Արցախից բռնի տեղահանված ավելի քան 100 հազար քաղաքացիներից մի քանի հազարը, ըստ ոչ պաշտոնական տվյալների, լքել են Հայաստանը. հիմնական ուղղությունը Ռուսաստանի Դաշնությունն է: Վայ-հարեւանի «խաղաղարար» քաղաքականության հետեւանքով էթնիկ զտման ենթարկված ու պատմական բնօրրանից կտրված մեր հայրենակիցները Հայաստանում են անորոշ ապագայով: Պետության տված աջակցությունից, իհարկե, շնորհակալ են.այն միջին հաշվարկով յուրաքանչյուր անձի համար կազմում է 100 հազար դրամ: Գումարը սակայն ոչ բոլորը կստանան. դրանից զրկված են Հայաստանում անշարժ գույք ունեցողները եւ այն անձինք, որ իրենց բանկային կամ քարտային հաշվին «որոշակի չափով» գումար ունեն:
Մինչեւ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը շտապում է գլուխ գովել ու բարձրագոչել, թե «արցախցի մեր քույրերին ու եղբայրներին» օգնություն է տալիս, կենսաթոշակառուներն ու նպաստառուներն են ահազանգում՝ փող չեն ստանում: «Ազգ»-ի տեղեկություններով՝ այս պահին Հայաստանում 63 եւ ավելի տարիքի բռնի տեղահանված ու Հայաստանում հաշվառված մոտ 20 հազար արցախցի կա: Թվերն, ի դեպ, նորից մեր ունեցած տեղեկություններով, փոխվում են ժամառժամ: Եթե թոշակառուների թվին հավելենք նաեւ նպաստառուներինը, ապա այն, հաստա՛տ, կգերազանցի 20 հազարը (գուցե, նույնիսկ, 25 հազարի հասնի): Ստացվում է՝ ավելի քան 20 հազար անձ մինչեւ այս պահը չի ստացել իրեն հասանելիք թոշակը կամ նպաստը:
Ինչպե՞ս է կարգավորվելու այս խնդիրը: Հարցին օրերս էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանն էր անդրադարձել՝ ասելով.«Կարգավիճակի վերաբերյալ որոշումը կայացնելուց հետո, բռնի տեղահանված բոլոր արցախցիները իրավունք կունենան դիմել և քաղաքացիություն ստանալ: Դրա արդյունքում նրանք կստանան կենսաթոշակների և օրենքով սահմանված բոլոր նպաստների շահառու լինելու իրավունք»:
«Իսկ ե՞րբ արցախցիները ՀՀ քաղաքացիներ կհամարվեն»,- «Ազգ»-ը հարցրեց կառավարության աղբյուրին: Պատասխանը, մեղմ ասած, սփոփիչ չէր. «Մինչեւ քաղաքացիություն ստանալը պետք է հասկանալ՝ այդ մարդիկ ի՞նչ կարգավիճակ ունեն՝ տեղահանված, բռնի տեղահանված, փախստական կամ այլ բան: Իսկ դա, իրականում, այդքան էլ հեշտ կամ մեր պատկերացրած «շփ-թփ» գործընթացը չէ: Մասնագիտական խումբ պետք է ձեւավորվի, հանձնաժողով ստեղծվի եւ այլն, եւ այլն: Կարճ ասած՝ որեւէ մեկը հստակ կամ անգամ մոտավոր ժամկետներ ասել չի կարող»:
Հ.Գ. Իհարկե, որեւէ գործընթաց էլ արագ-արագ, ոտքի վրա չպետք է անել, բայց եթե իշխանությունը կամք ունենա հարցին հապշտապ լուծում տալու, թե՛ կարգավիճակի, թե՛ քաղաքացիության հարցերը հնարավոր է մի քանի շաբաթում անգամ տեղը գցել:
ՍԵՎԱԿ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ