմ նաեւ, որ գոնե այսուհետեւ հայրենական իշխանություններն ու սփյուռքյան բոլոր կառույցները կհամատեղեն ջանքերը այս կարեւոր հանգամանքը հաղթահարելու համար, որին պետք ծառայի նաեւ թե՛ ներկա եւ թե ապագայում գումարվելիք բոլոր տրամաչափերի համաժողովները:

18.09.2017

1 – Ի դեպ` գրեթե բոլոր բանախոսները շարունակաբար կրկնում էին եւ են նույն սխալ արտահայտությունը` Հայաստանի եւ Արցախի…: Այնինչ, Արցախն էլ Հայաստան է ու նրա պատմաաշխարհագրական մեկ հատվածը: Իհարկե, դրանք դեռեւս տարբեր պետություններ են, հետեւապես պետք է ասվի ոչ թե այդ ձեւով, այլ պարզապես` Հայաստանի եւ Արցախի հանրապետություններ…

ShareTweetShare
Նախորդ գրառումը

ՍՓՅՈՒՌՔՆ ՈՒ ԵՐՋԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԸ

Հաջորդ գրառումը

ՄԵՋԼԻՍԻ ՀԱՅԸ ԿԱՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ՄԵՋԼԻՍԱԿԱՆԸ

Համանման Հոդվածներ

11 հուլիսի, 2025

Տխմարություն է Եկեղեցու դեմ սուր ճոճելը

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

Նույն գետը՝ երկրորդ անգամ

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

Հայաստանը՝ նաեւ իր դեմ ծրագրի մասնակի՞ց

11/07/2025
11 հուլիսի, 2025

«Հայաստանն ու Ադրբեջանը ունեն նույն նպատակը՝ դուրս մղել Ռուսաստանին Հարավային Կովկասից»

11/07/2025
Հաջորդ գրառումը

ՄԵՋԼԻՍԻ ՀԱՅԸ ԿԱՄ ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ՄԵՋԼԻՍԱԿԱՆԸ

Արխիվ

Երկ Երք Չրք Հնգ Ուր Շբթ Կիր
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031  

Վերջին լուրեր

Նորություններ

Կասկած չունեմ, որ առաջիկայում «միջանցքի» թեմայով կլինեն նոր զարգացումներ. Վարուժան Գեղամյան

14/07/2025

Թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը  գրում է․ «Միջանցքի» հարցում նոր մանրամասներ Այն, որ այս օրերին մեզանից թաքուն Հայաստանը դե-ֆակտո կառավարող խմբավորումը քննարկում է թուրք-ադրբեջանական...

ԿարդալDetails

ԱՄՆ-ն ու ՆԱՏՕ-ն Ուկրաինային զենք կմատակարարեն՝ Եվրոպայի հաշվին

14/07/2025

Միացյալ Նահանգները առաջարկել է 100 տարով  վերահսկել Զանգեզուրի միջանցքը. դեսպան

14/07/2025

Գլխավոր դատախազությունը պահանջում է դեսպան Ավետ Ադոնցից անշարժ գույք և գումար բռնագանձել

14/07/2025

Այս փուլում «Արցախցիների իրավունքների պաշտպանության» խորհուրդը փողոցային պայքարը և նստացույցը դադարեցնում է. Ապրես Մարգարյան

14/07/2025
logo-white1
“Վահան Թեքեյան” Սոցիալ-Մշակութային Հիմնադրամ
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են։ Կայքի նյութերը տարածելիս հղումը կայքին պարտադիր է։

©2024 «ԱԶԳ» վերլուծական

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Ոչինչ չի գտնվել
Տեսնել բոլոր արդյունքները
  • Նորություններ
    • Պաշտոնական
    • Տեղական
    • Միջազգային
    • Տնտեսական
    • Տարածաշրջանային
    • Սոցիալական
    • Մշակութային
    • Հոգևոր
    • Իրավունք
    • ՌԱԿ մամուլ
  • Վերլուծություն
    • Քաղաքականություն
    • Տնտեսական
    • Հրապարակախոսություն
  • Մշակույթ
    • Ազգային
    • Կերպարվեստ
    • ToTo
    • Երաժշտություն
      • Դասական
      • Պոպ
      • Ջազ
      • Ռոք
  • ՌԱԿ մամուլ
  • «ԱԶԳ» Շաբաթաթերթ
    • Հոդվածներ
    • «ԱԶԳ» շաբաթաթերթ, տպագիր
    • Տպագիր արխիվ 1991-2025
    • Արխիվ
  • Տեսադարան
  • Մամուլ
  • Մեր հեղինակները

© 2025 «ԱԶԳ» վերլուծական